Việc sở hữu xe máy điện đang trở thành xu hướng phổ biến tại Việt Nam, và cùng với đó là vấn đề sạc xe điện tại nhà trọ đang nổi lên như một thách thức trong mối quan hệ giữa chủ nhà và người thuê. Một trong những yếu tố quan trọng cần xem xét là khía cạnh kinh tế.
Một chủ khu nhà trọ với hơn 20 phòng cho công nhân thuê đã chia sẻ rằng anh đã phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định cho phép người thuê được sạc xe điện tại chỗ. Anh đã đầu tư hơn 100 triệu đồng để nâng cấp toàn bộ hệ thống điện và phòng cháy chữa cháy (PCCC). Tuy nhiên, điều khiến anh băn khoăn hơn cả không nằm ở kỹ thuật mà ở tâm lý và trách nhiệm.
Người chủ trọ này đã lựa chọn cách quản lý dựa trên nguyên tắc rõ ràng: những ai sạc xe điện phải có bộ tự ngắt khi đầy, xe điện chỉ được để ở khu vực riêng biệt, kèm theo cát chữa cháy. Người nào vi phạm sẽ bị nhắc nhở, phạt tiền hoặc buộc phải dọn đi.
Theo số liệu từ một bài viết từ năm trước, tỷ lệ ôtô điện thấp hơn xe xăng, dầu. Tại Mỹ, dữ liệu năm 2023 từ Cơ quan An toàn giao thông quốc gia (NTSB) cho thấy, xe xăng (ICE) gây ra khoảng 1.530 vụ cháy trên mỗi 100.000 xe bán ra, trong khi xe điện chỉ ghi nhận 25 vụ, tức ít hơn 60 lần. Ở Thụy Điển, tỷ lệ cháy ở xe điện năm 2022 chỉ ở mức 0,004%, thấp hơn gấp 20 lần so với xe xăng.
Nhưng khi nói về trạm sạc điện an toàn, không chỉ là những chung cư, nơi công cộng, mà còn là những khu nhà trọ, chung cư mini – nơi ở, sinh hoạt của hàng triệu lao động. Làm sao để chủ trọ yên tâm đầu tư, người thuê an tâm sạc xe?
Câu trả lời không chỉ nằm ở một vài cá nhân chủ nhà trọ đầu tư trăm triệu cho hệ thống điện và PCCC. Trách nhiệm này thuộc về ba phía: cơ quan chức năng – chủ nhà – người đi thuê trọ. Cơ quan chức năng cần ban hành quy chuẩn an toàn tối thiểu cho nhà trọ có xe điện, phổ biến kiến thức sử dụng thiết bị điện an toàn, và tạo điều kiện để người dùng có thể tiếp cận bộ sạc đạt chuẩn.
Với chủ nhà trọ, thay vì cấm đoán hay ‘kỳ thị’, nên học cách kiểm soát rủi ro bằng nội quy, thiết bị, thậm chí gắn thêm camera nếu cần. Về phía người thuê, ý thức và trách nhiệm cũng là điều không thể thiếu: không sạc xe qua đêm, không dùng bộ sạc rẻ tiền, không độ pin hay câu móc điện sai cách.
Không ai có thể đảm bảo an toàn tuyệt đối, kể cả xe xăng lẫn xe điện. Nhưng cấm đoán không phải là cách giải quyết tốt nhất cho một vấn đề mà mình lo lắng. Những thay đổi cần thiết trong tư duy quản lý và chính sách hỗ trợ, cũng như cách mọi người bàn bạc tháo gỡ vướng mắc, khó khăn mới là giải pháp tốt nhất.
Để đảm bảo an toàn cho cả chủ nhà trọ và người thuê, việc xây dựng một môi trường sống và làm việc an toàn với xe điện là điều cần thiết. Từ đó, việc sở hữu và sử dụng xe điện có thể trở thành một xu hướng phổ biến và an toàn cho tất cả mọi người.
Cơ quan An toàn giao thông quốc gia (NTSB) đã cung cấp những số liệu quan trọng về tỷ lệ cháy ở xe điện và xe xăng. Tuy nhiên, để có thể áp dụng những giải pháp an toàn cho xe điện tại nhà trọ, cần có sự phối hợp và hỗ trợ từ nhiều phía.