Trường Đại học Khánh Hòa vừa tổ chức lễ kỷ niệm 10 năm thành lập, đánh dấu một thập kỷ đầy ắp những nỗ lực xây dựng và phát triển. Trong dịp này, trường đặt ra mục tiêu trở thành một trung tâm đào tạo, nghiên cứu chất lượng cao tại khu vực. Một trong những điểm nổi bật trong kế hoạch phát triển của trường là việc mở ngành đào tạo thạc sĩ đầu tiên, ngành toán học.

Trường Đại học Khánh Hòa được thành lập vào năm 2015, trên cơ sở sáp nhập của Trường Cao đẳng Sư phạm Nha Trang và Trường Cao đẳng Văn hóa – Nghệ thuật và Du lịch Nha Trang. Trong 10 năm qua, trường đã kế thừa và phát huy truyền thống và thành quả dạy và học của hai ngôi trường tiền thân, không ngừng nâng cao uy tín trong công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học và phục vụ cộng đồng.

Tiến sĩ Phan Phiến, Hiệu trưởng Trường Đại học Khánh Hòa, cho biết trong thời gian tới, nhà trường sẽ tập trung nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học để đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động và sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Khánh Hòa và khu vực Nam Trung Bộ – Tây Nguyên. Trường sẽ tiếp tục đầu tư phát triển đội ngũ giảng viên có trình độ chuyên môn sâu, mở rộng hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu uy tín trong nước và trên thế giới. Ngoài ra, trường cũng sẽ thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với cộng đồng doanh nghiệp để tạo cơ hội thực tập, việc làm cho sinh viên cũng như chuyển giao công nghệ, hợp tác nghiên cứu.

Hiện nay, Trường Đại học Khánh Hòa đang đào tạo 18 ngành với 30 chuyên ngành đại học. Năm học 2024-2025, quy mô đào tạo của trường dự kiến sẽ là hơn 6.000 sinh viên, học viên, trong đó có gần 4.000 sinh viên đại học chính quy. Vào tháng 2-2024, trường đã được công nhận đạt chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục theo bộ tiêu chuẩn quốc gia. Năm học sắp tới, Trường Đại học Khánh Hòa sẽ chính thức mở ngành đào tạo thạc sĩ đầu tiên, ngành thạc sĩ toán học. Trường đang tiếp tục xây dựng kế hoạch, lộ trình mở các ngành đào tạo trình độ thạc sĩ, tiến sĩ.

Với những nỗ lực không ngừng trong thời gian qua, Trường Đại học Khánh Hòa đang từng bước khẳng định vị trí của mình trong lĩnh vực giáo dục đại học, góp phần vào sự phát triển của tỉnh Khánh Hòa và khu vực. Trường đang không ngừng cố gắng để trở thành một trung tâm đào tạo, nghiên cứu chất lượng cao, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho thị trường lao động và sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.

Ngành Ngôn ngữ Anh đang trải qua một quá trình chuyển đổi mạnh mẽ để phù hợp với thực tiễn nghề nghiệp. Nhiều trường đại học đã cập nhật chương trình đào tạo theo hướng ứng dụng và linh hoạt, giúp sinh viên tự tin hơn khi bước vào thị trường lao động. Trong quá khứ, sinh viên ngành Ngôn ngữ Anh thường được đánh giá cao về năng lực ngôn ngữ, đặc biệt là khả năng ngữ pháp và giao tiếp tiếng Anh. Tuy nhiên, vẫn có nhiều sinh viên gặp khó khăn khi tìm kiếm việc làm.

Chị L.M.H, sinh viên năm cuối ngành Ngôn ngữ Anh, chuyên ngành Thương mại, Trường Đại học Ngoại ngữ – Tin học TP Hồ Chí Minh, chia sẻ về câu chuyện của mình. Ban đầu, chị dự định theo ngành hàng không, nhưng sau khi học và làm thêm trợ giảng, chị nhận thấy mình có khả năng truyền đạt kiến thức và tạo động lực cho học sinh. Điều này giúp chị quyết định theo đuổi nghề giáo viên tiếng Anh. Câu chuyện của chị H. phản ánh thực tế phổ biến, nhiều sinh viên phải linh hoạt điều chỉnh hướng đi nghề nghiệp trong quá trình học.

TS Hồ Văn Hận, Trưởng khoa Ngoại ngữ, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, cho rằng sự bối rối của sinh viên trong việc lựa chọn con đường nghề nghiệp bắt nguồn từ cả yếu tố khách quan lẫn chủ quan. Về khách quan, chương trình đào tạo cung cấp kiến thức và kỹ năng đa dạng ở nhiều lĩnh vực khác nhau, khiến sinh viên bối rối khi phải lựa chọn con đường phù hợp nhất với mình.

Để giải quyết vấn đề này, nhiều trường đã chủ động điều chỉnh chương trình đào tạo theo hướng thực tiễn, tăng cường học phần kỹ năng nghề, kết nối doanh nghiệp, mở rộng trải nghiệm nghề nghiệp. Điều này giúp sinh viên có thể áp dụng kiến thức vào công việc ngay sau tốt nghiệp. Tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh), TS Nguyễn Đăng Nguyên, Trưởng khoa Ngữ văn Anh, đánh giá rằng năng lực chuyên môn của sinh viên ngành Ngôn ngữ Anh hiện nay đã khác nhiều so với thế hệ trước.

Chương trình đào tạo hiện tại của khoa được xây dựng kết hợp theo định hướng học thuật và ứng dụng. Tỷ trọng các học phần thực tiễn, kỹ năng nghề nghiệp đang được tăng cường trên 70%. TS Nguyên cho biết thêm, quá trình học, sinh viên được chọn chuyên ngành và phát triển tư duy nghề nghiệp rõ ràng. Chuyên ngành Ngữ học – Giảng dạy tiếng và chuyên ngành Biên – Phiên dịch gắn liền với nghề nghiệp ngay trong quá trình học với hoạt động thực hành và thực tập chuyên môn.

Chuyên ngành Văn hóa và Văn học Anh – Mỹ được cải tiến với nhiều nội dung kiến thức và hoạt động phục vụ cho công việc thực tế. TS Hận cũng nhấn mạnh rằng ngành Ngôn ngữ Anh không đào tạo cho sinh viên nghề cụ thể mà trang bị nền tảng ngôn ngữ và hiểu biết đa lĩnh vực. Vì vậy, sinh viên cần chủ động khám phá sở thích, thế mạnh và định hướng nghề nghiệp cá nhân, định vị rõ bản thân và hiểu mình muốn gì trong ngắn hạn và dài hạn.

Tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, sinh viên ngành Ngôn ngữ Anh được định hướng nghề ngay từ năm nhất theo 5 nhóm: Giảng dạy tiếng Anh ở bậc trung học; bậc mầm non; làm việc bằng tiếng Anh trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ; trong ngành truyền thông và ngoại giao; biên phiên dịch. Đặc biệt, sinh viên có cơ hội tham gia chương trình học tập và trải nghiệm tại Úc kéo dài từ 5 đến 10 tuần. Chương trình không chỉ giúp sinh viên nâng cao năng lực ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp liên văn hóa, mà còn góp phần mở rộng tư duy toàn cầu và định hình rõ ràng hơn con đường nghề nghiệp trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Kinh tế tư nhân Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức và hạn chế trong hơn một thập kỷ qua. Các chuyên gia từ Đại học Kinh tế quốc dân chỉ ra rằng nhận thức chưa đầy đủ và thống nhất về kinh tế tư nhân là nguyên nhân gốc rễ của vấn đề.

Hiện nay, hệ thống chính sách đối với kinh tế tư nhân còn nhiều hạn chế và thiếu tính bao trùm. Sự không công bằng trong chính sách giữa kinh tế tư nhân và các khu vực kinh tế khác cũng là một vấn đề đáng quan ngại. Các chuyên gia nhấn mạnh rằng lực lượng kinh tế tư nhân Việt Nam chưa có mô hình phù hợp để kết nối các bộ phận cấu thành. Thêm vào đó, doanh nhân Việt Nam hiện đang thiếu những đặc tính cần thiết để thích ứng với nền kinh tế hiện đại và tính chất cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

Để giải quyết những hạn chế này, các chuyên gia đưa ra một số khuyến nghị quan trọng. Thứ nhất, cần hoàn thiện tư duy và cách thức nhìn nhận về khu vực kinh tế tư nhân. Trong đó, nhấn mạnh vai trò của người Việt là chủ yếu nhưng cũng cần lưu ý đến bộ phận kinh tế tư nhân Việt Nam ở nước ngoài.

Thứ hai, cần đứng trên quan điểm phát triển bao trùm để tháo gỡ nút thắt về thể chế và chính sách trong phát triển kinh tế tư nhân. Điều này bao gồm việc hoàn thiện chính sách tạo bình đẳng cho các doanh nghiệp tư nhân so với các doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp FDI.

Thứ ba, cần hoàn thiện các mô hình gắn kết lực lượng kinh tế tư nhân của người Việt Nam. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc liên kết các loại hình doanh nghiệp tư nhân trong nước và tổ chức liên kết doanh nghiệp của người Việt Nam ở nước ngoài và doanh nghiệp tư nhân trong nước.

Thứ tư, cần phát triển đội ngũ doanh nhân Việt đáp ứng được yêu cầu mới của nền kinh tế. Điều này bao gồm việc triển khai các chương trình đào tạo doanh nhân, hỗ trợ tài chính và chính sách khuyến khích doanh nhân tham gia đào tạo.

Cuối cùng, cần phát triển tinh thần doanh nhân và văn hóa kinh doanh lành mạnh trên cơ sở triển khai đồng bộ việc xây dựng và phổ biến bộ Quy tắc đạo đức kinh doanh cho doanh nhân Việt Nam. Điều này sẽ giúp tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh và tích cực, thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tư nhân.

Tóm lại, để phát triển kinh tế tư nhân, cần có sự thay đổi trong nhận thức, hoàn thiện chính sách, phát triển đội ngũ doanh nhân và văn hóa kinh doanh. Với những giải pháp trên, hy vọng kinh tế tư nhân Việt Nam sẽ có thể phát triển bền vững và đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế đất nước.

Chuyển đổi từ quản lý sang quản trị nhà trường đang là một chiến lược quan trọng trong quá trình đổi mới giáo dục tại Việt Nam. Quá trình này nhằm phát huy tính chủ động, linh hoạt của nhà trường và năng lực tự chủ, sáng tạo của tổ chuyên môn, giáo viên trong việc thực hiện chương trình giáo dục.

Trong thời gian qua, công tác quản trị tại các trường học đã có nhiều chuyển biến tích cực. Sự hoàn thiện dần theo hướng phát huy tính chủ động, linh hoạt của nhà trường và năng lực tự chủ, sáng tạo của tổ chuyên môn, giáo viên đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Tuy nhiên, đổi mới quản trị nhà trường vẫn còn là một khâu yếu trong hệ thống giáo dục.

Mặc dù đã có nhiều văn bản và chính sách được ban hành nhằm thúc đẩy tự chủ và đổi mới, nhưng thực tế cho thấy vẫn chưa mang lại hiệu quả như mong muốn. Tại nhiều cơ sở giáo dục, việc thực hiện quyền tự chủ và đổi mới quản trị nhà trường còn mang tính hình thức. Nguyên nhân chính nằm ở vai trò của hiệu trưởng – nhà quản trị, nhưng vẫn còn không ít người đứng đầu chưa đạt đến tầm ‘thuyền trưởng’, chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới, và thiếu chủ động chuyển hướng từ quản lý sang quản trị.

Hiện nay, vẫn còn nhiều trường học chưa có kinh nghiệm và mô hình quản trị khả thi để vận dụng. Sự phân định giữa quản lý và quản trị không rõ ràng, và việc phân định chức năng quản lý Nhà nước với chức năng quản trị nhà trường còn mơ hồ. Do đó, một số cơ quan quản lý giáo dục còn can thiệp quá sâu vào công tác tổ chức hoạt động chuyên môn của cơ sở, khiến nhiều hiệu trưởng quá lệ thuộc vào cấp trên, thiếu tính chủ động và sáng tạo.

Các hội đồng trường hiện nay chỉ dừng lại ở chức năng tư vấn, cho ý kiến, và thực hiện chức năng quyết định còn yếu kém. Do đó, một số hiệu trưởng gần như thực hiện cả hai hoạt động quản trị và quản lý, hoặc chủ yếu là quản lý, gây ra khó khăn trong việc chuyển đổi cơ chế quản lý giáo dục, đặc biệt là trong việc thực hiện tự chủ và tự chịu trách nhiệm xã hội.

Bên cạnh đó, cơ chế xin – cho trong quản trị tài chính, cơ chế hành chính cho lệnh, chờ lệnh cũng có tác động cản trở đổi mới hoạt động quản trị ở cơ sở. Nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hỗ trợ đổi mới quản trị nhà trường vẫn còn hạn chế.

Sự chuyển dịch cơ chế lấy nhà quản lý làm trung tâm sang cơ chế lấy nhà trường, nhà giáo, người học làm trung tâm là một hướng đi đúng đắn và phù hợp với xu thế thời đại. Để làm tốt việc này, đòi hỏi nhiều yếu tố, trong đó năng lực người đứng đầu nhà trường có vai trò hết sức quan trọng.

Theo Thông tư số 14/2018/TT-BGDĐT của Bộ GD&ĐT về chuẩn hiệu trưởng, quản trị nhà trường là một tiêu chuẩn rất quan trọng, với nhiều nội dung. Bối cảnh mới đòi hỏi các ‘thuyền trưởng’ phải có những năng lực mới để đáp ứng yêu cầu dạy học và giáo dục chuyển từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện phẩm chất và năng lực học sinh.

PGS.TS Đặng Quốc Bảo, nguyên Giám đốc Học viện Quản lý Giáo dục, đã nhấn mạnh rằng trong bối cảnh đổi mới giáo dục, hiệu trưởng phải làm tròn 3 vai: người lãnh đạo, người quản lý, và người quản trị. Hiệu trưởng phải đồng thời thực hiện hài hòa 2 nhiệm vụ: chấp hành nghiêm túc và sáng tạo chỉ thị của cấp trên; điều hành linh hoạt và quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho cấp dưới hoàn thành nhiệm vụ.

Thực tế triển khai Chương trình GDPT 2018 đòi hỏi công tác quản lý, quản trị trong nhà trường không thể chậm trễ, thậm chí phải đi trước một bước và các hiệu trưởng buộc phải nâng chất để đáp ứng yêu cầu.

Bên cạnh sự nỗ lực của mỗi cá nhân người đứng đầu, cần sớm hoàn thiện hành lang pháp lý về quản trị trường học, tuyển dụng, bổ nhiệm hiệu trưởng và thực hiện thường xuyên chế độ đào tạo, bồi dưỡng năng lực quản lý, quản trị song hành. Đây là những yếu tố căn bản để đội ngũ ‘thuyền trưởng’ có đủ tầm chèo lái nhà trường hiện đại một cách hiệu quả.

Thị trường lao động Việt Nam đang trải qua giai đoạn chuyển biến với nhiều thách thức và cơ hội. Báo cáo thị trường lao động quý II/2025 do Vieclam24h vừa công bố đã chỉ ra rằng trong 12 tháng qua, 26,4% doanh nghiệp Việt Nam đã tiến hành tinh gọn bộ máy của mình. Kết quả này được rút ra từ khảo sát gần 3.000 người, trong đó có gần 2.000 lao động và gần 1.000 doanh nghiệp.

Khảo sát cho thấy thị trường lao động đang hồi phục nhưng với tốc độ chậm và tính chọn lọc cao. Dù phải đối mặt với nhiều áp lực, doanh nghiệp Việt Nam vẫn nỗ lực duy trì hoạt động và lực lượng lao động. Các ngành như bán lẻ, sản xuất, bất động sản và xây dựng là những lĩnh vực có nhiều doanh nghiệp tiến hành tinh gọn bộ máy trong thời gian qua.

Nhìn về 6 tháng cuối năm 2025, 56,2% doanh nghiệp cho biết sẽ mở rộng quy mô nhân sự nhưng với hướng cẩn trọng và chọn lọc hơn. Các lĩnh vực được tập trung tuyển nhân sự bao gồm kinh doanh – bán hàng (54%), kỹ sư sản xuất (23%) và lao động phổ thông có tay nghề (20%). Ngược lại, nhu cầu tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp và các cấp bậc quản lý cao vẫn còn khá thấp.

Dữ liệu từ khảo sát cho thấy thị trường lao động chưa phục hồi đồng đều mà đang trong giai đoạn “lọc người”, ưu tiên nhóm có thể tạo giá trị thực tế trong ngắn hạn.

Về phía người lao động, khảo sát cho thấy hơn 70% người tham gia từng trải qua các cảm xúc tiêu cực khi bị sa thải như lo lắng tài chính, sốc hoặc mất tinh thần. Tuy nhiên, gần 30% nhìn nhận đây là cơ hội thay đổi hoặc cảm thấy được giải thoát.

Vieclam24h đưa ra lời khuyên cho doanh nghiệp và người lao động. Đối với doanh nghiệp, cần cân nhắc hệ lụy dài hạn trước quyết định cắt giảm, minh bạch và thẳng thắn, tái thiết niềm tin bằng lắng nghe và giao tiếp, cập nhật và tối ưu hóa chiến lược tuyển dụng phù hợp với kỳ vọng của người lao động, đầu tư vào đào tạo và phát triển kỹ năng, và ứng dụng công nghệ thông minh để tăng năng suất và giảm tải áp lực cho nhân sự ở lại.

Đối với người lao động, nên duy trì tư duy linh hoạt và sẵn sàng thích nghi, đầu tư phát triển kỹ năng liên tục, chủ động xây dựng thương hiệu cá nhân, không để tâm lý bất an chi phối quyết định. Ngoài ra, người lao động nên tìm hiểu kỹ về doanh nghiệp và thị trường, điều chỉnh kỳ vọng tài chính thực tế và tận dụng tối đa các công cụ tìm việc trên các nền tảng trực tuyến.

Kiểm định chất lượng giáo dục đại học là một quá trình quan trọng nhằm đảm bảo và nâng cao chất lượng đào tạo của các cơ sở giáo dục đại học tại Việt Nam. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và phát triển khoa học công nghệ ngày càng sâu rộng, việc kiểm định chất lượng giáo dục đang được đẩy mạnh. Tuy nhiên, dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) hiện đang gây ra nhiều băn khoăn khi quy định chỉ một số nhóm ngành đào tạo phải thực hiện kiểm định định kỳ.

Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Nam, nguyên Giám đốc Đại học Đà Nẵng, cho rằng kiểm định chất lượng giáo dục đối với chương trình đào tạo là cần thiết giúp các cơ sở giáo dục đại học nhận diện những tồn tại. Quá trình này mang lại cơ hội để các trường rà soát, hoàn thiện và nâng cao chất lượng đào tạo. Ông Nam bày tỏ lo ngại rằng nếu chỉ kiểm định định kỳ đối với một vài nhóm ngành, xã hội sẽ hình thành tâm lý phân biệt ngành này quan trọng hơn ngành khác.

Cùng quan điểm, Giáo sư, Tiến sĩ Đào Văn Hùng, nguyên Giám đốc Học viện Chính sách và Phát triển, nhấn mạnh sự cần thiết của việc kiểm định chất lượng giáo dục theo định kỳ đối với các chương trình đào tạo. Ông đề xuất nên quy định kiểm định định kỳ chất lượng chương trình đào tạo trong nhóm/lĩnh vực với một tỷ lệ nhất định, thay vì chỉ áp dụng cho một số nhóm ngành như dự thảo hiện nay.

Việckiểm định chất lượng giáo dục không chỉ giúp các trường đại học nâng cao chất lượng đào tạo mà còn tăng cường uy tín và củng cố niềm tin của công chúng. Đặc biệt, trong bối cảnh giáo dục đại học ngày càng hội nhập, kiểm định chất lượng chương trình đào tạo là cần thiết để đảm bảo tính chuẩn mực trong thiết kế chương trình đào tạo và tổ chức dạy học.

Các chuyên gia cũng cho rằng chi phí để kiểm định chương trình đào tạo không phải là con số quá lớn nếu đặt trong tương quan với lợi ích mà hoạt động này mang lại. Do đó, cần thiết phải đẩy mạnh kiểm định chất lượng giáo dục đại học để nâng cao chất lượng đào tạo và uy tín của các cơ sở giáo dục đại học tại Việt Nam.

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang cách mạng hóa thị trường lao động, tạo ra cả cơ hội và thách thức cho người mới tốt nghiệp. Khi AI ngày càng hiện diện trong mọi lĩnh vực, các công việc cấp đầu vào (Entry level) đang bị ảnh hưởng rõ rệt. Những công việc này thường yêu cầu ít hoặc không cần kinh nghiệm và được xem là bước khởi đầu để người trẻ tích lũy kinh nghiệm và hình thành tư duy nghề nghiệp.

Theo ông Fawad Bajwa, chuyên gia từ Công ty tư vấn nhân sự cấp cao Russell Reynolds Associates, AI đang thay đổi cách thực hiện các công việc cấp đầu vào. Thay vì thực hiện các nhiệm vụ lặp lại, đơn điệu, người mới đi làm giờ đây cần tập trung vào việc chọn lọc đầu ra do AI tạo ra và đưa ra đánh giá cuối cùng. Một ví dụ điển hình là lĩnh vực marketing, nơi nhân viên trẻ sử dụng AI để soạn nháp các tài liệu quảng bá. Trong lĩnh vực phân tích dữ liệu, AI hỗ trợ chuẩn bị dữ liệu để con người xử lý sâu hơn.

Ông Zanele Munyikwa, chuyên gia kinh tế tại Revelio Labs, cho rằng AI đang thúc đẩy một ‘cuộc chuyển đổi nghề nghiệp’ ở nhóm công việc đầu vào. Các nhiệm vụ do nhân sự trẻ đảm nhận đang chuyển dần sang những phần việc ít bị AI can thiệp hơn. Tuy nhiên, AI chưa xóa sổ hoàn toàn nhóm công việc đầu vào. Tác động của nó đang khiến các doanh nghiệp phải cân nhắc lại cách tuyển dụng và đào tạo người trẻ.

Nếu không còn các nhiệm vụ cơ bản để bắt đầu, người trẻ sẽ thiếu cơ hội học hỏi, tích lũy kinh nghiệm thực tế và hình thành sự tự tin nghề nghiệp. Một khảo sát của Russell Reynolds Associates cho thấy 54% lãnh đạo doanh nghiệp lo ngại việc phụ thuộc vào AI sẽ làm xói mòn tư duy phản biện của nhân sự trẻ. Khoảng 25% quan ngại AI có thể làm giảm chất lượng sản phẩm và quy trình nội bộ.

Những công việc nào dễ bị thay thế? Theo phân tích của Revelio Labs, những vị trí dễ bị AI thay thế nhất là các nghề mang tính kỹ thuật cao như kỹ sư dữ liệu, quản trị cơ sở dữ liệu, chuyên viên an ninh mạng, kiểm toán viên… Trong khi đó, các công việc đòi hỏi sự tương tác trực tiếp như dịch vụ lưu trú, sản xuất thủ công hay chăm sóc khách hàng vẫn có nhu cầu cao và ít bị ảnh hưởng.

Để thích nghi với sự thay đổi này, các doanh nghiệp cần nghĩ đến những ‘đường băng’ mới để người trẻ có thể học nghề và phát triển. Các mô hình học việc, các khóa huấn luyện có hỗ trợ AI hoặc chương trình đào tạo tích hợp công nghệ sẽ đóng vai trò quan trọng. Người trẻ cần chuẩn bị hành trang mới để bước vào thị trường lao động.

Không chỉ là kiến thức chuyên môn, họ cần biết cách sử dụng công cụ AI, phát triển tư duy phản biện, kỹ năng giải quyết vấn đề, và khả năng thích ứng nhanh. AI không giành mất cơ hội nghề nghiệp của người trẻ, nhưng nó đang định nghĩa lại ‘cơ hội’ đó theo cách hoàn toàn khác. Người thành công trong thời đại này là người biết tận dụng công nghệ như một bàn đạp để học hỏi, thích nghi và phát triển bền vững.

Việc triển khai chính quyền địa phương hai cấp tại nhiều địa phương đang gặp khó khăn do đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã còn thiếu chuyên môn và kỹ năng. Các địa phương đang chủ động đề xuất với Bộ Nội vụ để được hỗ trợ đào tạo cấp tốc đội ngũ cán bộ, công chức nhằm đáp ứng yêu cầu vận hành mô hình chính quyền hai cấp hiệu quả.

Tại Nghệ An, Giám đốc Sở Nội vụ Nguyễn Viết Hưng cho biết nhiều cán bộ cấp xã hiện nay còn bỡ ngỡ, chưa quen với nhiệm vụ được giao. Sở đã thành lập 5 tổ công tác để hỗ trợ các xã, tuy nhiên vẫn cần sự hỗ trợ từ Bộ Nội vụ. “Chúng tôi đang nỗ lực hỗ trợ các xã, nhưng vẫn cần sự hỗ trợ từ Bộ Nội vụ để giúp đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã nâng cao chuyên môn và kỹ năng”, ông Hưng nói.

Tương tự, tại Hà Nội, bà Nguyễn Thị Liễu, Phó giám đốc Sở Nội vụ, cho biết một số cán bộ thuộc cấp xã cũ gần như ‘trắng’ về chuyên môn vì yêu cầu công việc mới hiện nay rất khác. Sở Nội vụ Hà Nội kiến nghị Bộ sớm ban hành đề cương tập huấn về kỹ năng, tình huống và nghiệp vụ chuyên sâu. “Chúng tôi nhận thấy đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã cần được đào tạo lại để đáp ứng yêu cầu mới”, bà Liễu nói.

Việc tổ chức lại bộ máy cũng kéo theo khối lượng công việc tăng mạnh. Giám đốc Sở Nội vụ Nghệ An nhận định chủ tịch UBND xã hiện nay phải kiêm nhiệm cả phần việc của chủ tịch huyện và xã trước đây, trong khi bộ máy giúp việc lại vừa thiếu người, vừa thiếu chuyên môn. “Chủ tịch UBND xã hiện nay phải kiêm nhiệm nhiều công việc, trong khi đội ngũ giúp việc còn thiếu chuyên môn và kỹ năng”, ông Hưng nói.

Tại Lâm Đồng, lãnh đạo Sở Nội vụ nêu ra một trường hợp điển hình là một chuyên viên từng tinh thông chuyên môn tại cấp tỉnh, nhưng khi về xã – nơi được chuyển giao về hơn 1.000 thủ tục hành chính – cũng gặp nhiều khó khăn ban đầu. “Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã cần được hỗ trợ để nâng cao chuyên môn và kỹ năng”, lãnh đạo Sở Nội vụ Lâm Đồng nói.

Nhiều địa phương đã chủ động tìm giải pháp để hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã. Tại Đà Nẵng, lãnh đạo Sở Nội vụ cho biết đã phối hợp với VNPT, các trường đại học công nghệ thông tin và đội ngũ thanh niên tình nguyện để hỗ trợ vận hành hệ thống mới ở cấp xã. Lâm Đồng cũng thành lập các đoàn công tác từ cấp sở, ngành đến tận xã để hướng dẫn trực tiếp.

Tuy nhiên, lãnh đạo các địa phương đều khẳng định đây chỉ là giải pháp tình thế, điều cần thiết hơn là Bộ Nội vụ sớm ban hành khung chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu mới. “Chúng tôi cần sự hỗ trợ từ Bộ Nội vụ để giúp đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã nâng cao chuyên môn và kỹ năng”, lãnh đạo Sở Nội vụ Nghệ An nói.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định cần tăng cường tạm thời đội ngũ có chuyên môn sâu cho cấp xã. Bà nhấn mạnh cần đánh giá công khai, dân chủ, chính xác đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã để cơ cấu lại và nâng cao chất lượng. “Bộ Nội vụ sẽ tham mưu để ban hành nghị định về áp dụng KPI đánh giá cán bộ, công chức”, bà Trà nói. Đồng thời, cần quan tâm đầy đủ đến điều kiện sống, tư tưởng của cán bộ khi điều chuyển về trung tâm hành chính mới.

…

Những năm gần đây, công tác tuyển sinh ngành sư phạm tại tỉnh Điện Biên đã ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực. Sự chuyển biến này cho thấy sức hút trở lại của nghề giáo, đồng thời phản ánh hiệu quả từ chính sách hỗ trợ, đãi ngộ của Nhà nước cũng như nỗ lực tuyên truyền, hướng nghiệp của ngành Giáo dục và các cơ sở đào tạo trong tỉnh.

Ngày 23/7/2025, Trường Cao đẳng Sư phạm Điện Biên chính thức công bố mức điểm nhận hồ sơ xét tuyển vào ngành Giáo dục mầm non năm 2025. Theo đó, ngưỡng điểm nhận hồ sơ là 16,5 điểm, áp dụng cho tất cả tổ hợp môn, bao gồm điểm 2 môn văn hóa, điểm thi năng khiếu và điểm ưu tiên. Mức điểm này được xác định căn cứ vào Quyết định số 2099/QĐ-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc đảm bảo chất lượng đầu vào cho các ngành đào tạo giáo viên.

Ngay sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào khối ngành sư phạm năm 2025, nhà trường đã ban hành thông báo về mức điểm nhận hồ sơ xét tuyển ngành Giáo dục Mầm non. Việc công bố điểm sàn nhằm bảo đảm chất lượng đầu vào, đồng thời giúp nhà trường chủ động xây dựng phương án tuyển sinh phù hợp.

Thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo cho thấy, trong 3 năm gần đây, tỷ lệ học sinh đăng ký xét tuyển vào nhóm ngành đào tạo giáo viên có xu hướng tăng so với các nhóm ngành khác. Mỗi năm, khoảng 650 thí sinh trúng tuyển vào ngành sư phạm. Trong đó, trình độ đại học chiếm khoảng 500 sinh viên, còn lại là 150 sinh viên theo học ngành Giáo dục mầm non trình độ cao đẳng tại Trường Cao đẳng Sư phạm Điện Biên. Số lượng sinh viên ngành sư phạm hiện chiếm khoảng 30% tổng số sinh viên trúng tuyển vào các ngành học khác nhau trong tỉnh.

Qua theo dõi kết quả tuyển sinh đại học trong 3 năm qua, các ngành có số lượng thí sinh trúng tuyển nhiều nhất trong nhóm ngành sư phạm là Giáo dục mầm non, Giáo dục tiểu học và các ngành thuộc nhóm khoa học xã hội. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy ngành sư phạm đang từng bước thu hút trở lại sự quan tâm của học sinh sau thời gian dài giảm nhiệt.

Giải thích về nguyên nhân xu hướng tăng học sinh lựa chọn ngành sư phạm những năm gần đây, bà Hoàng Tuyết Ban, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết: Xu hướng học sinh lựa chọn ngành sư phạm ngày càng tăng là kết quả của nhiều yếu tố tích cực, trong đó có sự điều chỉnh linh hoạt trong công tác tuyển sinh và các chính sách ưu đãi của Nhà nước.

Hiện nay, các trường sư phạm triển khai nhiều phương thức xét tuyển với tổ hợp môn đa dạng, tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh đăng ký xét tuyển. Việc mở rộng cơ hội trúng tuyển giúp ngành sư phạm tiếp cận nhiều đối tượng học sinh có năng lực và đam mê với nghề giáo.

Bên cạnh đó, theo Nghị định 116/2020/NĐ-CP của Chính phủ, sinh viên ngành sư phạm được miễn học phí và được hỗ trợ sinh hoạt phí hằng tháng với mức 3,63 triệu đồng, góp phần giảm đáng kể gánh nặng tài chính cho gia đình. Đây là cơ hội để nhiều học sinh có hoàn cảnh khó khăn nhưng có học lực tốt được tiếp cận giáo dục đại học, hiện thực hóa ước mơ giảng đường.

Đặc biệt, thời gian tới, Luật Nhà giáo có hiệu lực, lương của nhà giáo sẽ được xếp ở mức cao nhất trong hệ thống lương hành chính sự nghiệp, cùng với các khoản phụ cấp ưu đãi nghề. Chính sách này là động lực quan trọng, góp phần gia tăng tỷ lệ học sinh đăng ký vào ngành sư phạm trong năm 2025 và các năm tới.

Trong bối cảnh hiện nay, ngành Giáo dục và Đào tạo chưa có chính sách đặc thù thu hút học sinh giỏi vào ngành sư phạm. Tuy nhiên, để thu hút học sinh người dân tộc thiểu số học đại học nhóm ngành sư phạm, từ năm 2021 đến nay, Sở Giáo dục và Đào tạo đã tham mưu UBND tỉnh trình Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt chỉ tiêu đào tạo cử tuyển ngành sư phạm đối với học sinh người dân tộc thiểu số vùng đặc biệt khó khăn.

Thực tế, ở bất kỳ thời đại nào, chỉ khi có đội ngũ nhà giáo giỏi mới có thể đào tạo ra nguồn nhân lực chất lượng. Việc ngành Giáo dục và các địa phương quan tâm, đầu tư chính sách để thu hút người tài vào ngành sư phạm đang mang lại những tín hiệu tích cực.

Đặc biệt Quốc hội thông qua Luật Nhà giáo, trong đó xác định mức lương nhà giáo cao nhất trong khối hành chính sự nghiệp. Theo dự thảo Nghị định quy định về chính sách tiền lương và phụ cấp, giáo viên mầm non và phổ thông sẽ được áp dụng hệ số lương đặc thù từ 1,3 đến 1,6 lần so với thang lương hành chính sự nghiệp hiện hành.

Đây sẽ là chính sách mở ra cơ hội lớn trong việc thu hút học sinh giỏi, học sinh dân tộc thiểu số theo học ngành sư phạm. Cùng với đó, ngành Giáo dục và Đào tạo sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền để học sinh, phụ huynh hiểu rõ các chế độ, chính sách ưu đãi hiện hành.

Đồng thời, phối hợp với các sở, ngành liên quan triển khai hiệu quả Nghị định 116/2020/NĐ-CP, hỗ trợ học phí, chi phí sinh hoạt cho sinh viên sư phạm, nhằm thu hút và tạo điều kiện cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn theo đuổi nghề giáo.

Những tín hiệu tích cực trong tuyển sinh sư phạm tại Điện Biên không chỉ cho thấy sự chuyển biến về nhận thức nghề nghiệp mà còn khẳng định hiệu quả từ các chính sách hỗ trợ thiết thực.

Để xu hướng này được duy trì bền vững, cần tiếp tục có sự quan tâm đồng bộ từ các cấp, ngành và cơ sở đào tạo nhằm tạo ra những người lái đò tri thức thực sự yêu nghề, gắn bó với nghề, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.