Trong nửa đầu năm 2025, các cảng hàng không tại Việt Nam đã phục vụ 59,7 triệu lượt hành khách, và trong năm 2024, ngành hàng không đã đạt mốc 110 triệu lượt hành khách. Giả sử mỗi hành khách mất trung bình từ 3 đến 4 phút để hoàn thành các thủ tục tại sân bay, từ kiểm tra an ninh, soi chiếu hành lý đến làm thủ tục xuất nhập cảnh, tổng thời gian bị lãng phí có thể lên tới 5,5-7,3 triệu giờ. Với GDP bình quân đầu người năm 2024 là 115 triệu đồng và giả sử một người lao động làm việc khoảng 2.000 giờ mỗi năm, giá trị gia tăng trung bình của một giờ lao động là 57.500 đồng. Như vậy, thời gian mất 3-4 phút có giá trị kinh tế từ 2.875 đến 3.833 đồng mỗi hành khách. Khi tính toán trên tổng số lượt khách, mức lãng phí toàn xã hội rơi vào khoảng từ 316 – 422 tỉ đồng mỗi năm, một con số không hề nhỏ.

Điều này đòi hỏi các cơ quan chức năng phải coi việc hiện đại hóa thủ tục sân bay là một ưu tiên trong chính sách tiết kiệm nguồn lực xã hội và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Việc kiểm tra an ninh tại sân bay là một phần quan trọng trong hành trình bay, nhưng các quy định hiện tại như cởi giày, thắt lưng, áo khoác, mũ và đặt thiết bị điện tử ra khay riêng để kiểm tra có thể gây phiền hà cho hành khách. Trên thế giới, nhiều sân bay đã áp dụng công nghệ hiện đại để giảm thiểu các quy định này.

Tại Mỹ, việc bắt buộc cởi giày khi qua cửa an ninh đã được hủy bỏ từ tháng 7-2025. Tương tự, các chương trình như TSA PreCheck đã cho phép hành khách được miễn việc cởi giày, tháo laptop, hoặc cởi áo khoác. Các công nghệ kiểm tra an ninh hiện đại như máy soi CT, máy quét millimeter-wave và trí tuệ nhân tạo trong phân tích ảnh quét đã giúp giảm thiểu các quy định này.

Tại Việt Nam, hầu hết sân bay quốc tế và nội địa vẫn đang áp dụng quy định yêu cầu hành khách cởi giày, tháo thắt lưng, bỏ hết thiết bị điện tử vào khay để kiểm tra. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ kiểm tra an ninh, việc dỡ bỏ quy định này hoàn toàn có thể thực hiện được nếu đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng an ninh hiện đại. Việc áp dụng các công nghệ này không chỉ giúp hành khách cảm thấy thoải mái hơn mà còn giúp xử lý lượng khách lớn trong thời gian ngắn hơn.

Dù vậy, cần phải nhìn nhận thực tế rằng Việt Nam vẫn chưa triển khai rộng rãi các công nghệ kiểm tra tiên tiến. Vì vậy, việc dỡ bỏ quy định hiện tại cần phải có phương án thay thế phù hợp để không gây rủi ro cho an ninh hàng không. Việc kiểm tra chặt chẽ tất cả hành khách, dù có phần phiền toái ở góc độ cá nhân nhưng vẫn sẽ mang lại lợi ích an toàn chung cho tất cả mọi người.

Đề xuất bãi bỏ quy định cởi giày, tháo thắt lưng khi kiểm tra an ninh sân bay đang là một chủ đề nóng và thu hút sự quan tâm rộng rãi từ dư luận. Việc này không chỉ đơn giản hóa quy trình cho hành khách mà còn đòi hỏi một chiến lược đồng bộ và toàn diện từ đầu tư vào công nghệ soi chiếu hiện đại đến cải tiến quy trình.

Ước tính có khoảng 327 đến 436 triệu phút, tương đương với 5,45 đến 7,27 triệu giờ lao động, bị lãng phí mỗi năm do quy định cởi giày, tháo thắt lưng và các phụ kiện khi qua kiểm tra an ninh. Con số này thật sự gây ấn tượng và đặt ra câu hỏi về hiệu quả của quy định này trong bối cảnh hiện nay. Ông Đặng Hồng Anh, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, đã đề xuất bãi bỏ quy định bắt buộc hành khách phải cởi giày, tháo thắt lưng và phụ kiện tại các sân bay nội địa. Đề xuất này đã nhận được sự đồng thuận từ dư luận, đặc biệt trong bối cảnh ngành hàng không đang hướng tới nâng cao trải nghiệm hành khách và tăng sức cạnh tranh với khu vực.

Theo ông Hồng Anh, mỗi hành khách hiện phải mất từ 3 đến 4 phút cho các bước như cởi giày, tháo thắt lưng và các phụ kiện cá nhân để thực hiện kiểm tra an ninh. Nếu tính với lượng hành khách thông qua các cảng hàng không trong năm 2024 đạt 109 triệu lượt người, thời gian tiêu tốn cho các bước kiểm tra nói trên ước tính lên tới 327 đến 436 triệu phút. Điều này tương ứng với thiệt hại kinh tế lên đến 111,7 đến 149 tỉ đồng mỗi năm nếu tính với mức lương tối thiểu trung bình theo giờ tại Việt Nam hiện nay khoảng 20.500 đồng/giờ.

Nhiều quốc gia phát triển đã và đang áp dụng các công nghệ soi chiếu hiện đại, giúp giảm thiểu các thủ tục kiểm tra truyền thống. Ví dụ, Mỹ đã thông báo bỏ quy định yêu cầu hầu hết hành khách phải cởi giày khi qua cửa an ninh. Sự thay đổi này là kết quả của việc áp dụng các hệ thống thiết bị an ninh hiện đại, cho phép soi chiếu mà không cần hành khách thực hiện thủ tục thủ công.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng để có thể bãi bỏ quy định thủ công, điều kiện tiên quyết là phải cải tiến toàn diện công nghệ và quy trình kiểm tra an ninh. Cần có lộ trình rõ ràng về đầu tư thiết bị, đào tạo nhân lực, chuẩn hóa quy trình giám sát và xây dựng phương án dự phòng các tình huống phát sinh. Việc này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí mà còn nâng cao trải nghiệm của hành khách và tăng cường an ninh cho các sân bay.

Tóm lại, việc bãi bỏ quy định cởi giày, tháo thắt lưng khi kiểm tra an ninh sân bay là một đề xuất hợp lý và cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Với sự hỗ trợ của công nghệ hiện đại và một chiến lược đồng bộ, việc này hoàn toàn khả thi và có thể mang lại nhiều lợi ích cho cả hành khách và ngành hàng không Việt Nam.

Một chuyến bay của Vietnam Airlines từ Hà Nội đến Siem Reap, Campuchia đã phải thực hiện hạ cánh khẩn cấp tại sân bay Đà Nẵng vào chiều ngày 23/7. Lý do của việc hạ cánh này là để cấp cứu một hành khách gặp vấn đề về sức khỏe.

Hành khách gặp vấn đề sức khỏe là một người Hàn Quốc, ngồi tại vị trí ghế 17G. Chỉ 40 phút sau khi máy bay cất cánh, tình trạng sức khỏe của hành khách này đã chuyển biến xấu, các tiếp viên hàng không đã tiến hành sơ cứu theo quy trình khẩn cấp. Tuy nhiên, do tình trạng không có dấu hiệu cải thiện, cơ trưởng đã đưa ra quyết định hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay Đà Nẵng. Mục đích là để hành khách được hỗ trợ y tế một cách kịp thời.

Ngay sau khi hạ cánh, hành khách đã được chuyển đến một cơ sở y tế tại địa phương để được cấp cứu. Rất may mắn khi sau đó sức khỏe của hành khách đã ổn định. Trong khi đó, chuyến bay của Vietnam Airlines tiếp tục hành trình và hạ cánh an toàn tại Siem Reap vào lúc 19h10 cùng ngày.

Sự việc này làm nổi bật sự quan tâm và hỗ trợ của Vietnam Airlines dành cho hành khách gặp khó khăn về sức khỏe trong các chuyến bay. Đây không phải là lần đầu tiên hãng hàng không này thực hiện việc điều chỉnh hành trình để hỗ trợ hành khách cần trợ giúp y tế. Trước đó, vào ngày 30/6, chuyến bay VN7569 từ Hà Nội đi Cam Ranh (Khánh Hòa) đã hạ cánh xuống sân bay Đà Nẵng. Vào ngày 16/6, chuyến bay VN158 từ Đà Nẵng đi Hà Nội cũng đã hạ cánh tại sân bay Phú Bài (thành phố Huế). Thậm chí, vào ngày 5/5, chuyến bay VN35 từ Hà Nội đi Frankfurt (Đức) đã hạ cánh khẩn cấp tại sân bay Erzurum (Thổ Nhĩ Kỳ).

Các trường hợp này thể hiện sự chủ động và trách nhiệm của Vietnam Airlines trong việc đảm bảo an toàn và sức khỏe cho hành khách. Hãng hàng không này luôn sẵn sàng ứng phó với các tình huống khẩn cấp và cung cấp sự hỗ trợ cần thiết để bảo đảm sự an toàn cho tất cả hành khách trên các chuyến bay.