Hà Tĩnh đang phải đối mặt với một tình trạng nghịch lý về biên chế công chức sau quá trình sáp nhập đơn vị hành chính. Mặc dù toàn tỉnh đang dư 283 biên chế, nhưng vẫn có đến 30 xã thiếu công chức chuyên môn. Sự mất cân đối này đang gây ra áp lực lớn cho hoạt động chính quyền và dịch vụ hành chính công tại nhiều địa phương.

Tình trạng thiếu công chức chuyên môn đang diễn ra nghiêm trọng tại nhiều xã. Ví dụ như tại xã Đông Kinh, nơi được hình thành từ việc hợp nhất ba xã Thạch Kênh, Thạch Liên và Ích Hậu, đang thiếu 8 công chức chuyên môn. Trong khi đó, đội ngũ cán bộ bán chuyên trách dự kiến dư khoảng 15 người. Chủ tịch UBND xã Trần Hữu Nghĩa bày tỏ lo ngại rằng nếu không bổ sung nhân sự, việc thiếu công chức sẽ gây gián đoạn cho hoạt động của Trung tâm phục vụ hành chính công.

Tương tự, tại xã Thạch Xuân, Bí thư Đảng ủy Nguyễn Bá Hà cho hay, xã đang thiếu người nhưng không được quyền điều chuyển vì khung vị trí việc làm đã được cấp trên phê duyệt.

Theo Sở Nội vụ Hà Tĩnh, tỉnh đang áp dụng khung biên chế tạm thời theo Văn bản 09/CV-BCĐ ngày 30.5.2025. Toàn tỉnh cần 2.661 biên chế nhưng thực tế đã có 2.944 người. Trong khi 39 xã dôi dư, 30 xã khác lại thiếu nghiêm trọng.

Những thiếu hụt này tập trung ở các vị trí chuyên môn then chốt như chuyển đổi số, công nghệ thông tin, khoa học công nghệ, xây dựng, quy hoạch, đo đạc, tài chính – kế toán. Nhiều công chức sau sáp nhập chưa kịp thích ứng, tâm lý chưa ổn định khiến hiệu quả công việc giảm sút, ảnh hưởng tiến độ giải quyết thủ tục hành chính cho người dân.

Để khắc phục tình trạng này, UBND tỉnh và Sở Nội vụ đã triển khai các giải pháp: ủy quyền, phân cấp một số nội dung quản lý để cấp xã chủ động bố trí và điều động nhân sự; tăng cường tập huấn, đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, tinh giản những công chức yếu năng lực, không hoàn thành nhiệm vụ; sắp xếp lại nhân sự giữa các bộ phận, phân công đúng sở trường và chuyên môn; tiếp nhận công chức từ xã, phường thừa sang nơi thiếu; bổ sung nguồn từ viên chức cấp tỉnh, người hoạt động không chuyên trách và đội viên Đề án 500 theo Nghị định 170/2025/NĐ-CP.

Ông Trịnh Văn Ngọc, Giám đốc Sở Nội vụ cho biết, ngành đang tiếp tục rà soát số lượng công chức để tham mưu phương án điều động hợp lý. Chủ tịch UBND tỉnh cũng chỉ đạo điều động từ nơi thừa sang nơi thiếu, bảo đảm bộ máy hoạt động thông suốt và nâng cao chất lượng phục vụ người dân.

Bộ Chính trị vừa ban hành kết luận số 183-KL/TW về việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Trong đó, yêu cầu các cơ quan liên quan thực hiện một số nhiệm vụ quan trọng nhằm đảm bảo sự ổn định và hiệu quả trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là giải quyết dứt điểm chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức bị tác động bởi sắp xếp tổ chức bộ máy.

Để thực hiện nhiệm vụ này, Bộ Nội vụ được giao phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng bộ công cụ đánh giá hiệu quả công việc để làm thước đo chất lượng công chức, viên chức. Việc này nhằm giúp các cơ quan quản lý có cơ sở để đánh giá và sắp xếp cán bộ, công chức một cách hợp lý và hiệu quả. Bộ Nội vụ cần hoàn thành nhiệm vụ này trước ngày 31.8.2025.

Bộ Nội vụ và các bộ, ngành liên quan cũng được yêu cầu nghiên cứu, ban hành hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành quy định về chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức chịu sự tác động do sắp xếp tổ chức bộ máy. Các đối tượng bao gồm cán bộ, công chức, viên chức và người lao động có từ đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc có đủ 15 năm trở lên làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn và đã đủ tuổi nghỉ hưu. Ngoài ra, còn bao gồm cán bộ cấp xã trở lên đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động, chế độ bệnh binh và người lao động làm việc tại các Hội do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ ở cấp tỉnh, cấp huyện.

Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp được giao nhiệm vụ rà soát, tổng hợp và lấy ý kiến các bộ, ngành để đề xuất phương án hoàn thiện pháp luật về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền khi tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Việc này nhằm đảm bảo rằng hệ thống pháp luật phù hợp với mô hình chính quyền địa phương mới và giúp cho việc quản lý và điều hành được hiệu quả.

Đặc biệt, Bộ Chính trị yêu cầu các bộ, ban, ngành và địa phương chỉ đạo xử lý giải quyết dứt điểm chế độ, chính sách đối với các đối tượng cán bộ, công chức chịu sự tác động do sắp xếp tổ chức bộ máy trước ngày 31.8.2025. Sau thời điểm này, việc giải quyết chế độ, chính sách sẽ kết thúc. Điều này đòi hỏi các cơ quan và đơn vị phải tích cực triển khai và hoàn thành nhiệm vụ này trong thời gian quy định.

Tóm lại, kết luận số 183-KL/TW của Bộ Chính trị đề ra các nhiệm vụ quan trọng để triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Trong đó, việc giải quyết dứt điểm chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức bị tác động bởi sắp xếp tổ chức bộ máy là một nhiệm vụ trọng tâm. Các cơ quan và đơn vị cần tích cực triển khai và hoàn thành nhiệm vụ này để đảm bảo sự ổn định và hiệu quả trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy.