Tình trạng đìu hiu, vắng khách tại nhiều chợ truyền thống ở TPHCM đã trở thành một vấn đề đáng lo ngại. Các chợ như Bà Chiểu, Tân Định, An Đông, Phạm Văn Hai… đều ghi nhận khung cảnh chung là hàng quán thưa thớt người mua. Mặc dù các sạp vẫn bày biện đầy đủ hàng hóa, nhưng nhiều tiểu thương chỉ ngồi bấm điện thoại hoặc trò chuyện với nhau.

Tình trạng này không chỉ xảy ra với ngành hàng thực phẩm mà còn ảnh hưởng đến các tiểu thương kinh doanh quần áo, giày dép, đồ nhựa. Doanh thu ngày một sụt giảm khiến nhiều người không thể duy trì hoạt động kinh doanh. Bà Nguyễn Thị Mai, tiểu thương bán thịt lợn tại chợ Bà Chiểu, cho biết trước đây chợ đông nghẹt vào buổi sáng, nhưng giờ ngồi đến trưa cũng chỉ lác đác vài người. Nhiều hôm bán chưa được 500.000 đồng, trừ tiền điện nước, tiền thuê sạp còn lại chẳng bao nhiêu.

Chị Nguyễn Út, tiểu thương tại chợ Phạm Văn Hai, cũng chia sẻ rằng trước đây có ngày bán được cho 20-30 khách, nhưng giờ chỉ còn 5-7 khách là mừng. Khách hàng hiện nay phần lớn đều mua hàng trên mạng, khiến việc kinh doanh tại chợ trở nên khó khăn. Tại TPHCM, nhiều chợ truyền thống được đầu tư hàng tỉ đồng nhưng không phát huy hiệu quả, dẫn đến tình trạng bỏ hoang hoặc chỉ hoạt động cầm chừng. Chợ Tân Phú và chợ Phú Hữu (cùng thuộc địa bàn TP Thủ Đức cũ) là hai ví dụ tiêu biểu. Hiện, hai chợ này đã được đưa vào danh sách chờ giải tỏa giai đoạn 2025-2030.

Trước thực trạng này, Sở Công Thương đã kiến nghị thành phố rà soát, giải thể hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng các khu chợ không hiệu quả. Đồng thời, sở cũng tiếp tục rà soát thực trạng mạng lưới chợ trên toàn địa bàn để hoàn thiện kế hoạch phát triển chợ giai đoạn 2025-2030. Để khắc phục tình trạng này, Sở Công Thương cho rằng cần có các giải pháp mở rộng, nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm tăng tính cạnh tranh cho các chợ dân sinh.

Các giải pháp này bao gồm tổ chức các chương trình khuyến mãi, ưu đãi vào những thời điểm cụ thể, quảng bá rộng rãi đến người tiêu dùng, và khuyến khích các tổ chức quản lý chợ đóng vai trò là đại diện truyền thông. Ngoài ra, ứng dụng công nghệ vào hoạt động kinh doanh tại chợ cũng cần được tăng cường, đặc biệt là việc sử dụng các phương thức thanh toán không tiền mặt, dịch vụ giao hàng tận nơi thông qua các đơn vị vận chuyển, và phát triển các kênh bán hàng trực tuyến.

TPHCM cũng đang triển khai các đề án song song như ‘Chợ trực tuyến’, ‘Chợ thí điểm bảo đảm an toàn thực phẩm’, ‘Truy xuất nguồn gốc thịt, trứng, gia cầm’ và ‘Chuỗi thực phẩm an toàn’ nhằm đưa chợ dân sinh vào một hệ sinh thái thương mại có kiểm soát, minh bạch và bền vững hơn. Hy vọng rằng với những nỗ lực này, các chợ truyền thống tại TPHCM sẽ sớm thoát khỏi tình trạng đìu hiu, vắng khách và trở thành điểm đến mua sắm quen thuộc của người dân.

Trong bối cảnh hiện nay, hàng loạt chợ truyền thống tại TP.HCM đang phải đối mặt với tình trạng hoạt động cầm chừng, thậm chí bỏ hoang. Điều này đã đặt ra những thách thức lớn cho việc phát triển và quản lý hệ thống chợ truyền thống trong thành phố. Theo Sở Công Thương TP.HCM, để giải quyết vấn đề này, sở đang tích cực xây dựng một đề án tổng thể nhằm phát triển hệ thống chợ truyền thống, thích ứng với chuyển đổi số và nhu cầu tiêu dùng mới của người dân.

Được biết, các chợ truyền thống tại TP.HCM đã được đầu tư qua nhiều giai đoạn với các nguồn vốn khác nhau. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố như vị trí không thuận lợi, hạ tầng xuống cấp, sự cạnh tranh mạnh từ thương mại điện tử, nhiều chợ hiện rơi vào tình trạng đìu hiu, kém sôi động. Một số chợ gần như không còn hoạt động, như chợ Tân Phú (quận 9 cũ) và chợ Phú Hữu (quận 9 cũ). Chợ Tân Phú được đầu tư xây dựng từ năm 2005 nhưng do vị trí giao thông không thuận lợi nên không có tiểu thương kinh doanh. Chợ Phú Hữu xây dựng năm 2004, có 164 sạp nhưng chỉ khoảng 20 sạp có người bán, hiện chỉ hoạt động buổi tối với 7-8 tiểu thương bán đồ ăn uống.

Trước thực trạng này, TP.HCM đã phối hợp với Trường đại học Kinh tế – Luật TP.HCM để xây dựng đề án phát triển hệ thống chợ theo hướng hiện đại, linh hoạt, ứng dụng công nghệ và thích ứng với biến động thị trường. Sở Công Thương cũng đề nghị các địa phương rà soát tình hình hoạt động, phân tích nguyên nhân khó khăn của từng chợ để có cách giải quyết cụ thể. Một số hướng được đưa ra như tổ chức chương trình khuyến mãi, tăng quảng bá hình ảnh chợ, thanh toán không tiền mặt, bán hàng trực tuyến, hỗ trợ giao hàng, kiểm soát an toàn thực phẩm và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Đáng chú ý, mô hình bán hàng trực tuyến tại chợ truyền thống đã được áp dụng tại một số tỉnh thành và việc này cần được nhân rộng nhanh chóng. Sở Công Thương cho hay chợ truyền thống vẫn là một kênh phân phối quan trọng trong đời sống người dân, nhưng cần được điều chỉnh mô hình hoạt động để tồn tại song song với thương mại hiện đại, đảm bảo hiệu quả kinh doanh.

Để tìm hiểu thêm về các thông tin liên quan đến đề án phát triển hệ thống chợ truyền thống tại TP.HCM, bạn có thể truy cập vào https://www.afinance.com.vn/ hoặc tham khảo thêm các nguồn tin cậy khác.

Trong gần 20 năm qua, nhiều chợ truyền thống tại thành phố Hồ Chí Minh đang đối mặt với tình trạng bị bỏ hoang hoặc hoạt động cầm chừng. Sở Công Thương thành phố đã kiến nghị thành phố tiến hành rà soát và giải thể hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng các khu chợ không hiệu quả.

Tại buổi họp báo kinh tế – xã hội chiều ngày 31/7, Sở Công Thương thành phố đã cung cấp thông tin về tình hình hoạt động của chợ truyền thống trên địa bàn. Theo đó, nhiều chợ truyền thống được đầu tư hàng tỷ đồng nhưng không phát huy hiệu quả, dẫn đến tình trạng bỏ hoang hoặc chỉ hoạt động cầm chừng. Chợ Tân Phú và chợ Phú Hữu (cùng thuộc địa bàn TP. Thủ Đức cũ) là hai ví dụ tiêu biểu. Chợ Tân Phú được xây dựng từ năm 2005 trên diện tích 1.815m² nhưng do vị trí giao thông bất tiện nên không có tiểu thương kinh doanh. Chợ Phú Hữu (xây dựng từ 2004, diện tích hơn 9.600m²) hiện chỉ có khoảng 20/164 sạp còn hoạt động, chủ yếu buôn bán vào buổi tối với số lượng tiểu thương đếm trên đầu ngón tay.

Sở Công Thương đã kiến nghị thành phố rà soát, giải thể hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng các khu chợ không hiệu quả. Hiện, 2 chợ nói trên đã được đưa vào danh sách chờ giải tỏa giai đoạn 2025–2030. Sở cũng đang tiếp tục rà soát thực trạng mạng lưới chợ trên toàn địa bàn, nhất là khu vực mới sáp nhập gồm Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ), để hoàn thiện kế hoạch phát triển chợ giai đoạn 2025–2030.

Có nhiều nguyên nhân khiến chợ truyền thống ngày càng bị thu hẹp vai trò. Trong đó, nổi bật là sự phát triển ồ ạt của siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện lợi và thương mại điện tử. Người dân thành phố, đặc biệt là giới trẻ, đang dần thay đổi thói quen mua sắm, hướng đến kênh hiện đại, nhanh chóng, tiện lợi và an toàn hơn.

Bên cạnh đó, hạ tầng nhiều chợ đã xuống cấp nghiêm trọng, công tác quản lý yếu kém, thương nhân già hóa và thiếu lực lượng kế thừa, trong khi các điểm buôn bán tự phát lại cạnh tranh không lành mạnh ngay sát khu vực chợ.

Để chấn chỉnh, thành phố đang hướng tới chuyển đổi mô hình hoạt động của chợ truyền thống, nâng cao khả năng cạnh tranh thông qua việc áp dụng công nghệ, số hóa và tổ chức lại mạng lưới theo hướng hiện đại hóa.

Một loạt giải pháp đang được triển khai như: tổ chức các chương trình khuyến mãi, truyền thông quảng bá chợ, khuyến khích các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt, giao hàng tận nơi, bán hàng trực tuyến và livestream tại chợ. Đồng thời, các tổ chức quản lý chợ sẽ tăng cường kiểm soát chất lượng, truy xuất nguồn gốc thực phẩm, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng cháy chữa cháy và an ninh trật tự. Những tiểu thương vi phạm nhiều lần sẽ bị xử phạt nặng hoặc đình chỉ kinh doanh.

Sở Công Thương cũng yêu cầu các đơn vị đẩy mạnh tuyên truyền đến tiểu thương các quy định về kinh doanh và vệ sinh an toàn thực phẩm, niêm yết giá công khai để xây dựng lại niềm tin người tiêu dùng vào chợ truyền thống.

Thành phố đang phối hợp với Trường Đại học Kinh tế – Luật xây dựng “Đề án Phát triển hệ thống chợ thích ứng với dịch bệnh và chuyển đổi số”. Đề án này đánh giá toàn diện thực trạng hệ thống chợ hiện nay và đề xuất các mô hình hoạt động mới, linh hoạt, số hóa, văn minh, có khả năng thích nghi với tình huống khẩn cấp như dịch bệnh, đồng thời góp phần thu hút khách du lịch, bảo tồn văn hóa chợ truyền thống.

Việc đóng cửa các chợ yếu kém không đồng nghĩa xóa bỏ hoàn toàn kênh phân phối truyền thống. Đây là bước thanh lọc cần thiết để các chợ có cơ hội tái cấu trúc, phát triển theo hướng hiện đại, bền vững, và góp phần vào sự phát triển chung của thành phố.

Sở Công Thương tỉnh Quảng Trị đã thực hiện việc chuyển toàn bộ cán bộ, nhân viên của sở này sang làm việc tại trụ sở của Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Quảng Trị, mặc dù chưa được cấp có thẩm quyền cho phép. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh trụ sở chính của Sở Công Thương đang trong quá trình cải tạo, sửa chữa.

Thông tin được biết, vào ngày 14-7, ông Hồ Xuân Hòe, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Quảng Trị, đã chỉ đạo việc chuyển toàn bộ cán bộ, nhân viên từ trụ sở chính của Sở ở số 11 Quang Trung sang làm việc tại địa điểm số 180A Lê Lợi, phường Đồng Hới. Đây là trụ sở của Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Quảng Trị, đơn vị trực thuộc Sở Công Thương.

Tuy nhiên, việc sử dụng trụ sở của Chi cục Quản lý thị trường làm nơi làm việc tạm thời cho Sở Công Thương không đơn thuần chỉ là sắp xếp lại nơi làm việc. Theo xác nhận của cơ quan chức năng, trụ sở số 180A Lê Lợi của Chi cục Quản lý thị trường hiện vẫn là tài sản được đầu tư bằng nguồn vốn của Bộ Công Thương, chưa được quyết toán và chưa hoàn tất thủ tục điều chuyển về địa phương quản lý.

Do đó, việc Sở Công Thương sử dụng trụ sở này mà chưa có sự cho phép của cơ quan có thẩm quyền đã gây ra nhiều khó khăn cho cán bộ của Chi cục Quản lý thị trường. Toàn bộ phòng làm việc, hồ sơ, tài liệu, bàn ghế của Sở Công Thương đã được chuyển đến trụ sở của Chi cục Quản lý thị trường, khiến nhiều cán bộ của chi cục phải chuyển sang làm việc tạm tại Đội Quản lý thị trường số 6, trong điều kiện chật chội, chen chúc. Một số người thậm chí không có bàn làm việc, phải để đồ đạc cá nhân và tài liệu trên xe vì chưa có chỗ ổn định.

Bên cạnh đó, Sở Công Thương tỉnh Quảng Trị đã gửi văn bản đề nghị chủ trương ‘mượn’ trụ sở của Chi cục Quản lý thị trường để làm nơi làm việc tạm thời trong thời gian sửa chữa. Tuy nhiên, Sở Tài chính tỉnh Quảng Trị đã có văn bản trả lời chính thức, khẳng định rằng trụ sở tại số 180A Lê Lợi của Chi cục Quản lý thị trường là tài sản của Bộ Công Thương, chưa hoàn thành nghiệp thu quyết toán và Bộ Công Thương chưa có quyết định điều chuyển tài sản, bàn giao trụ sở về cho địa phương quản lý theo quy định.

Vì vậy, nội dung xin chủ trương ‘mượn’ trụ sở không thuộc thẩm quyền quyết định của UBND tỉnh Quảng Trị và Sở Tài chính không có cơ sở để tham mưu. Tuy nhiên, trên thực tế, việc ‘mượn’ trụ sở của Sở Công Thương đã được thực hiện từ trước đó.

Đáng chú ý, ông Hồ Xuân Hòe, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Quảng Trị, còn cho cải tạo 2 phòng làm việc ngay sau khi chuyển đến trụ sở Chi cục Quản lý thị trường, dù công trình này chỉ mới đưa vào sử dụng thời gian ngắn và vẫn thuộc quyền quản lý của Bộ Công Thương.