Công nghệ vũ trụ – Doisongnhandan.com

Phát triển khoa học công nghệ thhn Vietnam đầu tư vào các nhà tài trợ cần 30 tỉ để thực hiện dự án hiện đại.

Linh — Sun, 14 Sep 2025 05:20:21 +0000

Với sự chú trọng vào nghiên cứu cơ bản, mở rộng hợp tác và tạo môi trường tự do cho nhà khoa học, Việt Nam hoàn toàn có cơ hội để vươn lên trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Các chuyên gia quốc tế đã đưa ra quan điểm này dựa trên kinh nghiệm phát triển khoa học không gian ở các nước tiên tiến.

TS Nguyễn Trọng Hiền – chuyên gia của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Hoa Kỳ (NASA) phát biểu tại Tọa đàm. Ảnh: Hạo Thiên

Tại tọa đàm ‘Đưa công nghệ vũ trụ trở thành động lực phát triển mới’ do Báo Tiền Phong tổ chức, TS Nguyễn Lương Quang, chuyên gia đến từ Viện Năng lượng nguyên tử và năng lượng thay thế (CEA Paris-Saclay, Pháp), đã chia sẻ kinh nghiệm chuyển đổi từ nghiên cứu hạt nhân sang thiên văn học tại Saclay. Xuất phát từ việc phát triển bộ cảm biến theo dõi lò phản ứng hạt nhân, các nhà khoa học đã linh hoạt chuyển hướng sử dụng công nghệ đó để quan sát bầu trời. Từ nền tảng siêu dẫn ban đầu, Saclay tiến tới công nghệ lượng tử và thương mại hóa sản phẩm thông qua hợp tác với các startup và tập đoàn.

TS Quang nhấn mạnh vai trò của việc chia sẻ mã nguồn mở trong nghiên cứu. Ở các nước phát triển như Pháp hay Canada, nhóm nghiên cứu nhận tài trợ từ ngân sách bắt buộc phải cung cấp mã nguồn mở để các công ty có thể tham gia cùng phát triển. Điều này không chỉ thúc đẩy sự phát triển của công nghệ mà còn tạo ra môi trường làm việc mở và tự do cho các nhà khoa học.

Tuy nhiên, TS Nguyễn Trọng Hiền, chuyên gia từ Cơ quan Hàng không Vũ trụ Hoa Kỳ (NASA), cho rằng rào cản lớn nhất của Việt Nam hiện nay là vấn đề quản lý và cơ chế. Nếu không trao sự tự do cho các nhà nghiên cứu, thì rất khó phát triển khoa học thực chất. Ông Hiền cũng nhấn mạnh rằng sở trường lớn nhất của Việt Nam chính là con người, và để thu hút nhân tài, Việt Nam cần một môi trường thông thoáng.

Nhiều trí thức Việt Nam ở nước ngoài muốn về nước nhưng chưa về vì họ không thấy môi trường phù hợp với công việc nghiên cứu. Cơ chế hiện tại chưa thuận lợi để họ cống hiến. Ông Hiền cho rằng mọi công nghệ đột phá đều bắt đầu từ những bước rất nhỏ và xuất phát từ cái có thể làm được, từ sở trường đang có. Vì vậy, Việt Nam cần tạo môi trường tự do cho nhà khoa học để họ có thể phát huy tối đa khả năng của mình.

TS Quang cũng nhấn mạnh vai trò của việc đầu tư cho vườn ươm startup, các trường chuyên đề và đào tạo thế hệ kế tiếp. Hiện mô hình hợp tác công – tư trong khoa học vẫn còn thiếu vắng tại Việt Nam. Việt Nam cần đầu tư đúng trọng tâm và tạo môi trường tự do cho nhà khoa học để vươn lên trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Với sự hợp tác và đầu tư đúng đắn, Việt Nam có thể trở thành một trong những quốc gia tiên tiến trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ trong tương lai.

Nhìn chung, các chuyên gia đều đồng tình rằng với sự chú trọng vào nghiên cứu cơ bản, mở rộng hợp tác và tạo môi trường tự do cho nhà khoa học, Việt Nam hoàn toàn có cơ hội để vươn lên trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư vào giáo dục và nghiên cứu, tạo môi trường thuận lợi cho các nhà khoa học và doanh nghiệp trong lĩnh vực này.

Mở cửa Trung tâm Khám phá vũ trụ, khơi dậy đam mê khoa học cho trẻ

Linh — Fri, 12 Sep 2025 13:19:00 +0000

Phát triển công nghệ vũ trụ đang trở thành yêu cầu cấp thiết nhằm đảm bảo an ninh, chủ quyền quốc gia, thúc đẩy kinh tế – xã hội và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Tuy nhiên, việc thu hút nhân lực và đầu tư cho lĩnh vực này vẫn còn nhiều thách thức. Tại một tọa đàm gần đây, các chuyên gia đã thảo luận về cách thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ Việt Nam.

Ông Lý Hoàng Tùng, phó vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và Công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ, nhấn mạnh rằng phát triển nhân lực và hạ tầng là nội dung trọng tâm trong phát triển khoa học công nghệ vũ trụ. Hiện nay, việc đào tạo chuyên gia và các nhà khoa học đang được đẩy mạnh, với các trường đại học mở các mã ngành mới để thu hút người trẻ tham gia nghiên cứu và phát triển trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, ông cũng cho biết rằng giới trẻ hiện nay ít tham gia các ngành liên quan đến công nghệ vũ trụ, cho thấy cần có những chính sách và cơ chế phù hợp để khuyến khích và thu hút nhân lực trẻ.

PGS.TS Phạm Anh Tuấn – tổng giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam – Ảnh: NGUYÊN BẢO

TS Nguyễn Lương Quang, chuyên gia đến từ Viện Năng lượng nguyên tử và năng lượng thay thế – CEA Paris-Saclay của Pháp, cho rằng cơ chế đầu tư cho khoa học của Việt Nam vẫn còn hạn chế, cần có cơ chế để thương mại hóa các sản phẩm công nghệ vũ trụ. Điều này không chỉ giúp thu hút nhân tài mà còn tạo điều kiện cho người trẻ làm việc trong lĩnh vực đầy tiềm năng này. Ông đề xuất cần có những chính sách hỗ trợ và khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ vũ trụ.

PGS.TS Phạm Anh Tuấn, tổng giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, cho rằng để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ, cần xây dựng chiến lược dài hạn, không chỉ ở mức 10 năm mà phải đến năm 2040, 2050. Ông cũng đề xuất cần có cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia để điều hành tập trung và có cơ chế đảm bảo tài chính cho các dự án nghiên cứu và phát triển trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Việc xây dựng chiến lược dài hạn và có cơ quan quản lý tập trung sẽ giúp Việt Nam phát triển ngành công nghệ vũ trụ một cách bền vững và hiệu quả.

‘Người trẻ ít tham gia phát triển công nghệ vũ trụ’ – Ảnh 4.

Trước dự báo kinh tế vũ trụ toàn cầu sẽ đạt 1.400 tỉ USD vào năm 2030, các chuyên gia cho rằng đã đến lúc Việt Nam cần xác định vũ trụ không chỉ là công nghệ chiến lược mà còn là một ngành kinh tế tiềm năng. Việc xây dựng một chiến lược quốc gia về kinh tế vũ trụ sẽ mở ra những cơ hội phát triển mới cho Việt Nam, không chỉ trong lĩnh vực công nghệ mà còn trong kinh tế và xã hội.

Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp Mỹ đã bày tỏ mong muốn đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ, năng lượng, y tế, hàng không vũ trụ tại TP.HCM. Điều này cho thấy tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và các doanh nghiệp nước ngoài trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Với sự hợp tác quốc tế và đầu tư từ các doanh nghiệp, Việt Nam có thể đẩy nhanh sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ và tận dụng các cơ hội kinh tế mới.

TS Nguyễn Lương Quang chia sẻ tại tọa đàm – Ảnh: NGUYÊN BẢO

Nhìn chung, phát triển công nghệ vũ trụ là một yêu cầu cấp thiết và là một ngành kinh tế tiềm năng của Việt Nam. Với sự tham gia của các chuyên gia, doanh nghiệp và chính sách hỗ trợ phù hợp, Việt Nam có thể xây dựng một ngành công nghệ vũ trụ phát triển bền vững và góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.

Việt Nam cần tăng tốc trong cuộc đua công nghệ vũ trụ như thế nào?

Linh — Sun, 31 Aug 2025 13:19:30 +0000

Công nghệ vũ trụ đã trở thành một phần thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, không còn là một lĩnh vực xa xôi mà đã được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành, nhiều lĩnh vực tại Việt Nam. Từ viễn thông, định vị dẫn đường đến viễn thám phục vụ quản lý tài nguyên, giám sát rừng, đo đạc bản đồ và trồng trọt, công nghệ vũ trụ đã trở thành một công cụ quan trọng giúp chúng ta quản lý và phát triển đất nước.

PGS.TS Phạm Anh Tuấn – Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cho rằng, muốn phá vỡ rào cản và thúc đẩy sự phát triển, Việt Nam cần một chiến lược phát triển vũ trụ dài hạn. Ảnh + Đồ họa: Hạo Thiên

Ông Trần Tuấn Ngọc, Cục trưởng Cục Viễn thám Quốc gia, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, khẳng định rằng công nghệ vũ trụ đã hiện diện trong hầu hết các lĩnh vực tại Việt Nam. Ông cho rằng “Công nghệ vũ trụ như không khí, chúng ta sử dụng hằng ngày nhưng không nhận ra”. Không chỉ các bộ, ngành, nhiều địa phương như Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng cũng đã ứng dụng công nghệ này vào thực tiễn. Khối tư nhân cũng bắt đầu tham gia mạnh mẽ, tạo nên làn sóng chuyển động tích cực từ nhà nước sang thị trường.

Tuy nhiên, vẫn còn những trở ngại cần phải vượt qua. Hạ tầng công nghệ còn yếu, đầu tư chưa bài bản, thiếu sự phối hợp giữa các bộ ngành và chưa có chiến lược phát triển dài hơi. Ngoài ra, việc vận hành hệ thống dữ liệu vệ tinh đòi hỏi kiến thức đa ngành nhưng nguồn nhân lực chất lượng cao lại đang thiếu nghiêm trọng. Cục Viễn thám Quốc gia kiến nghị Chính phủ cần có chính sách thu hút, giữ chân nhân tài, đầu tư hạ tầng công nghệ một cách căn cơ để ngành vũ trụ Việt Nam không bỏ lỡ cơ hội.

PGS.TS Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, cho rằng muốn phá vỡ rào cản và thúc đẩy sự phát triển, Việt Nam cần một chiến lược phát triển vũ trụ dài hạn, không chỉ dừng ở mốc 10 năm mà phải nhìn tới 2040-2050. Vũ trụ không chỉ là lĩnh vực khoa học – công nghệ chiến lược mà đang trở thành một ngành kinh tế đầy tiềm năng. Kinh tế vũ trụ toàn cầu được dự báo sẽ đạt quy mô 1.400 tỉ USD vào năm 2030, với sự đầu tư mạnh mẽ từ các tập đoàn công nghệ lớn nhất thế giới.

Việt Nam cần xác lập vị trí trong bức tranh này, không chỉ bằng ứng dụng vệ tinh, viễn thông mà còn thông qua các dịch vụ, sản phẩm công nghiệp phụ trợ và giáo dục khoa học. Để đột phá, cần đưa công nghệ địa không gian vào chương trình chuyển đổi số quốc gia như một ‘lớp nền’ của hệ thống số. Đồng thời, cần có cơ chế miễn trừ trách nhiệm khi sai lệch thông tin do công nghệ cũ để khuyến khích áp dụng dữ liệu mới.

Bên cạnh đó, các chương trình phổ cập kiến thức vũ trụ cho học sinh, sinh viên và cán bộ công quyền cũng cần được triển khai rộng khắp. Việc ứng dụng công nghệ vũ trụ vào thực tiễn không chỉ giúp Việt Nam phát triển kinh tế, mà còn góp phần quan trọng vào việc bảo vệ môi trường, quản lý tài nguyên và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Việt Nam đẩy mạnh chương trình khoa học và công nghệ vũ trụ quốc gia

Linh — Mon, 11 Aug 2025 01:36:37 +0000

Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang không ngừng nỗ lực để khẳng định vị thế của mình trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Thông qua các chính sách đầu tư, phát triển hạ tầng, nguồn lực và thể chế, Việt Nam đang từng bước tạo ra những bước tiến đáng kể trong lĩnh vực này. Các chuyên gia cho rằng, trong thời gian tới, phát triển công nghệ vũ trụ sẽ trở thành yêu cầu tất yếu của quốc gia.

Ông Lý Hoàng Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và Công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, Việt Nam đã và đang tích cực triển khai Chương trình Khoa học và công nghệ cấp quốc gia về công nghệ vũ trụ. Chương trình này đã mang lại nhiều kết quả thiết thực, phục vụ cả mục tiêu dân sinh và quốc phòng-an ninh. Việt Nam đã phát triển được một số vệ tinh nhỏ như PicoDragon (2013), MicroDragon (2019), NanoDragon (2021), cùng với vệ tinh viễn thám VNREDSat-1 (2013). Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đang phối hợp với các bộ, ngành khác để xây dựng các chính sách và cơ chế nhằm khai thác hiệu quả dữ liệu vệ tinh, khuyến khích chuyển giao công nghệ vũ trụ lưỡng dụng và hoàn thiện hệ thống trạm mặt đất.

Ông Lý Hoàng Tùng cũng nhấn mạnh rằng, phát triển công nghệ vũ trụ sẽ trở thành động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế tri thức, củng cố tiềm lực quốc phòng – an ninh, và khẳng định vị thế của Việt Nam trong khu vực và quốc tế. Việc phát triển công nghệ vũ trụ không chỉ giúp Việt Nam nâng cao năng lực khoa học và công nghệ, mà còn mở ra những cơ hội mới cho phát triển kinh tế và xã hội.

Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thành lập cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia, có thể tham khảo mô hình Philippines, nơi có cơ quan vũ trụ quốc gia trực thuộc Chính phủ, để điều hành thống nhất và có phải có luật chuyên ngành về không gian. Ông cũng dẫn chứng rằng kinh tế vũ trụ toàn cầu dự báo sẽ đạt 1.400 tỷ USD vào năm 2030, và nhiều tỷ phú công nghệ đang đổ vốn vào lĩnh vực này. Vì vậy, Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc chơi này.

Tiến sỹ Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, đánh giá rằng công nghệ vũ trụ là một ngành công nghệ chiến lược, nhưng đồng thời phải trở thành công nghệ hàng đầu, cùng với bán dẫn và năng lượng hạt nhân. Ông cũng cho rằng cần thí điểm cơ chế sandbox theo Nghị quyết 193 của Quốc hội, tức là thí điểm một dự án công nghệ lớn với chức danh của tổng công trình sư được giao quyền tự chủ rất cao, chấp nhận rủi ro, chấp nhận mạo hiểm và miễn trừ trách nhiệm cho những người chủ trì dự án công nghệ lớn.

Các chuyên gia cũng cho rằng, để phát triển công nghệ vũ trụ, Việt Nam cần hình thành chiến lược phát triển công nghệ vũ trụ quốc gia, có đầu tư mạo hiểm và giao quyền tự chủ rất cao cho tổng công trình sư của dự án. Điều này sẽ giúp Việt Nam tạo ra những bước tiến đáng kể trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ, và khẳng định vị thế của mình trong khu vực và quốc tế.