Công nghệ thông tin (CNTT) đang trải qua một cuộc cách mạng với sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI), và sinh viên ngành này đang đối mặt với áp lực chuyển mình để thích nghi. Không chỉ cạnh tranh việc làm với bạn bè, họ còn phải đối mặt với cuộc đua với chính công nghệ mà họ đang theo đuổi.

Nguyễn Thị Giang, sinh viên năm cuối ngành Khoa học Máy tính tại Đại học Bách khoa Hà Nội, chia sẻ rằng cô cảm thấy áp lực từ sự phát triển của công nghệ. “Cảm giác bị công nghệ ‘đuổi kịp’ hoặc vượt mặt hiện hữu mỗi ngày”, Giang nói. Cô không chỉ phải hoàn thành đồ án tốt nghiệp, tìm nơi thực tập, mà còn phải đối mặt với những câu hỏi lớn về tương lai khi AI đang thay đổi nhanh chóng.

Giang cho rằng sinh viên ngành IT hiện nay có thể chia thành ba nhóm tâm lý: nhóm hoang mang, mất phương hướng; nhóm bị động, chờ đợi; và nhóm chủ động, chủ động học cách dùng công cụ mới và tham gia các dự án thực tế. Việc lựa chọn cách tiếp cận nào sẽ quyết định tương lai của họ trong ngành công nghệ.

Anh Nguyễn Đức Thiện, lập trình viên tại công ty TNHH Công nghệ và Giáo dục Medoo, cho rằng sự xuất hiện của AI không chỉ là xu hướng mà đã trở thành một phần tất yếu trong công việc. “AI có thể giúp kiểm tra, đánh giá, tái cấu trúc mã nguồn, thậm chí code thay cho lập trình viên”, Thiện nói. Tuy nhiên, điều đó cũng đòi hỏi lập trình viên phải tư duy sâu hơn, hiểu rõ logic hệ thống và nắm được bối cảnh tổng thể của dự án.

Bà Trần Hồng, Giám đốc nhân sự tại Công ty Cổ phần Nhân lực Quốc tế HRI (HRI Group), cho rằng sinh viên mới ra trường ngành IT đã giảm cơ hội việc làm rõ rệt, khoảng 50%. Ngay cả cơ hội thực tập cũng đã không còn nhiều như trước đây. “AI đang thay đổi sâu sắc cách doanh nghiệp tuyển người từ số lượng cho tới tiêu chí lựa chọn”, Hồng nói.

Doanh nghiệp hiện tại cần nhiều hơn một người làm chuyên môn mà không biết vận dụng công nghệ, không chỉ những người đã có kinh nghiệm, mà áp dụng ngay cả với các sinh viên mới ra trường. Các bạn cần biết vận dụng AI để tối ưu công việc, chủ động học hỏi, và sẵn sàng thích nghi với thay đổi nhanh chóng của công nghệ.

Do đó, ngoài kiến thức chuyên ngành, sinh viên cần rèn luyện kỹ năng mềm, khả năng tự học, làm việc từ xa, giao tiếp quốc tế và quản lý công việc hiệu quả. Kinh nghiệm làm dự án thực tế, thành tích trong các cuộc thi học thuật hoặc đóng góp mã nguồn mở cũng là điểm cộng lớn.

Trí tuệ nhân tạo không đơn thuần là cơn bão quét qua ngành CNTT, mà còn là cơn sóng ngầm đang âm thầm định hình lại chuẩn mực mới của thị trường lao động. Trong bối cảnh đó, sinh viên IT không thể tiếp tục học theo lối mòn, không thể chỉ dựa vào giáo trình hay tấm bằng đại học.

Thay vì sợ bị thay thế, sinh viên nên tập trung làm chủ công nghệ, bắt đầu từ chính nền tảng kiến thức vững, khả năng tự học, tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề. Đừng quá phụ thuộc vào AI như một ‘phao cứu sinh’, mà hãy coi nó như một ‘cộng sự thông minh’ giúp mình nâng cao năng suất và sáng tạo.

Chiều ngày 25/7, tại Trường Đại học Công nghệ, Thông tin và Truyền thông – Đại học Thái Nguyên, Ban Tổ chức Cuộc thi Ứng dụng AI trong quảng bá du lịch Thái Nguyên “Thái Nguyên AImazing2025” đã tổ chức lễ tổng kết và trao giải. Sự kiện này đánh dấu kết thúc của một cuộc thi đầy ắp sáng tạo và đổi mới, diễn ra từ ngày 20/4 đến ngày 30/6 với hai vòng sơ khảo và chung khảo.

Cuộc thi với chủ đề “Quảng bá du lịch Thái Nguyên – điểm đến sáng tạo bằng sức mạnh AI” đã khuyến khích học sinh sử dụng các công cụ AI đơn giản và phổ biến để tạo ra những nội dung số sáng tạo như tranh ảnh, video, poster, thơ, truyện tranh, âm nhạc… và phát triển phần mềm, ứng dụng thông minh phục vụ du lịch như chatbot, trò chơi tương tác, bộ lọc ảnh AI, hướng dẫn viên ảo…

Các sản phẩm dự thi được đánh giá dựa trên các tiêu chí: Tính sáng tạo, hiệu quả ứng dụng AI, khả năng lan tỏa và giá trị truyền thông. Những tiêu chí này không chỉ đo lường khả năng kỹ thuật mà còn đánh giá khả năng ứng dụng thực tế và tác động truyền thông của các sản phẩm.

Ban Tổ chức đã trao tổng cộng 15 giải thưởng, bao gồm 3 Giải triển vọng, 1 Giải lan tỏa nhất, 1 Giải truyền cảm hứng, 1 Giải sáng tạo nhất, 1 Giải hình ảnh đẹp nhất, 5 Giải khuyến khích, 4 Giải Ba, 2 giải Nhì, 1 giải Nhất và 2 giải Đặc biệt về phát triển ứng dụng và sáng tạo nội dung số, với tổng giá trị giải thưởng lên đến hơn 170 triệu đồng.

Cuộc thi “Thái Nguyên AImazing2025” là dịp để các em học sinh thể hiện góc nhìn trẻ trung, hiện đại về văn hóa – du lịch Thái Nguyên thông qua các sản phẩm ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Đồng thời, sự kiện này cũng là ngày hội công nghệ và sáng tạo lớn trong năm dành cho học sinh THPT của Thái Nguyên.

Thông qua cuộc thi, các em học sinh có cơ hội giao lưu, học hỏi và thể hiện khả năng của mình. Điều này góp phần xây dựng hình ảnh thế hệ trẻ Thái Nguyên năng động, đổi mới và hội nhập trong kỷ nguyên số. Cuộc thi cũng khẳng định sự quan tâm và đầu tư vào việc phát triển công nghệ và sáng tạo trong lĩnh vực giáo dục và du lịch.

Cuộc thi “Thái Nguyên AImazing2025” thực sự là một sự kiện mang tính đột phá và ý nghĩa, mở ra nhiều cơ hội cho học sinh và những người yêu công nghệ trong việc khám phá và ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào thực tiễn.

Tuổi Trẻ Startup Award 2025: Cùng AI kiến tạo tương lai đã chính thức được khởi động vào ngày 22-7 trong một sự kiện công bố. Chương trình do báo Tuổi Trẻ và Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam TP.HCM tổ chức, phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp (BSSC) cùng sự cố vấn đặc biệt của ông Phạm Phú Ngọc Trai – sáng lập và chủ tịch PRO VIỆT NAM.

Trong sự kiện, tọa đàm ‘Khởi nghiệp trong bối cảnh AI phát triển’ đã diễn ra với sự tham gia của các chuyên gia công nghệ, doanh nhân, nhà đầu tư và những người quan tâm đến khởi nghiệp. Tọa đàm này đã mở màn cho chuỗi hoạt động của giải thưởng này ở mùa thứ sáu năm nay.

Nhà báo Trần Xuân Toàn, phó tổng biên tập báo Tuổi Trẻ, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc doanh nhân đi trước truyền cảm hứng nuôi dưỡng thế hệ doanh nhân tiếp theo. Ông Toàn nói từ khóa trí tuệ nhân tạo (AI) vốn được nhắc đến rất nhiều thời gian gần đây, vì thế chủ đề ‘Cùng AI kiến tạo tương lai’ của Tuổi Trẻ Startup Award 2025 sẽ tạo cảm hứng để startup sử dụng AI như một bàn đạp cho sự phát triển.

Ông Toàn nhắc đến hai nghị quyết 57 và 68 vốn được xem như hai trụ cột giúp thay đổi nhận thức, chính sách và triển khai trong thời gian tới liên quan đến đổi mới khoa học công nghệ và phát triển kinh tế tư nhân. ‘Các chuyên gia, doanh nhân đi trước sẽ cùng Tuổi Trẻ lan tỏa và tạo cảm hứng trong bối cảnh rất đặc biệt, góp phần nhỏ bé thúc đẩy sự phát triển chung của đất nước bước vào kỷ nguyên mới, nuôi dưỡng thế hệ doanh nhân trẻ, nhất là trong lĩnh vực công nghệ’, ông Toàn bày tỏ.

Từ góc nhìn doanh nhân, ông Phạm Phú Ngọc Trai – chủ tịch Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO VIỆT NAM) – nói những định hướng rõ ràng của Việt Nam trong thời gian qua mang lại niềm tin về một quốc gia có thu nhập cao trong hai thập kỷ tới. Ông cho rằng những startup tham gia giải thưởng này năm nay là đại diện cho tinh thần dấn thân trong hành trình phát triển ấy.

AI có mặt trong nhiều lĩnh vực và ngày càng chứng minh vai trò cần thiết, song theo ông Ngọc Trai, giá trị không tự sinh ra từ công nghệ mà từ cách con người lựa chọn, sử dụng nó. ‘AI sẽ trở thành một trí tuệ cộng hưởng, nơi con người cùng máy móc sáng tạo, giải quyết vấn đề và mở ra các giới hạn mới. Đặc biệt, một trong các tiêu chí quan trọng chính là phát triển bền vững. Các bạn không thể hội nhập mà nằm ngoài các yêu cầu phát triển của thế giới’, ông Trai nói.

Không nhất thiết phải có ý tưởng lớn lao! Chia sẻ tại sự kiện, PGS.TS Vũ Hải Quân – giám đốc ĐH Quốc gia TP.HCM – cho rằng có ý tưởng lớn là rất tốt nhưng khởi nghiệp không phải lúc nào cũng bắt đầu bằng những chuyện hết sức lớn lao mà có thể từ ý tưởng cải tiến một quy trình nhất định ở nơi đang làm, đơn vị đang công tác.

Không biết lập trình sẽ có người hỗ trợ, cũng không nhất thiết phải có tiền bởi ý tưởng khả thi sẽ có người đầu tư để ta làm. ‘Tôi kỳ vọng chương trình của báo Tuổi Trẻ tạo ra làn sóng để các bạn trẻ đề xuất những ý tưởng cải tiến. Chúng ta luôn phải nghĩ đến những cái mới, những điều tốt hơn so với hiện tại’, ông Quân chia sẻ.

Ông Lê Hồng Minh, nhà sáng lập kiêm chủ tịch VNG, nói AI đang phát triển rất nhanh, thậm chí nhanh hơn sức tưởng tượng của con người. Dẫn chứng, ông Minh nói thử tưởng tượng một hệ thống máy móc công nghệ vào thời điểm cách đây 30 năm mất 1 tỉ USD để xây dựng nhưng hiện những bạn làm công nghệ có thể làm một hệ thống tương tự, thậm chí mạnh hơn nhiều chỉ tốn vài trăm USD.

Tương tự, ông Minh nói những gì hiện tại mà các công ty AI lớn nhất trên thế giới như OpenAI đang tốn vài chục tỉ USD để đầu tư thì chắc chắn trong 10 hay 20 năm nữa sẽ trở thành thứ rất bình thường. Theo ông, vấn đề đầu tiên mà bất kỳ startup đều hỏi là tiền đâu. Nên thay vì ra sức nghĩ sản phẩm sẽ như thế nào, bán cho ai, các bạn trẻ khởi nghiệp cần mạnh dạn tìm đến doanh nghiệp hỏi họ đang cần gì và sẽ trả cho mình thế nào nếu làm được!

‘Việc giải quyết bài toán cụ thể của doanh nghiệp vừa để kiếm sống vừa để thấy được nhu cầu thị trường sẽ giúp startup tìm thấy hướng đi cho ý tưởng và sản phẩm của mình, từ đó phát triển thành mô hình khởi nghiệp cụ thể’, ông Minh gợi ý.

Doanh nhân Đặng Huỳnh Ức My, chủ tịch HĐQT Tập đoàn nông nghiệp công nghệ cao AgriS, nhận xét cuộc chơi của công nghệ bên cạnh chuyện đầu tư sáng tạo, dấn thân, lãng mạn, quyến rũ, các doanh nghiệp hiện đều rất cần yếu tố mới.

‘Đây là giai đoạn mà cuộc chơi là việc có thể giải được những bài toán lớn cho doanh nghiệp. Thực tế nhiều doanh nghiệp hiện chưa vượt khỏi suy nghĩ lối mòn, thiếu những năng lượng tươi mới để có thể tạo đột phá những quy trình cũ’, bà Ức My nói.

Bắt tay cùng làm. Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM Trần Trọng Tuyên thông tin TP sẽ có chính sách cởi trói và hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, không bị ràng buộc như giai đoạn vừa qua. Sở phối hợp với ngành giáo dục đào tạo, các trường và viện cũng như đoàn thể mở nhiều lớp học và hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực liên quan công nghệ mới như AI, dữ liệu lớn, blockchain.

‘Chúng tôi sẽ có hỗ trợ hạ tầng cho doanh nghiệp, triển khai 5G rộng khắp, có dự án về hạ tầng IoT (Internet vạn vật) cùng trung tâm dữ liệu lớn đặt tại TP.HCM. Các bạn có ý tưởng, TP có chính sách, hạ tầng, dữ liệu, tập huấn. Chúng ta hãy hợp tác tạo ra hệ sinh thái mạnh mẽ trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước, giai đoạn thách thức nhưng đầy tiềm năng’, ông Tuyên nói.

Tuổi Trẻ Startup Award 2025 ‘Cùng AI kiến tạo tương lai’ sẽ tiếp nhận hồ sơ đăng ký đến hết ngày 30-9. Những startup tiêu biểu sẽ được thẩm định và lựa chọn từ Hội đồng thẩm định chuyên môn để vào các vòng tiếp theo. Để gửi hồ sơ, tham dự vui lòng truy cập chuyên trang Tuổi Trẻ Startup Award, quét mã QR hoặc gửi về email: tuoitrestartupaward@tuoitre.com.vn.

Startup vào chung kết sẽ được vinh danh và nhận các giải thưởng với sự đồng hành của các đơn vị: Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB), Công ty CP Thành Thành Công – Biên Hòa (TTC-AgriS), Tập đoàn VinaCapital, Công ty CP kiểm định xây dựng An Hòa, Công ty Bảo hiểm nhân thọ Dai-ichi Life Việt Nam. Trong đó giải thưởng 100 triệu đồng được ông Phạm Phú Ngọc Trai – cố vấn chương trình – hỗ trợ.