Trong thời gian qua, cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân và các cá nhân kinh doanh trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức để phát triển sản xuất, kinh doanh, thực hiện tốt chính sách pháp luật thuế, đóng góp nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước. Sự đóng góp này đã làm tăng nguồn lực tài chính, tạo cơ sở thực hiện thắng lợi mục tiêu thu ngân sách và nhiệm vụ phát triển kinh tế của tỉnh.

Tỉnh Thanh Hóa hiện có 155 nghìn hộ kinh doanh đang được quản lý theo hình thức thuế khoán. Phần lớn các hộ kinh doanh này hoạt động trong lĩnh vực thương mại, bán hàng hóa trực tiếp đến người tiêu dùng tại các lĩnh vực như ăn uống, quần áo, đồ tiêu dùng, thuốc, sản phẩm nông sản… Để hỗ trợ các hộ kinh doanh trong việc tìm hiểu chính sách thuế mới, Bộ phận hỗ trợ của Thuế Thanh Hóa đã giải đáp nhiều câu hỏi của hộ kinh doanh về các quy định mới liên quan đến hộ kinh doanh, như hóa đơn mua hàng hóa đầu vào, chứng minh nguồn gốc hàng hóa, phương thức thanh toán khi bán hàng hóa cung cấp dịch vụ, xuất hóa đơn khi bán hàng và xử phạt vi phạm hành chính về hộ kinh doanh.

Với sự đồng hành, hỗ trợ kịp thời của ngành thuế tỉnh, phần lớn hộ kinh doanh đã chấp hành tốt quy định của pháp luật, nâng cao ý thức tự giác chấp hành nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. Về cơ bản, các hộ kinh doanh đã có ý thức trong việc thực thi pháp luật với mong muốn kinh doanh minh bạch và bình đẳng. Thông qua việc thực hiện chính sách thuế, các doanh nghiệp, người nộp thuế đã chủ động phát hiện những quy định chưa phù hợp với thực tiễn sản xuất, kinh doanh để đề xuất với các cơ quan có thẩm quyền, cơ quan thuế sửa đổi, bổ sung, nhằm cải cách thủ tục hành chính, làm cho hệ thống chính sách pháp luật ngày càng hoàn thiện và thực sự đi vào cuộc sống.

Chị Trịnh Thị Hương, hộ kinh doanh tạp hóa Hương Lùn ở thôn Gia Hòa, xã Hoằng Châu, cho biết: “Với sự chuyển đổi số hóa các thủ tục hành chính, chúng tôi được ngành thuế hỗ trợ rất nhiều nên việc nộp thuế được thực hiện kịp thời, báo cáo hóa đơn đầy đủ. Tôi ủng hộ việc bỏ thuế khoán vì cảm thấy mô hình này không còn phù hợp. Mỗi tháng doanh thu có thể khác nhau rất nhiều, lúc cao lúc thấp, nếu nộp thuế theo kê khai thực tế sẽ sát với tình hình kinh doanh hơn, cũng tạo sự công bằng với người kinh doanh chân chính”.

Thực hiện Nghị định số 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ, từ ngày 1/6/2025, quy định các hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, kết nối dữ liệu với cơ quan thuế và chuyển đổi từ cơ chế thuế khoán sang thuế kê khai. Đây là một quá trình cải cách lớn, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và đồng bộ, nhất là đối với các hộ kinh doanh nhỏ lẻ vốn chưa quen với việc ghi chép sổ sách hay tiếp cận các công cụ công nghệ.

Để hỗ trợ hiệu quả cho quá trình này, ngành thuế Thanh Hóa đã xây dựng và triển khai 5 nhóm giải pháp trọng tâm, bao gồm hoàn thiện thể chế chính sách, tập trung rà soát, sửa đổi các quy định liên quan đến thuế hộ kinh doanh nhằm bảo đảm phù hợp với tinh thần cải cách, thực tiễn áp dụng và xu hướng quản lý hiện đại; chuẩn hóa và đơn giản hóa thủ tục kê khai; ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong quản lý thuế. Trong đó, chú trọng phát triển phần mềm kế toán miễn phí dành riêng cho hộ kinh doanh nhỏ và phổ cập hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, giúp giám sát doanh thu theo thực tế, từng bước tạo thói quen minh bạch trong quản lý tài chính; tăng cường truyền thông và hỗ trợ hộ kinh doanh, thông qua việc đẩy mạnh tuyên truyền lộ trình bỏ thuế khoán, hướng dẫn kê khai, tổ chức tập huấn nghiệp vụ và hỗ trợ thao tác công nghệ.

Cùng với đó, để hỗ trợ, đồng hành cùng người nộp thuế, Thuế Thanh Hóa thường xuyên tổ chức các hoạt động tập huấn, đối thoại với các doanh nghiệp, tổ chức, hộ kinh doanh. Thông qua các cuộc đối thoại, các ý kiến, kiến nghị của các doanh nghiệp, người nộp thuế đã được cơ quan thuế tiếp nhận, tổng hợp và giải đáp, hướng dẫn kịp thời. Qua đó, tháo gỡ các vướng mắc cho người nộp thuế, giúp cho người nộp thuế thực hiện tốt nghiệp vụ chuyên môn, chấp hành tốt các quy định của pháp luật.

Với phương châm “Cơ quan thuế là bạn đồng hành của người nộp thuế”, “Lấy người nộp thuế làm trung tâm phục vụ”, Thuế Thanh Hóa đang tích cực thực hiện chuyển đổi số, hiện đại hóa công tác quản lý thuế, tạo thuận lợi cho người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước. Tích cực phối hợp với các sở, ngành cùng chung tay để tháo gỡ vướng mắc, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh phát triển sản xuất, kinh doanh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Kinh tế ban đêm tại TP.HCM đang trở thành một phần quan trọng trong nền kinh tế của thành phố. Với hơn 5.680 doanh nghiệp và hộ kinh doanh hoạt động tập trung ở các phường trung tâm như Bến Thành, Sài Gòn, Tân Định, kinh tế ban đêm đang ngày càng sôi động. Tuy nhiên, công tác quản lý thuế đối với khu vực kinh tế này đang đối mặt nhiều khó khăn.

Cơ quan Thuế TP.HCM cho biết sẽ kiến nghị siết hậu kiểm và phân cấp lại quản lý thuế để giảm thất thu ngân sách từ ‘những con đường không ngủ’. Theo ghi nhận, những doanh nghiệp và hộ kinh doanh kinh tế ban đêm ở TP.HCM chủ yếu tập trung trên các tuyến phố trọng điểm như Nguyễn Huệ, Bùi Viện, Lý Tự Trọng, Đề Thám, Phạm Ngũ Lão, Lê Thánh Tôn, Thái Văn Lung…

Khi màn đêm buông xuống, những hoạt động mua bán, vui chơi, giải trí, ẩm thực trên các tuyến phố này nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Tại phố Bùi Viện (phường Bến Thành), từ 16h nhạc bắt đầu sôi động cùng ánh đèn lung linh tại những quán ăn, quán bar hay pub dọc hai bên tuyến phố. Nhiều người trẻ chọn ‘xõa đêm’ với lịch trình kéo dài từ ăn tối, nghe nhạc, massage đến ăn khuya lúc 2h – 3h sáng.

Anh Hồ Thanh Long, chủ nhà hàng, cơ sở lưu trú trên đường Bùi Viện, cho biết lượng khách đông nhất vào cuối tuần, quán luôn kín bàn. ‘Kinh tế đêm là mảnh đất tiềm năng, tôi đang tính mở rộng mặt bằng để phục vụ thêm khách’.

Trong khi đó, du khách đến TP cũng có xu hướng lưu trú tại các phường trung tâm như Bến Thành, Tân Định, Sài Gòn nhờ sự thuận tiện di chuyển và phong phú dịch vụ ban đêm. Các khách sạn, nhà hàng tại phố đi bộ Nguyễn Huệ mở cửa đến nửa đêm, phục vụ món Âu, cocktail, bia nhập khẩu…

Đại diện một khách sạn tại đây cho biết: ‘Khoảng 70 – 80% doanh thu ẩm thực đến từ khung giờ sau 17h’. Chị Nguyễn Mai, quản lý nhà hàng chuyên món Pháp trên đường Thái Văn Lung (phường Sài Gòn), cho biết từ sau dịp lễ 50 năm thống nhất đất nước, lượng khách ăn tối và trải nghiệm ẩm thực đêm tại một số nhà hàng cao cấp tăng 20 – 30%.

Các đơn vị buộc phải tăng nhân sự phục vụ sau 18h để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của thực khách. Theo ông Bùi Quang Trung – trưởng Thuế cơ sở 1, đơn vị đã rà soát và xác định có 5.680 người nộp thuế đang hoạt động kinh tế đêm tại bốn phường trung tâm, gồm 3.550 doanh nghiệp và 2.130 hộ kinh doanh, chiếm lần lượt 13% và 26% tổng số người nộp thuế tại địa bàn.

Khảo sát của Viện Nghiên cứu và Phát triển TP.HCM (HIDS) khi thực hiện soạn thảo đề án phát triển kinh tế ban đêm tại các phường trung tâm như Sài Gòn, Tân Định, Bến Thành, Cầu Ông Lãnh cũng ghi nhận 40% doanh nghiệp được hỏi có doanh thu ban đêm chiếm hơn 50% tổng doanh thu trong ngày, chủ yếu là nhà hàng – quầy bar, gym và cửa hàng tiện lợi 24h.

Thời gian đông khách nhất kéo dài từ 20h – 22h hằng ngày. Cùng với sự phát triển nhanh của kinh tế ban đêm, công tác quản lý thuế cũng được TP.HCM tăng cường nhằm hạn chế thất thu. Ông Bùi Quang Trung cho biết đã rà soát và xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý thuế đối với những đối tượng có hoạt động kinh tế ban đêm, đồng thời tiến hành kiểm tra chống thất thu thuế.

Trong đó đã lập kế hoạch kiểm tra chuyên đề chống thất thu với 280 doanh nghiệp, truy thu, xử phạt 125 doanh nghiệp với số tiền hơn 11 tỉ đồng, giảm lỗ 112 tỉ đồng, giảm khấu trừ thuế 2,8 tỉ đồng.

Sau khi cơ quan thuế tăng cường thanh tra, kiểm tra và quản lý thì số thu từ hộ kinh doanh ban đêm có chuyển biến tích cực, thu được 32 tỉ đồng, tăng 64% so với cùng kỳ. Tổng thu thuế từ doanh nghiệp trong sáu tháng đầu năm 2025 cũng tăng 13,6% so với cùng kỳ năm 2024.

Có 2.816 doanh nghiệp và 250 hộ kinh doanh hoạt động kinh tế ban đêm đã đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, còn 714 doanh nghiệp và 1.880 hộ kinh doanh cần tiếp tục vận động, đôn đốc đăng ký.

Tuy vậy, cơ quan thuế vẫn đối mặt nhiều thách thức trong việc kiểm soát nghĩa vụ kê khai thực tế. Về chính sách thuế, nhiều doanh nghiệp lập chi nhánh ở phường trung tâm nhưng kê khai thuế tại trụ sở chính đặt ở nơi khác, gây khó khăn trong quản lý địa bàn.

Một số chuỗi lớn như Lavender Hotel, Sushi Tei, Dynasty House… đều kê khai tập trung về công ty mẹ tại cơ sở thuế khác, dù có hàng trăm điểm kinh doanh nằm trên địa bàn do Thuế cơ sở 1 phụ trách. Điều này gây khó khăn cho Thuế cơ sở 1 trong việc quản lý kiểm đếm người nộp thuế, kiểm soát doanh thu và nghĩa vụ thuế tại cơ sở.

Bên cạnh đó, chi nhánh phụ thuộc, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh thành lập tại địa chỉ các phường do Thuế cơ sở 1 quản lý, có phát sinh bán vé các tour nghỉ dưỡng, du lịch, khách sạn, kinh doanh nhà hàng, bán sản phẩm cao cấp như Cigar Habanos nhưng hạch toán phụ thuộc, kê khai tại công ty chính ở tỉnh khác nên không kiểm soát được doanh thu, chi phí phát sinh.

Một số tổ chức, cá nhân lợi dụng việc hai pháp nhân hoặc một pháp nhân hoặc một nhóm làm ăn chung thành lập hai doanh nghiệp hoặc một doanh nghiệp và một hộ kinh doanh tại cùng địa chỉ để né tránh nghĩa vụ kê khai thuế, gây khó khăn trong việc xác định doanh thu thực tế.

Khi Thuế cơ sở 1 kiểm tra thì doanh nghiệp, hộ kinh doanh nộp hồ sơ tạm ngừng, giải thể, sau đó thành lập pháp nhân mới. Ngoài ra còn có tình trạng nhiều doanh nghiệp kinh doanh ngành nghề có điều kiện như massage, karaoke thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt nhưng trên giấy phép kinh doanh chỉ đăng ký ngành nghề là spa, chăm sóc da, làm đẹp, dịch vụ ăn uống đơn thuần… để trốn tránh nghĩa vụ kê khai, nộp thuế tiêu thụ đặc biệt.

‘Đặc thù người nộp thuế hoạt động kinh tế đêm đều có mối quan hệ liên kết với các tổ chức, cá nhân, nhóm làm ăn chung, đây là các đối tượng rất phức tạp, tiềm ẩn rủi ro trong quản lý thuế. Một số còn dùng mạng xã hội tạo áp lực dư luận, gây khó cho công chức thực thi công vụ ngoài giờ hành chính, vốn đã rất hạn chế. Đồng thời tâm lý một bộ phận công chức thuế ngại va chạm, dẫn đến hiệu quả công việc chưa cao’, ông Trung nêu thực tế.

Sẽ hậu kiểm để vô hiệu hóa các chiêu lách thuế Trước những khó khăn này, Thuế cơ sở 1 kiến nghị Bộ Tài chính sớm ban hành cơ chế hậu kiểm đối với hoạt động cấp phép kinh doanh, nhằm ngăn chặn tình trạng lợi dụng chính sách thông thoáng để lập nhiều pháp nhân, hộ kinh doanh trùng địa chỉ, ngành nghề, thương hiệu,… với mục đích trốn tránh nghĩa vụ thuế, mua bán hóa đơn, gây thất thu ngân sách.

Đồng thời kiến nghị điều chỉnh quy định về phân cấp quản lý thuế theo hướng cho phép các chi nhánh, địa điểm kinh doanh trong lĩnh vực nhà hàng, khách sạn, dịch vụ cao cấp, kinh tế ban đêm thực hiện kê khai, nộp thuế tại nơi trực tiếp hoạt động sản xuất – kinh doanh, theo hình thức hạch toán độc lập.

Việc này nhằm siết chặt quản lý, chấm dứt tình trạng chi nhánh đặt tại các phường trung tâm nhưng kê khai thuế tại trụ sở chính ở địa bàn khác, vốn là lỗ hổng lớn dẫn đến thất thu ngân sách trong thời gian qua.

Theo HIDS, khi khảo sát khách quốc tế, ẩm thực là lựa chọn phổ biến nhất vào buổi tối. Cụ thể hơn 86% chọn đến nhà hàng; hơn 62% đi pub, bar và hơn 44% chọn đến các quán cà phê. Trung bình mỗi khách quốc tế chi 50 USD (hơn 1,3 triệu đồng) cho các hoạt động ban đêm.

Còn ở khía cạnh định hướng phát triển, khảo sát này thực hiện với khoảng gần 83% doanh nghiệp, đa số duy trì kinh doanh ban đêm trong ba năm tới; trong đó hơn 61% có kế hoạch mở rộng.

Nhiều biện pháp để kiểm tra chéo doanh thu Thuế cơ sở 1 TP.HCM cho biết đã thành lập ba tổ thuế chuyên trách nhằm tăng cường quản lý thuế với hoạt động kinh tế đêm, đảm bảo 100% người nộp thuế đã đăng ký kinh doanh đều được đưa vào quản lý thuế.

Các hành vi ngừng, nghỉ kinh doanh trái phép hoặc trốn thuế được xử lý nghiêm. Nơi này cũng thành lập các tổ công tác để rà soát người nộp thuế theo ngành nghề trên từng tuyến đường, hẻm và lập sơ đồ quản lý, triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Người nộp thuế đủ điều kiện phải đăng ký sử dụng theo quy định. Trong đó, dữ liệu giao dịch tài khoản và thiết bị POS từ ngân hàng được đối chiếu với doanh thu kê khai. Hóa đơn điện tử cũng được kiểm soát chặt, so sánh đầu vào, đầu ra với quy mô thực tế.

Các cơ sở spa, massage, karaoke… bị kiểm tra ngành nghề thực tế so với giấy phép, phối hợp chéo với dữ liệu từ Sở Y tế. Đồng thời, chi phí hoạt động như thuê mặt bằng, điện nước, nhân công được đánh giá để xác minh tính trung thực.

Cơ quan thuế cũng rà soát các trường hợp lập nhiều pháp nhân hoặc kết hợp hộ và doanh nghiệp tại cùng địa chỉ nhằm chia nhỏ doanh thu, né thuế.

Đẩy mạnh chống thất thu thuế với kinh tế đêm Thông tin này được ông Bùi Quang Trung, trưởng Thuế cơ sở 1, cho biết tại hội nghị sơ kết công tác thuế 6 tháng đầu năm 2025 và triển khai nhiệm vụ công tác thuế 6 tháng cuối năm được tổ chức ngày 18-7.

Việc áp dụng các quy định pháp lý mới về thuế và hóa đơn điện tử đang tạo ra những thách thức đáng kể cho các mô hình khởi nghiệp nhỏ, đặc biệt là các quán ăn và tiệm cà phê. Từ ngày 1/6/2025, các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên sẽ phải xuất hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có mã của cơ quan thuế. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc số hóa và minh bạch hóa các giao dịch kinh doanh, nhưng cũng đòi hỏi sự chuẩn bị và thích nghi từ phía các doanh nghiệp nhỏ.

Đặc biệt, từ ngày 1/1/2026, các hộ kinh doanh cá thể sẽ phải chuyển hoàn toàn sang phương pháp kê khai theo hóa đơn, chứng từ thực tế. Điều này có nghĩa là thay vì áp dụng phương pháp nộp thuế khoán như trước đây, họ sẽ cần phải lưu giữ và kê khai đầy đủ các hóa đơn và chứng từ liên quan đến hoạt động kinh doanh của mình. Sự thay đổi này không chỉ giúp cơ quan thuế quản lý tốt hơn nguồn thu thuế mà còn khuyến khích các hộ kinh doanh phát triển theo hướng minh bạch và bền vững.

Đối với các mô hình quán ăn, tiệm cà phê nhỏ, việc áp dụng các quy định mới này có thể gặp phải một số khó khăn. Thứ nhất, họ cần phải đầu tư vào hệ thống công nghệ thông tin để có thể xuất hóa đơn điện tử và quản lý các chứng từ một cách hiệu quả. Thứ hai, việc chuyển đổi từ phương pháp nộp thuế khoán sang kê khai theo hóa đơn, chứng từ thực tế đòi hỏi sự hiểu biết và kỹ năng mới trong quản lý tài chính và thuế.

Để hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ trong việc thích nghi với những thay đổi này, cơ quan thuế và các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh các chương trình hỗ trợ và hướng dẫn. Điều này có thể bao gồm các khóa đào tạo về cách sử dụng hóa đơn điện tử, cách kê khai thuế theo hóa đơn và chứng từ, cũng như các giải pháp công nghệ hỗ trợ việc quản lý tài chính và thuế.

Tóm lại, mặc dù việc áp dụng các quy định mới về thuế và hóa đơn điện tử đang tạo ra thách thức cho các mô hình khởi nghiệp nhỏ, nhưng đây cũng là cơ hội để họ phát triển theo hướng chuyên nghiệp và bền vững. Với sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng và nỗ lực của bản thân, các doanh nghiệp nhỏ có thể vượt qua thách thức này và tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong môi trường kinh doanh mới.

Ngày 19/7, một loạt thông tin quan trọng về thị trường đã được công bố, nổi bật là việc phát hiện một kho thuốc tân dược giả tại Thanh Hoá và thông tin về việc thu hồi khẩn cấp sản phẩm Dầu mù u Thái Dương. Ngoài ra, gần 32.000 cơ sở tại TP.HCM đã áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền.

Cụ thể, tại tỉnh Thanh Hoá, Chi cục Quản lý thị trường đã phối hợp với Công an tỉnh Thanh Hóa tiến hành khám xét một kho hàng tại phường Hạc Thành. Qua đó, họ phát hiện nhiều sản phẩm thuốc tân dược, thực phẩm chức năng và mỹ phẩm có dấu hiệu hết hạn sử dụng, chưa được đăng ký lưu hành và có dấu hiệu là hàng giả. Các sản phẩm này bao gồm 7 nhóm hàng khác nhau.

Đội Quản lý thị trường số 9, Chi cục Quản lý thị trường Thanh Hóa đã chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc và tang vật vi phạm đến Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Thanh Hóa để điều tra và xử lý theo quy định của pháp luật. Sau quá trình điều tra ban đầu, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Thanh Hóa đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về hành vi buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh và quyết định khởi tố bị can theo quy định của pháp luật.

Về việc thu hồi sản phẩm Dầu mù u Thái Dương, Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế, đã ra thông báo yêu cầu thu hồi và tiêu hủy 4 lô sản phẩm trên toàn quốc do không đạt tiêu chuẩn về thể tích và không rõ nguồn gốc xuất xứ. Cơ quan này cũng yêu cầu các Sở Y tế trên cả nước khẩn trương thông báo đến các cơ sở kinh doanh, sử dụng mỹ phẩm ngừng phân phối các lô vi phạm, thu hồi và tiêu hủy toàn bộ sản phẩm. Đồng thời, phối hợp với cơ quan chức năng truy tìm nguồn gốc và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân liên quan.

Tại TP.HCM, tính đến ngày 30/6, đã có 31.462 cơ sở kinh doanh áp dụng hình thức hóa đơn điện tử, với tổng cộng 616 triệu hóa đơn được phát hành. Tổng thu ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm đạt 294.138 tỷ đồng, bằng 58,61% dự toán, tăng 9,58% so với cùng kỳ năm 2024.

Những thông tin trên cho thấy nỗ lực của các cơ quan chức năng trong việc kiểm soát thị trường và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Việc phát hiện và xử lý các trường hợp buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng góp phần tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh và an toàn cho người dân.