Nghệ An – Một trường hợp đáng thương của một phụ nữ khuyết tật tại làng Nhùng, xã Tam Quang, đang thu hút sự quan tâm của cộng đồng sau khi bị ảnh hưởng nặng nề bởi đợt lũ lụt vào đêm 22/7/2025. Bà Nguyễn Thị Phương, một mẹ đơn thân, đã may mắn thoát được cơn lũ dữ nhưng toàn bộ tài sản và đồ đạc của bà đã bị cuốn trôi, khiến cuộc sống vốn đã khó khăn của gia đình bà trở nên càng thêm bấp bênh.

Bà Phương bị khuyết tật vận động ở cánh tay trái, điều này khiến bà không thể thực hiện các công việc nặng nhọc. Trước đây, để trang trải cuộc sống, bà đã tự mình nấu rượu và nuôi lợn, mỗi ngày kiếm được một khoản tiền tuy ít ỏi nhưng cũng đủ để chi tiêu. Mặc dù có quyền được hưởng chế độ hỗ trợ của Nhà nước dành cho người tàn tật, bà Phương từ chối với suy nghĩ rằng mình còn sức để lao động và tự chăm sóc bản thân.

Thật không may, trận lũ dữ đã ập đến và cướp đi mọi tài sản quý giá của bà Phương, bao gồm 6 con lợn giống, nồi niêu, bếp núc và những công cụ để nấu rượu – nguồn sinh sống của bà. Hiện tại, bà đang phải tạm trú tại nhà văn hóa xóm cùng những hộ dân khác bị ảnh hưởng bởi lũ lụt. Cuộc sống của bà trở nên khó khăn hơn bao giờ hết, mỗi bữa ăn bà phải đến bếp cơm 0 đồng do bà con trong xóm lập nên để có thể tạm qua cơn đói.

Trong lúc khó khăn này, chính quyền địa phương và lực lượng cứu hộ đã dành sự quan tâm đặc biệt cho người phụ nữ yếu thế này. Tuy nhiên, để có thể trở lại với cuộc sống bình thường, bà Phương rất cần sự quan tâm và hỗ trợ nhiều hơn nữa từ những tấm lòng nhân ái trong cộng đồng.

Mọi sự hỗ trợ và giúp đỡ có thể được gửi về cho bà Nguyễn Thị Phương tại địa chỉ: làng Nhùng, xã Tam Quang, tỉnh Nghệ An, hoặc qua số điện thoại: 0865.192.373. Những đóng góp dù lớn hay nhỏ cũng sẽ giúp bà Phương có thêm động lực và điều kiện để tái thiết cuộc sống.

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, việc đảm bảo khả năng tiếp cận thông tin trên môi trường số cho tất cả mọi người, đặc biệt là người khuyết tật (NKT), đang trở thành một yêu cầu cấp thiết. Quá trình chuyển đổi số đang mở ra nhiều cơ hội để người dân tiếp cận các dịch vụ công một cách thuận tiện hơn thông qua các nền tảng trực tuyến. Tuy nhiên, để đảm bảo tính tiếp cận cho NKT, các nền tảng số cần được thiết kế và triển khai theo các tiêu chuẩn quốc tế về tiếp cận.

Trên thế giới, các tiêu chuẩn như WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) đã được áp dụng rộng rãi để hướng dẫn thiết kế website và ứng dụng di động thân thiện với NKT. Tại Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Thông tư số 26/2020 yêu cầu các cơ quan nhà nước áp dụng chuẩn WCAG 1.0 và khuyến khích áp dụng phiên bản 2.0 và 2.1. Tuy nhiên, thông tư này chưa được triển khai rộng rãi và đã lạc hậu so với phiên bản mới nhất WCAG 2.2, dẫn đến việc NKT vẫn gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận các nền tảng số.

Hội Người mù Việt Nam cho biết, trong năm 2024, Hội đã phối hợp với UNDP và nhận tài trợ từ Đại sứ quán Na Uy để triển khai dự án ‘Tăng cường tiếp cận thông tin số cho người khuyết tật tại Việt Nam’. Dự án đã tiến hành đánh giá mức độ tiếp cận của 20 cổng thông tin điện tử thuộc Quốc hội, Chính phủ và 18 bộ, ngành. Kết quả đánh giá cho thấy, mặc dù một số đơn vị đã thay đổi cấu trúc cổng thông tin sau quá trình sắp xếp bộ máy, nhưng tính tiếp cận cho NKT vẫn hầu như chưa được cải thiện.

Dự án sẽ hỗ trợ thí điểm chỉnh sửa hai cổng thông tin điện tử để đảm bảo đáp ứng các tiêu chí tiếp cận, đồng thời thúc đẩy việc xây dựng tiêu chuẩn tiếp cận phù hợp với thông lệ quốc tế. Bà Đinh Việt Anh, Phó Chủ tịch Hội Người mù Việt Nam, cho biết việc người khuyết tật có thể tiếp cận các cổng thông tin điện tử, cổng dịch vụ công trực tuyến không chỉ là yêu cầu về kỹ thuật, mà còn là biểu hiện cụ thể của quyền công dân và sự tham gia bình đẳng vào đời sống chính trị, kinh tế, xã hội.

Để cải thiện tình hình, bà Đinh Việt Anh kiến nghị Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành thông tư thay thế Thông tư số 26/TT-BTTT của Bộ Thông tin và Truyền thông trước đây, cập nhật tiêu chuẩn tiếp cận theo xu hướng quốc tế hiện nay là WCAG 2.1 hoặc WCAG 2.2 ở mức AA, và đưa tiêu chí đảm bảo tính tiếp cận này vào chỉ số xếp hạng chuyển đổi số.

Ông Cù Kim Long, Phó Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin, Bộ Khoa học và Công nghệ, cũng đồng quan điểm rằng đảm bảo tính tiếp cận cho người khuyết tật trong dịch vụ công trực tuyến không phải là điều tốn kém hay phức tạp, mà là hành động thiết thực thể hiện tinh thần bao trùm và nhân văn trong quá trình chuyển đổi số. Ông Long đề xuất cần đồng bộ nhiều giải pháp, bao gồm việc quán triệt nguyên tắc ‘tiếp cận từ đầu’ trong quá trình thiết kế nền tảng số, và tham vấn người sử dụng để đảm bảo mọi thay đổi xuất phát từ nhu cầu thực tế.

Chuyển đổi số chỉ thực sự thành công khi mọi người đều có cơ hội tiếp cận bình đẳng. Việc nâng cao khả năng tiếp cận cho người khuyết tật là yếu tố then chốt để xây dựng một xã hội số toàn diện và bền vững.

Trong hơn hai thập kỷ qua, bà Virginia Mary Lockett, một phụ nữ Mỹ 73 tuổi, đã cống hiến cuộc đời mình cho việc giúp đỡ hàng nghìn bệnh nhân tại Bệnh viện Y học cổ truyền Đà Nẵng. Mỗi sáng, bà đều chạy xe máy 9 km đến bệnh viện, nơi có hơn chục bệnh nhân đang đợi để được hỗ trợ. Với kinh nghiệm chuyên môn về vật lý trị liệu và phục hồi chức năng, bà giúp đỡ bệnh nhân học cách kiểm soát cơ thể sau tai biến, chấn thương sọ não hoặc tổn thương.

Mối ‘lương duyên’ của bà với Việt Nam bắt đầu từ năm 1995, khi bà và chồng là David, một họa sĩ, muốn nhận con nuôi. Họ được hướng dẫn làm thủ tục nhận nuôi một đứa trẻ ở Việt Nam sau khi hai quốc gia thiết lập bình thường hóa mối quan hệ. Tuy nhiên, trong chuyến đi, bà gặp một bệnh nhân bị gãy xương đùi và biến chứng tai biến, không thể đi lại. Virginia nhận ra phẫu thuật cố định xương hông có thể giúp bệnh nhân nhưng khi đó vẫn chưa được áp dụng rộng rãi ở Việt Nam.

10 năm sau, Virginia trở lại Việt Nam trong chuyến tình nguyện ba tuần của một tổ chức phi chính phủ Mỹ và Canada, làm việc tại Bệnh viện Chỉnh hình và Phục hồi chức năng Đà Nẵng. Bà không có ý định ở lâu dài nhưng khí hậu ấm áp cùng sự thân thiện của người dân Đà Nẵng khiến bà không muốn rời đi. Trở về Mỹ, Virginia viết thư cho đại sứ quán Việt Nam tại Washington, D.C đề nghị làm tình nguyện lâu dài ở một bệnh viện công. Phía đại sứ quán cho biết điều này khó thực hiện nếu không thông qua một tổ chức phi chính phủ.

Bà quyết định thành lập và đăng ký tổ chức phi lợi nhuận mang tên Steady Footsteps (Những bước chân vững vàng), nhằm hỗ trợ phục hồi chức năng cho người khuyết tật. Năm 2006, vợ chồng Virginia quyết định bán nhà, nghỉ việc và bay đến Việt Nam với tấm vé một chiều. Họ sống bằng tiền bán nhà, duy trì lối sống tối giản nhất. Bà giúp đỡ bệnh nhân và ông David ở nhà chế tạo các dụng cụ hỗ trợ.

30 năm ở Việt Nam, hàng nghìn bệnh nhân đã qua tay Virginia và hồi phục nhưng bà nhớ nhất trường hợp của Nguyễn Tấn Hiền, một sinh viên mỹ thuật ở Buôn Ma Thuột bị tai nạn giao thông, gãy đốt sống cổ, liệt tứ chi. Bà động viên anh vẽ tranh và mua tranh của anh. Suốt ba năm, bà là khách hàng mua tranh duy nhất của anh.

Một ca bệnh khác cũng khiến bà Virginia cảm thấy những tháng ngày ở Việt Nam của mình thêm ý nghĩa. Cuối 2017, một người mẹ 66 tuổi cõng con trai ngoài 30 đến bệnh viện gặp bà. Anh bị liệt hai chân sau chấn thương tủy sống, hy vọng phục hồi gần như bằng không. Bà giúp anh và người mẹ xúc động khi thấy phép màu.

Chị Nguyễn Thị Thủy, kỹ thuật viên vật lý trị liệu tại Bệnh viện Y học cổ truyền TP Đà Nẵng, người gắn bó với bà Virginia suốt 12 năm, cho biết không ai làm được như bà nếu không đặt trọn tâm huyết. Ở tuổi 73, các khớp đã thoái hóa, nhưng bà vẫn sẵn sàng ngồi bệt, cúi mình, dìu từng bệnh nhân.

Kể từ khi sống ở Việt Nam, bà chỉ về Mỹ hai lần 2007 và 2009 để thăm gia đình. Còn lại, chồng bà, ông David, luôn là hỗ trợ hậu cần, chăm sóc nhà cửa, hành chính, để bà toàn tâm giúp bệnh nhân Việt Nam.

Một vụ việc gây bức xúc trong dư luận đã diễn ra tại phường Tăng Nhơn Phú, thành phố Hồ Chí Minh. Ông Quách Văn Ngọc, một người khuyết tật đang mưu sinh bằng nghề bán vé số, đã trở thành nạn nhân của một đối tượng cướp giật. Vào khoảng 20 giờ ngày 20/7, tại hẻm 41 đường Cầu Xây, phường Tăng Nhơn Phú, TPHCM, ông Ngọc đang bán vé số thì bị một người đàn ông mặc áo xe ôm công nghệ tiếp cận.

Đối tượng đã lợi dụng lúc ông Ngọc đang tìm vé số theo yêu cầu để giả vờ hỏi chuyện, đánh lạc hướng và sau đó giật xấp vé số trên tay ông Ngọc. Sau khi gây án, đối tượng đã tăng ga bỏ chạy về hướng đường Cầu Xây. Ông Ngọc, 44 tuổi, quê Thanh Hóa, là một người khuyết tật đang cố gắng mưu sinh bằng nghề bán vé số. Trước thời điểm bị giật, ông Ngọc đã nhận 140 tờ vé số từ đại lý và đã bán được hơn 20 tờ.

Như vậy, số vé số bị giật khoảng hơn 100 tờ. Người thân của ông Ngọc cho biết, ông Ngọc từ quê vào TPHCM ở cùng em trai để mưu sinh, nhưng vẫn phải gánh vác trách nhiệm nuôi con nhỏ ở quê nhà, cùng với người mẹ già hơn 80 tuổi. Vụ việc này đã gây thiệt hại lớn về kinh tế, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống vốn đã chật vật của ông.

Gia đình ông Ngọc đang đối mặt với khó khăn tài chính. Trước tình hình này, gia đình ông Ngọc hy vọng đối tượng gây án sẽ bị truy bắt để xử lý theo quy định của pháp luật. Đồng thời, họ cũng mong muốn cộng đồng có thể chia sẻ và giúp đỡ để ông Ngọc có thể tiếp tục mưu sinh.

Hiện, Công an phường Tăng Nhơn Phú đang tích cực xác minh thông tin và truy tìm đối tượng gây án để xử lý theo quy định của pháp luật. Cơ quan chức năng kêu gọi người dân nếu có thông tin liên quan đến vụ việc hãy cung cấp để hỗ trợ công tác điều tra.

Vụ việc này một lần nữa cho thấy sự cần thiết của việc nâng cao ý thức của cộng đồng và sự quyết tâm của cơ quan chức năng trong việc đảm bảo an ninh trật tự, bảo vệ quyền lợi của những người yếu thế trong xã hội.

Trong thời gian gần đây, nhiều chương trình hỗ trợ chuyên sâu và thiết thực đã được triển khai để giúp doanh nghiệp, hộ kinh doanh và hợp tác xã nâng cao năng lực số, từ đó đẩy mạnh hoạt động sản xuất và kinh doanh. Đây không chỉ là động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế mà còn là mảnh ghép thiết yếu trong hành trình nâng tầm thương mại điện tử và phát triển nền kinh tế số.

Nhằm hỗ trợ việc làm và khởi nghiệp kinh tế số, đặc biệt là cho người khuyết tật, nhiều hoạt động thiết thực đã được tổ chức. Vào đầu tháng 7 tại Hà Nội, một chương trình đào tạo, hỗ trợ việc làm và khởi nghiệp kinh tế số dành cho người khuyết tật đã được tổ chức. Chương trình này là sự phối hợp giữa Trung tâm Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp Việt Nam, Trung tâm Phát triển thương mại điện tử và công nghệ số (Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương) và Hội Thanh niên khuyết tật Việt Nam.

Chương trình bao gồm chuỗi tập huấn giúp người tham gia tiếp cận các kiến thức và kỹ năng cần thiết trong lĩnh vực kinh tế số. Ngoài ra, chương trình cũng cung cấp tài nguyên học tập và kết nối cộng đồng nhà sáng tạo, hỗ trợ xây dựng kênh phân phối sản phẩm thông qua các nền tảng như TikTok shop, livestream bán hàng, tiếp thị liên kết… phù hợp với khả năng tiếp cận và điều kiện thực tế của người khuyết tật.

Ông Bùi Huy Hoàng, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển thương mại điện tử và công nghệ số, cho biết rằng các nền tảng công nghệ, hệ sinh thái thương mại điện tử và các chương trình đào tạo đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối người khuyết tật với doanh nghiệp và thị trường. Điều này giúp họ có thêm động lực và ý chí để khởi nghiệp, đồng thời mở ra nhiều cơ hội phát triển mới.

Bộ Công Thương cũng đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực trong thời gian qua nhằm thúc đẩy thương mại điện tử và chuyển đổi số tại các địa phương. Từ đầu năm đến nay, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đã phối hợp tổ chức các hội nghị, chương trình đào tạo và các sự kiện liên kết vùng để nâng cao năng lực triển khai thương mại điện tử tại các tỉnh, thành phố.

Theo Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Lê Hoàng Oanh, chuyển đổi số và phát triển thương mại điện tử được xác định là một trong những đột phá chiến lược nhằm đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất lao động và năng lực cạnh tranh quốc gia. Cục sẽ tiếp tục tổ chức thêm nhiều chương trình đào tạo, tập huấn về chuyển đổi số, an toàn, an ninh mạng, kỹ năng công nghệ mới; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, có khả năng thiết kế, vận hành và khai thác các hệ thống, nền tảng số hiện đại, phục vụ tiến trình phát triển.

Giám đốc Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số, Nguyễn Hữu Tuấn, cho biết rằng với mục tiêu cải thiện khả năng tiếp cận và nâng cao kỹ năng trong thương mại điện tử cho mọi đối tượng, Trung tâm sẽ tiếp tục triển khai các chương trình đào tạo chuyên sâu. Các khóa học trực tuyến sẽ được cung cấp cho doanh nghiệp, đặc biệt là ở các khu vực khó khăn. Các hoạt động này tập trung vào bốn trụ cột gồm: GoOnline, GoExport, GoAI và GoRight.

Ông Tuấn nhấn mạnh rằng các hoạt động này được kỳ vọng giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường, nâng cao năng lực, thúc đẩy khả năng xuất khẩu, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp ở địa phương.