Trong thời gian gần đây, tội phạm công nghệ cao đang có xu hướng biến tướng và ngày càng trở nên tinh vi, đặc biệt là hình thức “bắt cóc online” đang được cảnh báo mạnh mẽ trên cả nước. Đây là hình thức khống chế tâm lý nạn nhân qua điện thoại, sử dụng thủ đoạn giả danh công an, viện kiểm sát, tòa án… thông qua các nền tảng mạng xã hội để đe dọa và lừa nạn nhân cách ly với gia đình.

Hình thức “bát cóc online” diễn ra khi các đối tượng giả danh công an, viện kiểm sát, tòa án gọi điện thoại cho nạn nhân, thông báo họ có liên quan đến một đường dây phạm tội và yêu cầu nạn nhân phải đến khách sạn, nhà nghỉ để làm việc. Đồng thời, các đối tượng yêu cầu nạn nhân không nghe bất kỳ cuộc gọi nào khác ngoài cuộc gọi để ‘phục vụ điều tra’. Sau đó, các đối tượng buộc nạn nhân gọi điện về cho gia đình yêu cầu chuyển tiền để ‘chuộc người’.

Nhiều vụ việc điển hình đã được ghi nhận tại các địa phương trên cả nước. Tại TP. Hồ Chí Minh, một nữ sinh viên từ Khánh Hòa bị đối tượng giả danh công an cáo buộc liên quan đến đường dây rửa tiền, yêu cầu chuyển 150 triệu đồng để ‘chứng minh vô tội’. Tại tỉnh Thái Nguyên, mặc dù chưa ghi nhận trường hợp nào bị lừa theo hình thức này, nhưng nhiều địa phương khác đã phát hiện và xử lý các vụ việc tương tự.

Các đối tượng thường sử dụng công nghệ AI để giả giọng nói, tạo hình ảnh deepfake, thậm chí giả mạo cuộc gọi video. Một số thủ đoạn phổ biến bao gồm giả danh công an gọi điện thoại cho học sinh, sinh viên, thông báo họ có liên quan đến một đường dây phạm tội và yêu cầu nạn nhân phải đến khách sạn, nhà nghỉ để làm việc. Để biết thêm thông tin về các hình thức lừa đảo trực tuyến, vui lòng truy cập trang web chính thức của Bộ Công an Việt Nam để cập nhật thông tin mới nhất.

Để phòng tránh hậu quả từ việc lạm dụng chia sẻ hình ảnh gia đình, trẻ nhỏ trên mạng xã hội, người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân. Cụ thể, hạn chế đăng ảnh trẻ em công khai lên mạng xã hội; cài đặt riêng tư cho bài đăng, không chấp nhận người lạ theo dõi tài khoản; hướng dẫn trẻ không chia sẻ thông tin cá nhân cho người lạ qua mạng xã hội. Bạn có thể tìm hiểu thêm về cách bảo vệ thông tin cá nhân trên mạng xã hội tại trang web của VietnamNet.

Khi rơi vào tình huống bị đe dọa từ những cuộc gọi điện thoại, người dân cần trình báo cơ quan công an nơi gần nhất để được hỗ trợ. Ngoài ra, người dân cần cảnh báo ngay cho người thân, bạn bè để tránh trở thành nạn nhân tiếp theo. Để được hỗ trợ và tư vấn, bạn có thể liên hệ với tổng đài hỗ trợ của cơ quan công an hoặc truy cập trang web của Cảnh sát Việt Nam để biết thêm thông tin.

Bắt cóc online – hình thức lừa đảo công nghệ cao đang gia tăng và gây lo ngại lớn trong cộng đồng. Hình thức này được ghi nhận lần đầu từ tháng 3 năm nay và đã gây ra nhiều vụ việc nghiêm trọng, với số tiền bị mất ngày càng tăng.

Theo nghiên cứu, đối tượng chính của bắt cóc online thường là học sinh, sinh viên, đặc biệt là những người trẻ tuổi. Họ dễ bị ảnh hưởng bởi các chiến thuật tâm lý và thường sống xa gia đình, dễ bị cô lập. Ví dụ, các vụ việc tại TP.HCM và Hà Nội cho thấy nạn nhân chủ yếu là sinh viên 18-19 tuổi.

Hình thức bắt cóc online khác biệt vì không có sự tiếp xúc vật lý. Các đối tượng sử dụng điện thoại, tin nhắn, hoặc ứng dụng như Zoom để giả danh công an, viện kiểm sát, yêu cầu nạn nhân tự cô lập trong phòng trọ hoặc khách sạn. Sau đó, họ quay video giả bị bắt cóc và gửi cho gia đình để đòi tiền chuộc. Điều này tạo cảm giác như một vụ bắt cóc thật, dù hoàn toàn diễn ra trực tuyến.

Các đối tượng thường yêu cầu nạn nhân quay video hoặc chụp ảnh giả bị bắt cóc để gửi cho gia đình. Trong nhiều trường hợp, nữ sinh bị bắt cởi đồ rồi quay clip tống tiền người nhà.

Nạn nhân thường tuân theo các yêu cầu của kẻ bắt cóc do sợ hãi bị bắt giữ hoặc đối mặt với hậu quả pháp lý. Họ bị đe dọa bởi các cáo buộc giả mạo như rửa tiền và bị yêu cầu cắt liên lạc với gia đình, tạo cảm giác cô lập. Sự thiếu kinh nghiệm và thiếu kiến thức về các chiêu trò lừa đảo khiến họ dễ dàng trở thành nạn nhân.

Các cơ quan chức năng đã nhận được nhiều báo cáo về hình thức bắt cóc online này và đang tích cực điều tra, ngăn chặn. Cộng đồng cũng cần nâng cao cảnh giác và trang bị kiến thức để phòng tránh loại hình lừa đảo này.

Một hình thức lừa đảo mới đã được ghi nhận tại các tỉnh giáp ranh Campuchia, trong đó những kẻ lừa đảo sử dụng thủ đoạn giả danh công an và dàn dựng cảnh ‘bắt cóc ảo’ để tống tiền người thân của nạn nhân. Các đối tượng thường nhắm vào học sinh, sinh viên và người trẻ tuổi, lợi dụng tâm lý hoang mang để thao túng và chiếm đoạt tài sản.

Thủ đoạn của những kẻ lừa đảo ngày càng trở nên tinh vi. Chúng bắt đầu bằng cách giả danh cán bộ công an, gọi điện thông báo cho nạn nhân rằng họ liên quan đến một vụ án ma túy hoặc rửa tiền. Tiếp theo, chúng yêu cầu nạn nhân tải ứng dụng ‘Zoom Workplace’ để ‘làm việc trực tuyến’, từ đó chiếm quyền kiểm soát điện thoại của nạn nhân. Sau đó, chúng sẽ dẫn dụ nạn nhân đến khách sạn hoặc nhà trọ, yêu cầu giữ bí mật và không liên lạc với gia đình.

Những kẻ lừa đảo sau đó sẽ dàn dựng cảnh bị bắt giữ bằng cách ép nạn nhân chụp ảnh như bị trói, bị khống chế để gửi về cho người thân. Cuối cùng, chúng sử dụng tài khoản mạng xã hội của nạn nhân để nhắn tin, gọi điện yêu cầu chuyển tiền chuộc. Điều này đã gây ra sự hoang mang và lo lắng lớn cho người thân của nạn nhân, và nhiều người đã trở thành nạn nhân của hình thức lừa đảo này.

Trước tình hình trên, khuyến cáo người dân cần có biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Cụ thể, người dân không nên làm theo hướng dẫn từ số điện thoại lạ, đặc biệt khi có yêu cầu tải ứng dụng, cung cấp thông tin cá nhân hoặc chuyển tiền. Người dân cũng không nên chuyển tiền khi chưa xác minh rõ ràng danh tính và mục đích của đối tượng.

Nếu phát hiện dấu hiệu bất thường hoặc nghi ngờ bị lừa đảo, người dân cần báo ngay cho công an địa phương để được hỗ trợ kịp thời. Ngoài ra, cần tăng cường tuyên truyền tại các trường học, khu dân cư, đặc biệt với học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông về các hình thức lừa đảo và cách phòng ngừa.

Người dân cần cảnh giác trước mọi cuộc gọi, tin nhắn mạo danh và không để sự hoảng loạn khiến bạn trở thành nạn nhân. Chia sẻ thông tin này đến người thân, bạn bè để cùng nhau ngăn chặn tội phạm công nghệ cao đang ngày càng tinh vi và nguy hiểm. Hãy luôn tỉnh táo và cẩn thận khi tiếp nhận thông tin từ những người lạ mặt.

Trong trường hợp cần hỗ trợ thêm thông tin, vui lòng liên hệ với Bộ Công an Việt Nam hoặc Tổng cục Cảnh sát để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể.