Trong phiên họp toàn thể, kỳ họp thứ 9 của Quốc hội ngày 11/6, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã nhấn mạnh những yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của mô hình Trung tâm Tài chính quốc tế (TTTC) tại Việt Nam. Sự thống nhất từ cấp cao nhất là điều kiện tiên quyết, khi Bộ Chính trị đã có chủ trương về việc xây dựng TTTC tại Việt Nam.

Các Yếu Tố Thuận Lợi Cho Sự Phát Triển TTTC

Môi trường chính trị – xã hội ổn định là nền tảng củng cố niềm tin của người dân và cộng đồng nhà đầu tư. Kinh tế vĩ mô của Việt Nam tiếp tục giữ được sự ổn định và đà tăng trưởng bền vững; môi trường đầu tư – kinh doanh không ngừng cải thiện; hội nhập quốc tế sâu rộng. Các hoạt động chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo được thúc đẩy mạnh mẽ, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển một thị trường tài chính hiện đại và năng động.

Việt Nam có đủ điều kiện thuận lợi để phát triển một thị trường tài chính hiện đại và năng động

Với vị trí địa kinh tế chiến lược, Việt Nam có khả năng kết nối hiệu quả với khu vực ASEAN và toàn cầu. Nhu cầu lớn về nguồn lực tài chính cho tăng trưởng hai con số cũng là một yếu tố quan trọng. Thị trường tài chính trong nước ngày càng mở rộng về quy mô, nâng cao về chất lượng và hấp dẫn nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước nhờ sự đa dạng của sản phẩm dịch vụ.

Mô Hình Quản Lý Và Cơ Chế Chính Sách

Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về TTTC gồm 6 chương, 35 điều, đề xuất mô hình quản lý với 4 cơ quan chính, bao gồm: Ban Chỉ đạo TTTC quốc tế do Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng ban; cơ quan điều hành; cơ quan giám sát; và cơ quan giải quyết tranh chấp, bao gồm Trung tâm trọng tài quốc tế và tòa án chuyên biệt.

TTTC quốc tế tại Việt Nam sẽ áp dụng các cơ chế chính sách ưu đãi vượt trội, bao gồm chính sách về sàn giao dịch; thuế và ưu đãi tài chính; bảo hiểm; hạ tầng và đất đai; nguồn nhân lực và thị thực. Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình đề nghị các đại biểu Quốc hội tích cực đóng góp ý kiến để hoàn thiện Dự thảo Nghị quyết, nhằm xây dựng một hành lang pháp lý thông thoáng và đủ sức hấp dẫn các nhà đầu tư.

Sau khi vận hành TTTC ổn định và hiệu quả, Chính phủ sẽ tổng kết, đánh giá và trình Quốc hội xem xét, ban hành Luật Trung tâm Tài chính quốc tế, tạo nền tảng pháp lý lâu dài cho mô hình này tại Việt Nam.

Dự thảo Nghị quyết về phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế (TTTC) tại Việt Nam đang được hoàn thiện và sẽ được Quốc hội xem xét, quyết định tại kỳ họp thứ 9. Phát biểu tại phiên toàn thể sáng ngày 11/6, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh rằng Việt Nam đã hội tụ đầy đủ điều kiện để xây dựng mô hình TTTC mang tầm vóc khu vực và quốc tế.

Xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế – Tầm nhìn và Cơ hội

Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho biết, TTTC là một hệ sinh thái đa dạng các dịch vụ tài chính, tập trung phát triển tại một khu vực nhất định. Đây là nơi quy tụ các định chế tài chính như ngân hàng, quỹ đầu tư, công ty dịch vụ tài chính cùng các sàn giao dịch chứng khoán, tiền tệ, hàng hóa và hệ thống dịch vụ hỗ trợ chuyên biệt. Việc xây dựng TTTC không chỉ nhằm mở rộng thị trường tài chính trong nước mà còn hướng đến việc hình thành một khu vực có chính sách và khung pháp lý riêng, vượt trội và đặc thù, đủ sức cạnh tranh với các TTTC quốc tế.

Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình

Theo Phó Thủ tướng, để hình thành một TTTC, cần đáp ứng cả điều kiện cần và điều kiện đủ. Điều kiện cần bao gồm quyết tâm chính trị từ cấp cao nhất, uy tín và sức hấp dẫn đối với cộng đồng quốc tế, môi trường chính trị – kinh tế vĩ mô ổn định, thể chế minh bạch, tiềm năng thị trường tài chính, môi trường kinh doanh thuận lợi, quy mô nền kinh tế đủ lớn và tăng trưởng ổn định, khung pháp lý cởi mở phù hợp với chuẩn mực quốc tế và khả năng kết nối cao với khu vực và thế giới.

Về điều kiện đủ, TTTC cần có nguồn nhân lực chất lượng cao, cơ sở hạ tầng đồng bộ, hệ sinh thái tài chính phát triển và có sức cạnh tranh mạnh mẽ, đi kèm hệ thống dịch vụ hỗ trợ đầy đủ và chuyên nghiệp. “Chúng ta hội tụ đủ các điều kiện này để xây dựng và phát triển TTTC,” Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Thành phần cấu thành nên một TTTC rất đa dạng, bao gồm các ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán, doanh nghiệp bảo hiểm, quỹ đầu tư, công ty quản lý tài sản, tổ chức vận hành hạ tầng thị trường, tổ chức công nghệ tài chính và các tổ chức hỗ trợ đổi mới sáng tạo. Danh mục sản phẩm và dịch vụ tại TTTC cũng rất phong phú, bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư, các công cụ phái sinh, dịch vụ quản lý quỹ, bảo hiểm, tái bảo hiểm, ngân hàng và ngoại hối, sản phẩm tài chính xanh, tín chỉ carbon và các nền tảng công nghệ tài chính.

Trên thế giới hiện có 119 Trung tâm tài chính và Thành phố Hồ Chí Minh được xem là một trung tâm trong số đó. Năm 2025, Thành phố Hồ Chí Minh đứng thứ 98/119 theo bảng xếp hạng của GFCI37, tăng 7 bậc so với năm trước. Chỉ số về Fintech đứng thứ 88/115, tăng 11 bậc so với năm 2024.

Việc phát triển TTTC tại Việt Nam là giải pháp chiến lược nhằm thu hút mạnh mẽ dòng vốn quốc tế, góp phần đưa nền kinh tế quốc gia bứt phá. TTTC sẽ thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, mở đường cho các giải pháp quản lý tài sản số và phát triển các mô hình công nghệ tài chính mới.

TTTC còn đóng vai trò kết nối Việt Nam với thị trường tài chính toàn cầu, nâng cao vị thế, uy tín và năng lực cạnh tranh của quốc gia. Đây cũng là nền tảng hỗ trợ bảo đảm quốc phòng – an ninh và đưa Việt Nam trở thành cửa ngõ tài chính chiến lược, đón đầu dòng vốn quốc tế và tận dụng hiệu quả các cơ hội từ làn sóng chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu.

Cuối cùng, việc phát triển TTTC sẽ tạo động lực thúc đẩy hoàn thiện khung khổ pháp lý phù hợp với các chuẩn mực quốc tế trong lĩnh vực tài chính – tiền tệ, từ đó tạo dựng môi trường đầu tư minh bạch, cởi mở và đủ độ tin cậy để thu hút dòng vốn chất lượng cao.

Việc xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam đang là một chủ đề nóng, thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư và chuyên gia tài chính. Chiều 12/6, tại hội trường Quốc hội, các đại biểu đã thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, nhấn mạnh sự cần thiết xây dựng trung tâm để thu hút nguồn lực cho đầu tư và nâng tầm vị thế của Việt Nam trong mạng lưới tài chính toàn cầu.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn Thành phố Hồ Chí Minh) so sánh việc thành lập và vận hành Trung tâm tài chính quốc tế giống như “chuyến hải hành ra khơi” mà Việt Nam chưa từng trải qua. Ông nhấn mạnh rằng thị trường tài chính quốc tế vận hành theo quy định riêng và có tác động lan tỏa mạnh mẽ. Do đó, cần có cơ chế kiểm soát chặt chẽ để tránh tình trạng đô la hóa, vàng hóa và rủi ro tài chính.

Đại biểu Quốc hội TP Hồ Chí Minh Trương Trọng Nghĩa phát biểu

Đầu tư có trọng tâm để tránh rủi ro

Đại biểu Nguyễn Văn Thân (đoàn Thái Bình) cho rằng việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế là “cuộc chơi” dành cho những người có tiềm lực tài chính mạnh. Do đó, hệ sinh thái tài chính phải đồng bộ, minh bạch và đáng tin cậy để thu hút các nhà đầu tư.

Ông cũng khuyến nghị nên bắt đầu từ một địa điểm, làm thật tốt, và sau đó có thể mở rộng. Việc đầu tư dàn trải có thể dẫn đến rủi ro lớn. Đại biểu Nguyễn Văn Thân đề xuất Chính phủ nên thuê một đơn vị quốc tế có uy tín để khảo sát, tư vấn và điều hành hoạt động của Trung tâm tài chính quốc tế.

Phát triển Trung tâm tài chính quốc tế dựa trên ưu thế riêng

Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (đoàn Lâm Đồng) cho rằng mỗi trung tâm tài chính trên thế giới đều có thế mạnh riêng. Bà kiến nghị xem xét phát triển Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam dựa trên các trụ cột ưu thế như trung tâm tài chính kết nối chuyển đổi số và tài chính xanh.

Đại biểu Quốc hội Hà Nội Hoàng Văn Cường đề xuất

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn thành phố Hà Nội) nhấn mạnh sự cần thiết thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam và đề xuất xây dựng cơ chế vượt trội về luật pháp và quy trình để thu hút các nhà đầu tư.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam là hết sức quan trọng. Ông nhấn mạnh rằng cơ quan chủ trì soạn thảo đã phối hợp với các thành phố và tổ chức nhiều hội thảo, khảo sát quốc tế để xây dựng Nghị quyết.