Trong thời đại công nghệ số hiện nay, robot hình người đang ngày càng trở nên phổ biến và đóng vai trò không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của con người. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mà robot hình người mang lại, cũng có những rủi ro tiềm ẩn mà chúng ta cần phải xem xét và đề phòng. Mới đây, một sự việc đã đặt ra câu hỏi về trách nhiệm khi một robot hình người bị hacker can thiệp để đột nhập vào nhà.

Robot hình người đang trở thành xu hướng công nghệ được nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là Trung Quốc, tích cực phát triển. Với lời hứa hẹn cách mạng hóa các ngành dịch vụ, chăm sóc y tế và sản xuất, những cỗ máy này được kỳ vọng sẽ trở thành những trợ thủ đắc lực và không thể thiếu của con người. Tuy nhiên, khi công nghệ ngày càng tiến gần hơn đến đời sống, những rủi ro và thách thức tiềm ẩn cũng cần được đặt lên bàn cân để xem xét và đánh giá một cách nghiêm túc.

Có nhiều mối lo ngại lớn xung quanh sự phát triển và ứng dụng của robot hình người trong cuộc sống hàng ngày. Thứ nhất, rủi ro từ phần cứng và phần mềm là một vấn đề đáng quan tâm. Dù được trang bị trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến, robot vẫn là một cỗ máy, và chúng có thể bị ‘đơ’, lag hoặc thậm chí hỏng hóc theo thời gian. Các cảm biến, bộ xử lý và camera có thể suy giảm hiệu năng, trong khi phần mềm điều khiển không tránh khỏi những lỗi logic và sự cố ngoài mong đợi.

Thứ hai, khó kiểm soát lỗi tuyệt đối là một thách thức khác. Dù các nhà sản xuất trang bị hệ thống kiểm tra lỗi và giới hạn hành vi, không ai dám chắc mọi robot đều an toàn 100%. Điều này tương tự như điện thoại thông minh, dù được sản xuất hàng loạt với tiêu chuẩn cao, lỗi phần mềm hoặc phần cứng vẫn có thể xảy ra.

Thứ ba, nguy cơ bị lợi dụng – cửa sau và kiểm soát từ xa – là một mối lo ngại lớn. Nếu điện thoại bị hack, người dùng có thể mất tiền hoặc dữ liệu. Nhưng nếu robot hình người bị chiếm quyền điều khiển, hậu quả có thể là mất mạng và những hệ lụy khôn lường. Mối lo lớn hơn nằm ở việc các quốc gia sản xuất có thể cài đặt ‘cửa sau’ trong phần cứng hoặc AI. Trong trường hợp xung đột, những robot này có thể bị biến thành công cụ gián điệp hoặc thậm chí là vũ khí.

Thứ tư, khó xác định trách nhiệm pháp lý khi robot gây tai nạn là một vấn đề cần được quan tâm. Khi robot gây tai nạn, ai sẽ là người chịu trách nhiệm? Nhà sản xuất, nhà cung cấp phần mềm, đơn vị phân phối hay chính người sử dụng? Pháp luật hiện tại vẫn chưa bắt kịp tốc độ phát triển của robot, đặc biệt là những mẫu tích hợp AI tự học. Việc xác định lỗi và bồi thường sẽ trở thành bài toán phức tạp và thách thức đối với các cơ quan chức năng.

Để giảm thiểu rủi ro và thách thức liên quan đến robot hình người, cần thiết lập các tiêu chuẩn quốc tế về đạo đức AI, kiểm định an toàn và bắt buộc cập nhật bảo mật định kỳ. Phát triển hệ thống giám sát độc lập để tránh nguy cơ bị ‘cài bom hẹn giờ’. Hoàn thiện khung pháp lý xác định trách nhiệm khi robot gây hậu quả nghiêm trọng.

Robot hình người là một bước tiến vĩ đại của nhân loại, nhưng không nên chỉ nhìn vào tiện ích mà bỏ qua hiểm họa tiềm tàng. Nếu không có sự chuẩn bị từ sớm, một ngày nào đó, chính cỗ máy bạn tin tưởng có thể trở thành mối đe dọa khôn lường. Vì vậy, việc nhận thức và đề phòng những rủi ro tiềm ẩn của robot hình người là hết sức cần thiết trong thời đại công nghệ số hiện nay.

Trong giai đoạn từ năm 2024 đến nửa đầu năm 2025, thế giới đã chứng kiến những bước tiến đáng kể trong lĩnh vực máy tính lượng tử, đánh dấu sự chuyển mình từ lý thuyết sang ứng dụng thực tiễn. Công nghệ này không chỉ mở ra một kỷ nguyên mới trong lĩnh vực công nghệ, mà còn đang tái định hình các nền tảng an ninh mạng, mã hóa và quốc phòng trên toàn cầu.

Cuộc đua phát triển máy tính lượng tử và mạng lượng tử đang tăng tốc giữa các cường quốc như Mỹ, Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU), Anh và Ấn Độ. Họ xem công nghệ lượng tử là một lợi thế chiến lược không thể thiếu để đảm bảo vị thế của mình trên trường quốc tế. Việc cạnh tranh để đạt được ưu thế trong lĩnh vực này không chỉ dừng lại ở việc phát triển công nghệ, mà còn ở việc ứng dụng và tích hợp vào các hệ thống quốc gia.

Một trong những đột phá gần đây là sự ra đời của máy tính lượng tử với khả năng phá vỡ các thuật toán mã hóa hiện tại như RSA hay ECC trong tương lai gần. Điều này đã thúc đẩy các cơ quan an ninh mạng của nhiều quốc gia, bao gồm Mỹ và Anh, đẩy mạnh việc chuyển đổi sang chuẩn mã hóa hậu lượng tử. Việc nâng cấp các hệ thống mã hóa nhằm đối phó với thách thức từ máy tính lượng tử đang trở thành ưu tiên hàng đầu trong chiến lược an ninh mạng của nhiều quốc gia.

Bên cạnh đó, lĩnh vực mạng lượng tử cũng ghi nhận những bước tiến quan trọng. Công nghệ truyền thông sử dụng hạt photon để truyền thông với độ bảo mật tuyệt đối đang được triển khai. Tại Đức, các nhà khoa học đã thành công trong việc gửi thông điệp lượng tử qua cáp quang dài hơn 250km. Ở Ấn Độ, Viện Công nghệ IIT Delhi và Tổ chức Nghiên cứu Quốc phòng (DRDO) đã truyền được thông tin lượng tử trong không gian mà không cần dây dẫn, qua khoảng cách hơn một km. Những thành tựu này cho thấy tiềm năng của mạng lượng tử trong việc cung cấp kênh truyền thông bảo mật cao.

Các quốc gia cũng đang đầu tư mạnh vào hạ tầng mạng lượng tử tích hợp mã hóa hậu lượng tử. Trung Quốc đã triển khai tuyến liên lạc lượng tử Bắc Kinh – Hợp Phì dài khoảng một nghìn km. Châu Âu cũng đang phát triển dự án EuroQCI, một hệ thống mạng lượng tử liên quốc gia kết hợp truyền thông mặt đất và vệ tinh. Những dự án này không chỉ nhằm mục đích phát triển công nghệ, mà còn hướng đến việc xây dựng một hạ tầng bảo mật cho truyền thông quốc gia và quốc tế.

Những phát triển này cho thấy công nghệ lượng tử đang trở thành một hạ tầng quan trọng để đảm bảo thông tin, bảo mật và quyền lực mềm trong kỷ nguyên số. Công nghệ này không chỉ là lĩnh vực công nghệ, mà còn đóng vai trò trung tâm trong chiến lược quốc phòng và an ninh quốc gia của nhiều nước. Việc ứng dụng công nghệ lượng tử vào thực tiễn đang mở ra những cơ hội mới, cũng như đặt ra những thách thức cần được giải quyết.

Việc làm chủ công nghệ lượng tử mang lại nhiều lợi ích cụ thể như tăng cường an ninh mạng quốc gia, đảm bảo an toàn cho hạ tầng trọng yếu và tạo đột phá trong nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, các quốc gia cũng phải đối mặt với những thách thức không nhỏ, bao gồm hạ tầng lượng tử đắt đỏ, kỹ thuật phức tạp và đòi hỏi thiết bị chuyên dụng. Để vượt qua những thách thức này, các quốc gia cần có chiến lược đầu tư và phát triển công nghệ phù hợp.

Triển vọng của lĩnh vực này là vô cùng lớn. Một khi đạt đến ngưỡng khả thi, mạng lượng tử có thể trở thành ‘Internet thế hệ mới’ với mức độ bảo mật gần như tuyệt đối. Máy tính lượng tử có thể giúp con người giải quyết các bài toán mà máy tính truyền thống mất hàng thế kỷ. Tương lai của công nghệ lượng tử đang mở ra những khả năng chưa từng có, và cuộc đua để dẫn đầu trong lĩnh vực này sẽ tiếp tục định hình lại bản đồ công nghệ toàn cầu.