Trong quá trình chuyển đổi số tại TP.HCM, một mô hình sáng tạo và thiết thực đang được triển khai tại các quán cà phê và khu phố, với mục tiêu giúp người dân tiếp cận các nền tảng số một cách dễ dàng và nhẹ nhàng. Mô hình “lớp học số” này được thực hiện bởi các bạn trẻ tình nguyện viên, những người đã được tập huấn kỹ lưỡng về cách sử dụng các nền tảng số.

Tại một quán cà phê trên đường Nguyễn Xí, phường Bình Thạnh, không khí trở nên nhộn nhịp khi các tình nguyện viên hướng dẫn người dân sử dụng điện thoại thông minh để cài đặt VNeID, đăng ký khám bệnh online, chuyển tiền không dùng tiền mặt, tra cứu dịch vụ công hay thao tác trên các nền tảng số. Ông Ngô Văn Tá, một cựu chiến binh, chia sẻ rằng trước đây ông chỉ biết dùng điện thoại để gọi và nhận cuộc gọi, nhưng nay được các cháu hướng dẫn tận tình, ông có thể sử dụng thành thạo hơn một số ứng dụng hữu ích.

Chủ quán cà phê, anh Nguyễn Hải Long, cho biết rằng dù đang kinh doanh, nhưng vẫn sẵn sàng nhường không gian quán cho ‘lớp học chuyển đổi số’ đặc biệt này, một mô hình rất thiết thực và giúp ích cho cộng đồng. Không chỉ quán cà phê, các bạn trẻ cũng đã có mặt tại khu phố 15, đường Chu Văn An, giúp người dân cài đặt ứng dụng VssID, hướng dẫn thủ tục hành chính điện tử mức độ 3-4, đồng thời tư vấn cách sử dụng tài khoản công dân số để tiện lợi hơn trong đời sống.

Chuyển đổi số từ cơ sở là mục tiêu của phong trào ‘Bình dân học vụ số’ do Đảng ủy, HĐND, UBND và Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Bình Thạnh tổ chức. Phong trào này nhằm phổ cập kiến thức, kỹ năng số cơ bản cho người dân, từ cán bộ hưu trí, lao động phổ thông đến tiểu thương, sinh viên, người cao tuổi. Ông Vũ Ngọc Tuất, Bí thư Đảng ủy phường Bình Thạnh, cho biết rằng mỗi khu phố sẽ có một nhóm học chuyển đổi số, tổ chức lớp học tại nhà văn hóa, điểm sinh hoạt cộng đồng hoặc linh hoạt tại các quán cà phê, nhà dân. Hình thức có thể trực tiếp, trực tuyến hoặc kèm 1:1, nhưng luôn đảm bảo nội dung gần gũi, dễ thực hành, bám sát nhu cầu của người dân.

Để tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, phường Bình Thạnh cũng khởi động đợt thi đua cao điểm trong 100 ngày, với nhiều chỉ tiêu cụ thể như: 100% thủ tục hành chính được niêm yết, số hóa; 100% văn bản hành chính trao đổi qua môi trường điện tử; tỷ lệ hồ sơ giải quyết đúng hạn từ 98% trở lên; mức độ hài lòng của người dân từ 95% trở lên và mỗi đơn vị có ít nhất 1 sáng kiến cải cách hành chính hoặc chuyển đổi số. Song song đó, 53 khu phố trên địa bàn cũng đăng ký 140 công trình thi đua, từ nâng cấp hạ tầng, cải tạo cảnh quan, chăm lo an sinh xã hội đến xây dựng tuyến phố văn minh, thân thiện môi trường. Tổng kinh phí vận động lên đến hơn 2 tỷ đồng từ nguồn xã hội hóa.

Chia sẻ thêm về mục tiêu của chương trình, bà Hoàng Mai Quỳnh Hoa, Chủ tịch Ủy ban MFTQ Việt Nam phường Bình Thạnh, cho hay rằng chúng tôi không làm phong trào hình thức. Thông qua đội hình xung kích và các lớp học chuyển đổi số ở từng khu phố, người dân sẽ dần hình thành thói quen học tập suốt đời, tiếp cận công nghệ một cách chủ động. Từ đó hình thành nền tảng công dân số thật sự cụ thể, thiết thực, không khẩu hiệu.

UBND xã Hòa Lạc, TP Hà Nội đã tổ chức hội nghị phát động phong trào ‘Bình dân học vụ số’ và triển khai chiến dịch ’45 ngày đêm ra quân hỗ trợ hoạt động chuyển đổi số’. Hội nghị diễn ra vào sáng 2/8, với sự tham gia của các cấp lãnh đạo, cán bộ, công chức và người dân trên địa bàn.

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch UBND xã Hòa Lạc Đào Xuân Ban nhấn mạnh, việc phát động phong trào ‘Bình dân học vụ số’ gắn với triển khai chiến dịch ’45 ngày đêm ra quân hỗ trợ hoạt động chuyển đổi số’ là một phần trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học – công nghệ – đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Mục tiêu của phong trào là khơi dậy một hành trình học tập số – khai trí số – chuyển hóa tư duy số; để mỗi người dân từ thôn quê đến trường học, từ cán bộ đến học sinh, đều trở thành chủ thể của chuyển đổi số – không ai đứng ngoài cuộc. Chủ tịch UBND xã Hòa Lạc đề nghị tập trung vào 3 trọng tâm: nâng cao nhận thức số, phổ cập kỹ năng số và thực hành ứng dụng số.

Cụ thể, xã Hòa Lạc đề ra các mục tiêu đến hết năm 2025: 95% cán bộ, công chức, viên chức có kỹ năng số cơ bản; 85% người dân trưởng thành sử dụng điện thoại thông minh; 100% học sinh THCS có kỹ năng học tập và tương tác an toàn trên môi trường số. Đến hết năm 2026, 100% dân cư có danh tính số, tài khoản thanh toán số; phổ cập toàn dân kỹ năng số cơ bản.

Trong 45 ngày tới, xã sẽ tổ chức chiến dịch ra quân với phương châm: ‘đi từng ngõ – gõ từng nhà – rà từng người – hướng dẫn tận tay – đồng hành đến cùng’. Mục tiêu mỗi người dân được tiếp cận dịch vụ công trực tuyến là một thành công; mỗi học sinh biết tra cứu học liệu trực tuyến là một tiến bộ; mỗi cụ già biết dùng điện thoại thông minh là một kỳ tích chuyển đổi.

Hội nghị cũng ghi nhận các phát biểu hưởng ứng của Hiệu trưởng Trường THCS Thạch Hòa Nguyễn Thị Thủy, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã, Bí thư Đoàn Thanh niên xã. Ban Tổ chức đã trao Quyết định thành lập các tổ công nghệ số cộng đồng tại 09 thôn trên địa bàn xã Hòa Lạc, đóng vai trò kết nối, hỗ trợ người dân trong quá trình tiếp cận và sử dụng các nền tảng số.

Phong trào ‘Bình dân học vụ số’ trên địa bàn các tỉnh, thành phố khác như Quảng Ngãi, Hà Nội cũng đang được triển khai với tinh thần lấy người dân làm trung tâm, chủ thể và không có ai bị bỏ lại phía sau. Tại các địa phương này, các hoạt động hỗ trợ người dân chuyển đổi số đang được tích cực triển khai, nhằm đảm bảo mọi người dân đều có thể tiếp cận và tận dụng các lợi ích của công nghệ số.

Để đạt được mục tiêu chuyển đổi số, việc phát triển hạ tầng số, đào tạo kỹ năng số và hỗ trợ người dân tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến là rất quan trọng. Các địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh việc triển khai các chương trình và dự án về chuyển đổi số, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân và thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội.

Trong nỗ lực đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số và nâng cao kỹ năng số cho người dân, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lâm Đồng đã triển khai một sáng kiến quan trọng. Mới đây, sở đã ban hành tài liệu “Bình dân học vụ số”, khởi đầu cho phong trào “Bình dân học vụ số” trên toàn tỉnh. Mục tiêu chính của phong trào này là cung cấp các kỹ năng số cơ bản cho tất cả các xã, phường, đặc khu và các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, Sở Khoa học và Công nghệ Lâm Đồng đề nghị các cơ quan, đơn vị, địa phương và các trường học trên địa bàn tích cực tham gia và phát động phong trào học tập kỹ năng số. Điều này sẽ được thực hiện thông qua nền tảng trực tuyến https://binhdanhocvuso.gov.vn và chuyên trang sổ tay “Bình dân học vụ số” tại địa chỉ https://binhdanhocvuso.lamdong.gov.vn. Người tham gia sẽ sử dụng tài khoản VNeID để truy cập vào hệ thống khóa học số hóa, bao gồm tài liệu đọc, video bài giảng, các bài kiểm tra trực tuyến và theo dõi tiến độ học tập.

Hệ thống được thiết kế nhằm đảm bảo việc học tập theo lộ trình, với các kiểm tra tự động và cấp chứng nhận hoàn thành. Điểm nổi bật của hệ thống này là khả năng học tập linh hoạt, có thể thực hiện mọi lúc, mọi nơi, phù hợp với cả người trẻ và người lớn tuổi. Để hỗ trợ người dân, UBND cấp xã sẽ chỉ đạo các tổ công nghệ số cộng đồng giúp đỡ người dân truy cập và tham gia học tập. Song song đó, Tỉnh đoàn sẽ phát động phong trào học tập kỹ năng số trong đoàn viên thanh niên, đồng thời lan tỏa phong trào này trong cộng đồng.

Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ Lâm Đồng kỳ vọng rằng phong trào “Bình dân học vụ số” sẽ tạo ra bước chuyển mạnh mẽ trong việc nâng cao dân trí số. Qua đó, khoảng cách số sẽ được thu hẹp và nguồn nhân lực chất lượng sẽ được chuẩn bị để thích ứng với quá trình chuyển đổi số toàn diện của tỉnh Lâm Đồng trong thời gian tới. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển đồng đều và tận dụng tối đa các cơ hội mà công nghệ số mang lại.

Đoàn Thanh niên tỉnh Hưng Yên đang tích cực triển khai chiến dịch ’30 ngày đêm cao điểm’ nhằm hỗ trợ người dân chuyển đổi số, với mục tiêu giúp người dân nắm bắt kiến thức và kỹ năng công nghệ trong thời đại chuyển đổi số. Chiến dịch này đã phát động các lớp ‘Bình dân học vụ số’ trên toàn tỉnh, mang lại cơ hội cho người dân, đặc biệt là những người cao tuổi và chưa từng sử dụng công nghệ, được tiếp cận với kiến thức và kỹ năng công nghệ.

Tại xã Vũ Tiên, một lớp học đặc biệt đã được tổ chức với những ‘giảng viên’ là các đoàn viên thanh niên và học viên là nông dân, người cao tuổi, thậm chí cả những người chưa từng sử dụng công nghệ. Ông Trần Xuân Nghiêm, 67 tuổi, một học viên của lớp học này cho biết: ‘Trước đây, chúng tôi không biết đến những công nghệ này, tưởng rằng nó khó lắm, nhưng giờ được hướng dẫn tận tay, mới thấy mình cũng làm được.’ Lớp học ‘Bình dân học vụ số’ không chỉ giúp người dân nắm bắt kiến thức công nghệ mà còn giúp họ cảnh giác với các hình thức lừa đảo trên mạng.

Em Trần Minh Thư, một đoàn viên thanh niên cho biết: ‘Tham gia lớp học này, em cùng các anh, chị đoàn viên đến từng nhà, từng xóm để hướng dẫn người dân cách sử dụng điện thoại thông minh, cài đặt ứng dụng VNeID, tra cứu thông tin dịch vụ công và cảnh giác với các hình thức lừa đảo trên mạng.’ Anh Trần Quốc Vấn, Bí thư Đoàn Thanh niên xã Vũ Tiên cho biết: ‘Đoàn Thanh niên xã đã lựa chọn những hạt nhân tiêu biểu tham gia các đội hình ‘Bình dân học vụ số’ để hỗ trợ chuyển đổi số cho các bác lớn tuổi, những người còn hạn chế về công nghệ.’

Chiến dịch ’30 ngày đêm cao điểm’ mở lớp ‘Bình dân học vụ số’ đang được triển khai đồng loạt trên toàn tỉnh Hưng Yên. Tại xã Quỳnh Phụ, ngày 12/7 vừa qua, lớp học đầu tiên đã thu hút 200 người dân lớn tuổi tham gia. Anh Nguyễn Phú Tuấn Anh, Bí thư Đoàn thanh niên xã Quỳnh Phụ cho biết: ‘Đoàn thanh niên xã đã thành lập 4 tổ với 200 đoàn viên, thanh niên trực tiếp hướng dẫn người dân tại Trung tâm Phục vụ hành chính công của xã và đến từng hộ dân.’

Tỉnh đoàn Hưng Yên đã thành lập hơn 1 nghìn đội thanh niên xung kích, huy động hơn 20 nghìn lượt đoàn viên tham gia hỗ trợ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến. Anh Thiệu Minh Quỳnh, Bí thư Tỉnh đoàn cho biết: ‘Với tinh thần ‘Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên’, từ ngày 7/7 đến nay, đã có hơn 180 nghìn người dân tỉnh Hưng Yên được tuyên truyền, hướng dẫn dịch vụ công trực tuyến và tiếp cận với các lớp học ‘Bình dân học vụ số’. Chúng tôi hy vọng rằng, thông qua chiến dịch này, người dân sẽ được tiếp cận với kiến thức và kỹ năng công nghệ, giúp họ tích cực tham gia vào quá trình chuyển đổi số của tỉnh.’