Tập truyện ‘Gió Trương Chi’ của nhà văn Phan Đình Minh đã tạo nên một dấu ấn đáng nhớ trong văn học Việt Nam đương đại. Với 16 truyện ngắn giàu sức sống, tác giả đã khéo léo mang đến cho người đọc những góc nhìn tinh tế về cuộc sống, con người và những vấn đề xã hội đang diễn ra xung quanh chúng ta. Các câu chuyện trong tập truyện không chỉ mang tính giải trí mà còn chứa đựng những giá trị sâu sắc, giúp người đọc có thể đồng cảm và suy ngẫm.

Nhà văn Phan Đình Minh đã thể hiện khả năng quan sát tinh tường và cảm xúc sâu sắc qua từng câu chuyện. Trong đó, câu chuyện về người cha nhạc sĩ nghèo, sống chan hòa với gia đình nhưng vẫn vẹn nguyên đam mê với nghề, đã khiến người đọc cảm động trước sự hy sinh và tình yêu thương của người cha dành cho gia đình. Đồng thời, tác giả cũng đã khéo léo lồng ghép những vấn đề xã hội nóng hồi vào các câu chuyện, như vấn đề chạy việc, cửa quyền, tham nhũng,…

Đặc biệt, truyện ngắn ‘Bệnh tự miễn’ đã vẽ nên một bức tranh sinh động về các căn bệnh xã hội, từ đó đề xuất một giải pháp để điều trị căn bệnh tự miễn, đó là làm sao cho kháng thể sinh ra trong mỗi con người đủ mạnh để chống lại sự tấn công của cái xấu. Qua đó, tác giả cũng gửi gắm thông điệp về tầm quan trọng của việc xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn.

Ngoài ra, các câu chuyện khác như ‘Bánh cuốn Tám Rì’, ‘Của Chùa’, ‘Cha tôi kép Cúc’, ‘Sông quê tráng gió’, ‘Những ngày gió cả’, ‘Phần mềm’… cũng thể hiện sự đa dạng và phong phú của cuộc sống, từ chuyện làng, chuyện xã, đến những chuyện bi hài và cười ra nước mắt. Tất cả những câu chuyện này đều chứa đựng những giá trị nhân văn sâu sắc, giúp người đọc có thể rút ra được bài học cho bản thân.

Thông qua tập truyện ‘Gió Trương Chi’, nhà văn Phan Đình Minh đã gửi đến độc giả một thông điệp về lương tâm và phẩm giá con người. Ông đã thể hiện sự quan tâm đến xã hội và đời sống con người, và hy vọng rằng, qua tác phẩm của mình, độc giả sẽ có thể thấy được những vấn đề xã hội và rút ra được bài học cho bản thân.

Có thể nói, tập truyện ‘Gió Trương Chi’ của nhà văn Phan Đình Minh là một tác phẩm đáng đọc và suy ngẫm. Với lối viết sâu sắc, cảm xúc và thông điệp rõ ràng, tập truyện này chắc chắn sẽ mang đến cho người đọc những trải nghiệm thú vị và nhiều cảm xúc. Những ai yêu thích văn học Việt Nam đương đại và muốn khám phá những vấn đề xã hội đang diễn ra xung quanh chúng ta, thì ‘Gió Trương Chi’ quả là một lựa chọn không tồi.

Nhà văn Đoàn Minh Tuấn, hiện 94 tuổi, vẫn duy trì sức khỏe và sự minh mẫn đáng kinh ngạc. Ông đang dốc sức thực hiện hồi ký ‘Bên dòng sông Trà’, một tác phẩm giúp ông kể lại những câu chuyện đời mình. Điều này được ông chia sẻ trong buổi tiếp đón bà Đinh Thị Thanh Thủy, phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM, cùng đoàn công tác của thành phố. Đây là một phần trong chuỗi sự kiện kỷ niệm 50 năm văn học nghệ thuật (VHNT) tại TPHCM, diễn ra vào chiều ngày 23/7.

Nhà văn Đoàn Minh Tuấn sinh năm 1932 tại Quảng Ngãi, trong một gia đình có truyền thống cách mạng sâu dày. Từ khi còn trẻ, ông đã nuôi dưỡng niềm đam mê với văn chương khi theo học tại khoa Ngữ văn Đại học Tổng hợp. Năm 1969, nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, ông đã tham gia vào các hoạt động tại chiến trường miền Nam. Sau khi đất nước thống nhất, ông đảm nhận nhiều vị trí quan trọng, bao gồm trợ lý giám đốc Đài truyền hình TPHCM, Trưởng ban biên tập và giám đốc chi nhánh Nhà xuất bản Thông tin (phía Nam), phó tổng biên tập báo Văn hóa… Trong suốt sự nghiệp của mình, nhà văn Đoàn Minh Tuấn đã thử sức với nhiều thể loại văn học khác nhau, bao gồm tùy bút, bút ký, chân dung văn học… và để lại nhiều tác phẩm có giá trị.

Những tác phẩm của ông đã được tái bản nhiều lần, có thể kể đến như: ‘Thầy giáo vùng cao’ (1959), ‘Núi sông hùng vĩ’ (1973-1974), ‘Bác Hồ cây đại thọ’ (1989), ‘Hoa đào hoa mai’ (1987), ‘Đất nước phương trời’ (2007)… Hiện tại, nhà văn Đoàn Minh Tuấn cho biết ông đang thực hiện hồi ký về cuộc đời và sự nghiệp văn học của mình với tên gọi ‘Bên dòng sông Trà’. Dự kiến, hồi ký này sẽ dài 200 trang, được viết lại với sự giúp đỡ của nhà văn Võ Thu Hương. Hồi ký này sẽ sớm được ra mắt độc giả trong thời gian tới.

Ông cho rằng sự đồng hành của một cây bút trẻ sẽ giúp ông có cái nhìn tỉnh táo và khách quan hơn về những ký ức của mình. Điều này sẽ giúp ông có được một hồi ký chân thực và sống động nhất. Việc viết lại những ký ức của đời mình không chỉ giúp ông lưu giữ những mảnh ghép của quá khứ mà còn là dịp để ông nhìn lại hành trình của bản thân.

Bà Đinh Thị Thanh Thủy, phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM, bày tỏ sự vui mừng khi chứng kiến nhà văn Đoàn Minh Tuấn vẫn khỏe mạnh và đang tích cực thực hiện hồi ký của mình. Bà chúc ông sống vui khỏe, sớm hoàn thành hồi ký cũng như những dự định mà ông vẫn còn ấp ủ. Sự cống hiến của nhà văn Đoàn Minh Tuấn trong lĩnh vực văn học nghệ thuật đã góp phần làm giàu thêm nền văn hóa của thành phố.

Cùng ngày, đoàn công tác cũng đã đến thăm họa sĩ Quách Phong, nghệ sĩ nhiếp ảnh Đoàn Công Tính và nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Triệu Hùng. Bà Đinh Thị Thanh Thủy đã gửi lời chúc sức khỏe và tri ân trân trọng tới những người nghệ sĩ đã cống hiến cho văn học nghệ thuật của TPHCM cũng như của cả nước từ chiến trường đến giai đoạn xây dựng và phát triển sau này.

Trong 50 năm qua, các nghệ sĩ vẫn luôn là tấm gương sáng, là người truyền cảm hứng cho lớp nghệ sĩ kế thừa, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay, với tinh thần cách mạng và tâm hồn nghệ sĩ rộng mở. Những đóng góp của họ đã tạo nên một nền văn học nghệ thuật phong phú và đa dạng, phản ánh sâu sắc cuộc sống và con người Việt Nam.

Thông tin về các hoạt động kỷ niệm 50 năm văn học nghệ thuật TPHCM cho thấy sự quan tâm và trân trọng của thành phố đối với những người nghệ sĩ đã và đang cống hiến cho lĩnh vực văn hóa.

Phạm Công Thắng – Một Nhà Đa Tài Đằng Sau Lăng Kính Nhiếp Ảnh và Bút Viết

Trong suốt hơn 40 năm qua, Phạm Công Thắng đã không ngừng theo đuổi đam mê của mình, dành cả sự nghiệp để khám phá và sáng tạo trong nhiều lĩnh vực, từ báo chí, nhiếp ảnh, văn học cho đến sưu tầm. Sinh năm 1954, ông đã gắn bó mật thiết với ngành báo chí và nhiếp ảnh từ những ngày đầu, và được biết đến với biệt danh “lãng du” – một cái tên phản ánh chính xác sự nghiệp của ông, gắn liền với việc đi lại, khám phá và sáng tạo không ngừng.

Làm phóng viên ảnh, ông đã có cơ hội đi khắp mọi nơi, bắt gặp những khoảnh khắc sự kiện quan trọng và dùng chúng để phục vụ cho tòa báo. Đam mê với nhiếp ảnh đã dẫn dắt ông bước vào con đường nhiếp ảnh nghệ thuật, một hành trình đòi hỏi sự kiên nhẫn và sáng tạo cao độ. Cùng với công việc gắn bó với ngành hàng không, ông còn có cơ hội khám phá nhiều quốc gia khác nhau, góp thêm nguồn cảm hứng phong phú cho sự nghiệp của mình.

Thành quả của ông là 3 cuộc triển lãm ảnh và 2 tập sách ảnh cá nhân, những đóng góp đáng kể vào nền nghệ thuật nhiếp ảnh. Triển lãm ảnh đầu tiên có tên “Quê hương” được tổ chức vào năm 1999 tại Thanh Hóa, với những tác phẩm ảnh đậm chất xứ Thanh, phản ánh cuộc sống và con người nơi đây. Tiếp nối là triển lãm “Khoảnh khắc” vào năm 2011, ghi lại những mảnh ghép của đời sống xã hội, và gần đây nhất là triển lãm ảnh “Những lát cắt cuộc sống” vào năm 2024. Những tác phẩm ảnh này không chỉ thể hiện tài năng của ông mà còn là một phần của lịch sử và văn hóa Việt Nam.

Không dừng lại ở đó, Phạm Công Thắng tiếp tục “lãng du” với một không gian mới – văn học. Trong vòng 5 năm từ 2021-2025, ông đã cho ra đời 4 tập truyện ngắn, mang đến một góc nhìn mới và sâu sắc về cuộc sống. Các tác phẩm của ông đã nhận được nhiều đánh giá tích cực từ các nhà văn và nhà phê bình văn học, một điều chứng tỏ sự đa tài và sự sâu sắc trong phong cách viết của ông. Phong cách của ông có thể được tóm tắt bằng những từ “sống động, nhân văn” – những yếu tố đã làm nên thành công của ông trong lĩnh vực văn học.

Song song với sự nghiệp văn học, ông cũng xây dựng một bảo tàng mini, “Không gian lưu giữ và trưng bày ký ức Nhiếp ảnh”. Đây là một công trình đặc biệt, nơi lưu giữ và trưng bày những khoảnh khắc đáng nhớ và tác phẩm nhiếp ảnh của ông. Vào ngày 7/6/2025, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam đã công nhận và trao bằng xác lập kỷ lục Việt Nam cho công trình lưu giữ này, một vinh dự không chỉ cho ông mà còn cho cả sự nghiệp của mình.

Ở tuổi “thất thập”, khi mà nhiều người đã chững lại, Phạm Công Thắng vẫn tiếp tục tích cực hoạt động và sáng tạo. Ông đã chứng minh rằng “gừng càng già càng cay”, và niềm đam mê với nghề nghiệp của ông không hề phai nhạt. Ông vẫn tiếp tục khám phá, vẫn tiếp tục sáng tạo, và vẫn tiếp tục cống hiến cho nền nghệ thuật và văn hóa Việt Nam.

Tính phổ quát và tính đặc thù – mối quan hệ biện chứng trong văn chương luôn là một chủ đề thú vị và quan trọng trong văn học. Việc tìm kiếm và khám phá những giá trị phổ quát trong văn chương không chỉ giúp người đọc nhận ra sự tương đồng và kết nối giữa các cá nhân, cộng đồng với nhau, mà còn giúp văn chương trở nên sâu sắc và có ý nghĩa hơn.

Tuy nhiên, nếu chỉ tập trung vào tính phổ quát mà bỏ qua tính đặc thù, thì giá trị của văn chương sẽ trở nên chung chung, thiếu sức sống và khó có thể chạm đến trái tim của người đọc. Ngược lại, nếu chỉ chăm chú vào tính đặc thù, văn chương sẽ trở nên khép kín và tự trị, khó có thể kết nối với cộng đồng nhân loại. Vì vậy, văn chương cần phải tìm được sự cân bằng giữa tính phổ quát và tính đặc thù.

Cái phổ quát cần phải được nhìn nhận và thể hiện thông qua cái riêng, cái đặc thù của mỗi cá nhân, cộng đồng. Chỉ khi có sự kết hợp hài hòa giữa hai yếu tố này, văn chương mới có thể đạt đến giá trị chân thực và sâu sắc. Các nhà văn như Nguyễn Trung Thành, Nguyễn Bình Phương, và Trương Đăng Dung đã thể hiện một cách xuất sắc mối quan hệ này trong tác phẩm của mình.

Trong Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành, cụ Mết đã nói lên chân lý của việc cần phải tiến hành bạo lực cách mạng: “Chúng nó đã cầm súng, mình phải cầm giáo”. Đó là một sự lựa chọn dựa trên điều kiện cụ thể của dân tộc, nhằm bảo vệ hòa bình và tự do. Còn trong tiểu thuyết của Nguyễn Bình Phương, cái ác được xem xét trong bối cảnh cụ thể của cuộc chiến tranh, của những xung đột văn hóa – xã hội Việt Nam. Qua đó, tác giả thể hiện một cách sâu sắc và đa chiều về bản chất của con người.

Tương tự, trong thơ Trương Đăng Dung, người đọc nhận ra nhiều phạm trù phổ quát gắn với nhân loại nói chung. Nhưng, nỗi bất an của tồn tại người trong nhiều tác phẩm của ông phải được kích hoạt từ chính cuộc đời, thân phận một người Việt Nam, sinh ra ở một vùng trũng về văn minh, trong một thời đại đầy khắc nghiệt của chiến tranh, bệnh tật, đói nghèo… Từ “sự tồn sinh cá nhân” ấy, qua những ưu tư nghiêm khắc, cái phổ quát mới có da thịt và linh hồn để không trở nên mơ hồ, rỗng nghĩa.

Như vậy, tính phổ quát và tính đặc thù là hai mặt không thể thiếu trong văn chương. Khi văn chương biết kết hợp và hài hòa hai yếu tố này, nó sẽ tạo ra những tác phẩm có giá trị sâu sắc, có thể chạm đến trái tim của người đọc và để lại dấu ấn lâu dài trong lòng họ.

Mùa hè vừa qua đã trở thành một hành trình đáng nhớ đối với các em học sinh tham gia hoạt động của Câu lạc bộ Văn học trẻ An Giang. Đây là lần đầu tiên các em được hướng dẫn để cảm nhận tác phẩm, sáng tác thơ văn và thậm chí được đăng tải tác phẩm lên fanpage của Câu lạc bộ. Đó có thể là những trang viết đầu tiên trong cuộc đời của các em, nhưng nó đánh dấu một hành trình mới, một sự khởi đầu cho đam mê văn chương.

Tập sách ‘Vườn hoa mùa hè’ được in nội bộ sau khi tuyển chọn 27 bài viết của các em học sinh. Mặc dù chỉ là một tập sách mỏng, nhưng với các em, đó là một món quà tinh thần đầu tiên và là niềm tự hào không nhỏ. Học sinh Trần Võ Vân Khánh, học sinh lớp 7, chia sẻ rằng đây là lần đầu tiên em mạnh dạn viết và gửi bài thu hoạch đến câu lạc bộ. Nhờ các anh chị trong Câu lạc bộ mà em có một mùa hè thật ý nghĩa.

Qua chương trình tập huấn, các em học sinh như Nguyễn Lê Ngọc Minh đã biết cách chỉnh sửa và trau chuốt những bản thảo truyện còn dang dở. Các em mong muốn sẽ được các anh chị trong Câu lạc bộ góp ý để một ngày nào đó có thể ra mắt quyển sách đầu tay của mình.

Ban tổ chức đã bày tỏ sự xúc động trước những ‘giấc mơ đầu tay’ của các em. Những bài viết có chiều sâu của các em đã khiến họ bất ngờ. Mỗi đóa hoa văn chương trong tập ‘Vườn hoa mùa hè’ đều mang những hương sắc rất riêng. Câu chữ của các em để lại dư âm lắng đọng trong lòng độc giả bằng những tâm tình đẹp đẽ, hồn nhiên.

Đằng sau những trang viết là cả một hành trình âm thầm của các thành viên Câu lạc bộ. Từ việc các em chú ý nghe giảng, thực hành viết, chỉnh sửa từng con chữ và dấu câu, đến cảm giác vỡ òa khi thấy bài viết của mình được đăng trên fanpage Câu lạc bộ.

Nhà văn Lê Quang Trạng, Chủ nhiệm Câu lạc bộ, chia sẻ rằng ông và các thành viên đã làm việc suốt ba ngày để kịp dàn trang, thiết kế bìa, in ấn một tập sách nhỏ. Nhìn các em cầm tập ‘Vườn hoa mùa hè’ trên tay, ông thấy mọi cố gắng đều xứng đáng.

Các cây bút trẻ thành viên Câu lạc bộ đã làm việc với tinh thần tự nguyện, đầy nhiệt huyết. CLB còn thường xuyên đăng bài của các tác giả trẻ lên fanpage, tạo cơ hội cho các em tiếp cận văn chương.

Nhìn lại, từ chính mảnh đất giàu cảm hứng ấy, một số cây bút trẻ đã trưởng thành và khẳng định mình. Đó cũng chính là những người ‘giữ lửa’ cho CLB Văn học trẻ An Giang, đồng hành cùng các em học sinh trong hành trình tiếp cận văn chương. Nhờ đó, hoạt động viết không dừng ở việc ‘tập tành’, mà trở thành bước khởi đầu cho một hành trình trải nghiệm và trưởng thành.

Khi văn chương chạm vào trái tim trẻ nhỏ, mùa hè sẽ không còn là ba tháng nghỉ học mà là mùa của những bông hoa đầu tiên, bắt đầu khoe sắc thắm trong khu vườn chữ nghĩa.