TAND tỉnh Đồng Nai hiện đang tiến hành xét xử một vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản liên quan đến Công ty cổ phần Đầu tư Kinh doanh Lộc Phúc, do Nguyễn Hữu Tường (34 tuổi) lãnh đạo. Cùng với Tường, 87 bị cáo khác, bao gồm giám đốc sàn, trưởng phòng, nhân viên bán hàng, pháp lý, kế toán và những người làm ‘chim mồi’ được thuê, đã bị cáo buộc lừa đảo 165 khách hàng, chiếm đoạt tổng số tiền lên đến 255 tỷ đồng.

Trong phần xét hỏi tại phiên tòa, nhiều bị hại đã bày tỏ sự bức xúc và thất vọng sâu sắc khi bị lừa đảo. Bà Thu, một người kinh doanh bất động sản tại TP HCM, chia sẻ rằng bà đã bị lừa khi mua nhà và đất không tồn tại tại Đồng Nai, và đã mất một khoản tiền lớn. Bà Thu cũng bày tỏ sự bất bình và đề nghị Hội đồng xét xử (HĐXX) xử lý nghiêm các bị cáo.

Theo cáo trạng, những người làm ‘chim mồi’ đóng vai trò quan trọng trong vụ lừa đảo. Khi nhân viên công ty dụ được khách, họ sẽ đưa khách lên xe đến các khu đất không có dự án thực sự ở Đồng Nai. Tại đây, chỉ trong khoảng 30 phút, nhân viên phối hợp với ‘chim mồi’ để tạo hiện trường chốt cọc. Nếu khách đồng ý, họ sẽ được đưa về lại công ty để tiếp tục ‘diễn’. Tại công ty, nhân viên bố trí khách gặp một ‘chim mồi’ khác – người giả làm khách hàng mua lại suất cọc.

‘Chim mồi’ luôn mang theo túi tiền từ 500 triệu đến một tỷ đồng, đặt lên bàn, rồi ra điều kiện: muốn bán lại suất cọc phải có hợp đồng đặt cọc hoặc chuyển nhượng với Lộc Phúc. Bị cáo Dương Thúy Hằng, một trong số 14 ‘chim mồi’, khai rằng cô được trả từ 500.000 đến 5 triệu đồng cho mỗi ‘phi vụ’.

Luật sư bảo vệ quyền lợi cho bị hại đã đặt câu hỏi cho bị cáo Dương Hữu Đức, Giám đốc kinh doanh Công ty Lộc Phúc, tại phiên tòa. Năm 2020, Nguyễn Hữu Tường lập Công ty TNHH Đầu tư Môi giới Bất động sản Vạn Phúc. Từ tháng 4/2022 đến 8/2023, Tường thuê Nguyễn Văn An (29 tuổi) đứng tên thành lập Công ty Lộc Phúc và Công ty TNHH Bất động sản Green Link Real, trụ sở tại TP HCM, tất cả do Tường bỏ vốn và điều hành.

Dưới sự chỉ đạo của Tường, nhân viên Lộc Phúc và Green Link Real đã tung tin gian dối, tự in sơ đồ các dự án không có thật tại xã An Phước (Long Thành cũ), Sông Thao, An Viễn (Trảng Bom cũ), Hưng Lộc (Thống Nhất cũ). Những hành động này đã gây ra sự hiểu lầm và tin tưởng từ phía khách hàng, dẫn đến việc chiếm đoạt tài sản của họ.

Hội đồng xét xử đang tiếp tục thẩm vấn các bị cáo và xem xét các bằng chứng để đưa ra phán quyết cuối cùng trong vụ án này. Việc xét xử nghiêm các bị cáo sẽ giúp đảm bảo công bằng cho các bị hại và cũng là một biện pháp răn đe đối với những cá nhân và tổ chức có ý định thực hiện các hành vi lừa đảo tương tự trong tương lai.

Tình trạng “bắt cóc online” nhắm vào học sinh, sinh viên đang ngày càng gia tăng và gây ra nhiều lo ngại trong dư luận. Những kẻ xấu đang lợi dụng sự phát triển của công nghệ để thực hiện các hành vi lừa đảo tinh vi, khiến nạn nhân tự cách ly và thực hiện các hành động theo yêu cầu của chúng mà không cần tiếp cận trực tiếp.

Thực tế gần đây cho thấy, thanh thiếu niên đang trở thành mục tiêu dễ dàng của tội phạm mạng. Các chuyên gia cho rằng, đây là hệ quả của việc thế giới ảo dần lấn át thế giới thực. Tiến sĩ Đặng Vũ Cảnh Linh, phó viện trưởng Viện Đào tạo, Bồi dưỡng cán bộ và Nghiên cứu khoa học, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cho rằng: ‘Thế giới ảo đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của thanh thiếu niên. Tuy nhiên, nếu không có kỹ năng sống và kiến thức cần thiết, các em sẽ dễ dàng trở thành nạn nhân của tội phạm mạng.’

Thủ đoạn của tội phạm mạng là khai thác sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) kết hợp với kịch bản được dàn dựng công phu. Chúng nhắm vào những nhóm dễ tổn thương như người cao tuổi, phụ nữ và đặc biệt là trẻ em. Các đối tượng thường tiếp cận trẻ vị thành niên một cách có hệ thống, đánh vào những ‘lỗ hổng’ trong nhận thức, sự thiếu kinh nghiệm sống, hiểu biết hạn chế về pháp luật và tâm lý chưa ổn định.

Để bảo vệ thế hệ trẻ, vai trò của gia đình được đặt lên hàng đầu. Cha mẹ cần dành thời gian trò chuyện, lắng nghe và thấu hiểu suy nghĩ của con để định hướng, chia sẻ và trang bị kỹ năng và kiến thức sống cần thiết. Việc giáo dục pháp luật và kỹ năng sống cho thanh thiếu niên cần được đẩy mạnh từ cả gia đình và nhà trường.

Cần tạo ra nhiều sân chơi, hoạt động xã hội lành mạnh, môi trường giao tiếp thực tế giúp các em hình thành nhân cách, phát triển toàn diện và biết cách bảo vệ bản thân trong thế giới số đầy biến động. Về mặt pháp luật, cần tăng cường chế tài xử phạt mạnh mẽ hơn để đủ sức răn đe, đầu tư xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin hiện đại, kiểm soát hiệu quả các luồng thông tin trên mạng.

Mỗi người cần tự bảo vệ mình trước tội phạm mạng bằng cách giữ sự tỉnh táo khi giao tiếp trên môi trường mạng, đặc biệt với người lạ. Cần thường xuyên cập nhật thông tin thời sự, chính trị, pháp luật để nâng cao nhận thức, tránh trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo.

Lừa đảo qua mạng xã hội đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại, đặc biệt là trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng có xu hướng tìm kiếm các giá rẻ và chương trình khuyến mãi trên internet. Một trong những thủ đoạn lừa đảo phổ biến hiện nay là lợi dụng tâm lý nóng vội “săn” giá rẻ phút chót của người tiêu dùng.

Các đối tượng lừa đảo thường tạo ra các fanpage giả mạo trên mạng xã hội, thậm chí còn tích xanh để tạo lòng tin với người dùng. Họ đăng tải các chương trình du lịch gần giống với các cơ sở chính thống và yêu cầu khách hàng chuyển cọc trước 50%. Sau đó, họ gửi mã đặt phòng giả và cắt đứt liên lạc với khách hàng.

Các fanpage lừa đảo này thường sao chép nội dung bài đăng, hình ảnh và quy trình đặt phòng và thanh toán từ trang chính thống. Chúng chạy quảng cáo trên Facebook với nội dung hấp dẫn và đánh vào tâm lý ham rẻ của người dùng. Khi giao dịch xong, các đối tượng thông báo hết phòng và hướng dẫn nạn nhân liên hệ với “kế toán” để được hoàn tiền.

Tuy nhiên, khi khách hàng gọi, chúng yêu cầu cung cấp thông tin tài khoản hoặc gửi link thanh toán qua cổng trung gian như VnPay để tạo cảm giác hợp lệ. Nhiều người đã bị lừa mất thêm tiền hoặc lộ dữ liệu tài chính do lo lắng muốn lấy lại tiền và làm theo yêu cầu của đối tượng. Chỉ khi nghi ngờ hoặc không liên lạc được với “bên đặt phòng”, nạn nhân mới gọi đến hotline chính thức của khách sạn để xác minh, nhưng lúc đó thường đã quá muộn.

Để nhận biết fanpage lừa đảo, người dùng cần chú ý đến các dấu hiệu như tương tác bất thường (nhiều lượt thích nhưng ít hoặc không có bình luận thật), thông tin “Giới thiệu” không rõ ràng (do nước ngoài quản lý hoặc mới lập) và số điện thoại không khớp với website chính thức. Người dùng nên kiểm tra mục “Tính minh bạch của Trang” để xem người quản lý trang và lịch sử đổi tên fanpage.

Việc xác minh thông tin và kiểm tra kỹ trước khi thực hiện giao dịch là rất quan trọng. Người dùng cần phải nâng cao cảnh giác và không nên ham mê các chương trình khuyến mãi hấp dẫn mà không kiểm tra kỹ thông tin.

Cảnh báo về những thủ đoạn lừa đảo qua mạng xã hội đã được nhiều cơ quan chức năng và chuyên gia an ninh mạng đưa ra. Người dùng internet cần phải tỉnh táo và cẩn thận khi thực hiện các giao dịch trực tuyến để tránh bị lừa đảo.