Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ một báo cáo và xin ý kiến về đề xuất xây dựng chung cư cao tầng để nuôi lợn, một ý tưởng được đưa ra bởi hai doanh nghiệp hàng đầu trong ngành chăn nuôi.
Trong báo cáo của mình, Bộ NN&MT đã dẫn chứng một loạt các văn bản pháp lý quan trọng, nhấn mạnh sự khuyến khích đối với các cơ sở chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao và tiên tiến. Mục tiêu chính là nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đồng thời đảm bảo an toàn sinh học và bảo vệ môi trường một cách hiệu quả.
Chăn nuôi lợn hiện là ngành chủ lực của Việt Nam, đóng góp khoảng 62-65% tổng sản lượng thịt hơi các loại. Tính đến năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đã đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu và đứng thứ 6 thế giới. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, ngành chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ trọng lớn, và các chỉ tiêu kinh tế cũng như kỹ thuật còn thấp, chưa đáp ứng tốt các tiêu chuẩn về an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh.
Sự xuất hiện của dịch tả lợn châu Phi vào thời điểm đó đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng, với hơn 9 triệu con lợn phải bị tiêu hủy, dẫn đến tổn thất kinh tế lên tới hơn 30.000 tỷ đồng. Thậm chí, vào tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng đã tăng lên tới 105.000 đồng/kg tại một số thời điểm, tác động trực tiếp lên chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước, khiến CPI tăng tới 6,73%.
Hai doanh nghiệp, CTCP Nông nghiệp BAF Việt Nam và CTCP Xuân Thiện Thanh Hóa, đã gửi văn bản đến Bộ NN&MT để xin ý kiến về việc triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. Cụ thể, BAF Việt Nam đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô 64.000 lợn nái sinh sản và sản xuất 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm, với tổng mức đầu tư ước tính hơn 12.000 tỷ đồng.
Bộ NN&MT cho biết đã tiến hành nghiên cứu mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, nơi đã có hơn 2.000 mô hình và gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi lợn. Mô hình này áp dụng công nghệ hiện đại và chăn nuôi thông minh như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ chuỗi khối (Blockchain), giám sát bằng cảm biến và thu thập hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực, nhằm phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh.
So với phương pháp chăn nuôi truyền thống, mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng có nhiều ưu điểm nổi trội, như mức độ an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh được nâng cao thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải và khí thải thông minh. Ngoài ra, mô hình này còn giúp tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung; rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng; tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần; và tiết kiệm nhân công khi một người có thể giám sát tới 2.000 con lợn.
Trên cơ sở những phân tích và đánh giá về tính khả thi cũng như lợi ích của mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng, Bộ NN&MT đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ cho phép triển khai mô hình này tại Việt Nam. Mục tiêu chính là giải quyết các bài toán cấp thiết về an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn.
Việc triển khai mô hình chăn nuôi hiện đại này kỳ vọng sẽ mang lại nhiều lợi ích cho ngành chăn nuôi lợn tại Việt Nam, bao gồm tăng năng suất, đảm bảo an toàn sinh học và nâng cao chất lượng sản phẩm thịt lợn, từ đó đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế. Đồng thời, đây cũng là một bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa và nâng cao hiệu quả của ngành chăn nuôi, đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền nông nghiệp.
Đối với các nhà chăn nuôi và các doanh nghiệp, việc áp dụng công nghệ cao vào sản xuất không chỉ giúp họ nâng cao hiệu quả kinh doanh mà còn đáp ứng được các yêu cầu ngày càng cao về sản xuất bền vững và an toàn. Việc bắt kịp với xu hướng chăn nuôi hiện đại của thế giới cũng giúp Việt Nam tăng cường vị thế trên thị trường quốc tế, nhất là trong lĩnh vực xuất khẩu thịt lợn.
Để triển khai thành công mô hình này, việc quan trọng là cần có sự hỗ trợ và phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức nghiên cứu khoa học và các doanh nghiệp. Cần thiết phải xây dựng các chính sách hỗ trợ phù hợp, bao gồm cả hỗ trợ về tài chính, công nghệ và xây dựng các cơ sở hạ tầng cần thiết.
Hơn nữa, bên cạnh những lợi ích kinh tế và xã hội mà mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng mang lại, vấn đề bảo vệ môi trường cũng cần được quan tâm hàng đầu. Các công nghệ xử lý môi trường như xử lý nước thải, khí thải phải được áp dụng một cách triệt để để không gây ô nhiễm môi trường.
Trước những thách thức và cơ hội mà mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng mang lại, cơ quan chức năng và các bên liên quan cần tích cực đánh giá, thảo luận để sớm đưa ra các quyết sách hỗ trợ cho việc phát triển mô hình này, từ đó góp phần xây dựng một ngành chăn nuôi hiện đại, bền vững và an toàn cho cộng đồng. Kinh tế Việt Nam đang không ngừng phát triển và việc ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp là một phần không thể thiếu của quá trình đó.
Hiện tại, Việt Nam đang đẩy mạnh công nghiệp hóa và hiện đại hóa nền nông nghiệp, hướng tới sản xuất hàng hóa lớn, đảm bảo an ninh lương thực và gia tăng xuất khẩu. Trong đó, việc áp dụng các mô hình chăn nuôi hiện đại không chỉ giúp tăng sản lượng và chất lượng sản phẩm mà còn góp phần vào đảm bảo an toàn dịch bệnh và vệ sinh môi trường.