Trong những năm gần đây, châu chấu đã trở thành một đặc sản được ưa chuộng bởi giới sành ăn, không chỉ mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho nhiều hộ dân tại các tỉnh miền Trung như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, mà còn góp phần làm phong phú thêm bản đồ ẩm thực của Việt Nam.
Đặc biệt, vào thời điểm từ đầu tháng 8 đến tháng 9, khi mùa thu hoạch lúa hè thu cận kề, châu chấu xuất hiện dày đặc trên các cánh đồng miền Trung. Với thân hình thon dài và nhiều càng, châu chấu được ví von là ‘tôm bay’, một cái tên thú vị nhờ sự giống nhau về hình dạng với loài giáp xác dưới nước.
Trước đây, châu chấu thường chỉ được xem là thức ăn cho gia cầm. Tuy nhiên, trong vài năm trở lại đây, nhận thức về giá trị ẩm thực và dinh dưỡng của chúng đã thay đổi đáng kể. Nhiều người khẳng định rằng châu chấu không chỉ bổ dưỡng mà còn có hương vị độc đáo, thậm chí được đánh giá là ngon hơn thịt gà. Sự thay đổi này đã biến châu chấu từ ‘kẻ gây hại’ thành ‘món lợi nhuận’.
Sự chuyển mình của châu chấu từ món ăn dân dã chỉ phổ biến ở nông thôn thành đặc sản khan hiếm được săn lùng ráo riết tại các đô thị lớn, đặc biệt là Hà Nội, đã tạo ra một cơ hội kinh tế mới cho nhiều hộ dân. Vào mỗi mùa châu chấu nở rộ, hàng trăm hộ dân tại các vùng nông thôn Nghệ An, đặc biệt là Diễn Châu, Yên Thành, và thậm chí cả Hà Tĩnh, lại tấp nạp đổ ra đồng để chuẩn bị cho công cuộc ‘săn’ châu chấu.
Phương pháp săn châu chấu khá đơn giản nhưng đòi hỏi sự nhanh nhẹn và kinh nghiệm. Người ta thường bắt châu chấu bằng cách sử dụng các dụng cụ đơn giản. Nhờ sự đơn giản trong phương thức bắt và giá thu mua hấp dẫn từ 130.000 đến 150.000 đồng/kg, nghề săn châu chấu thực sự trở thành ‘cần câu cơm’ cho nhiều người. Trong những ngày cao điểm, một người có thể vợt được trên dưới chục cân châu chấu, thu về hơn một triệu đồng mỗi ngày.
Sự hấp dẫn của châu chấu không chỉ nằm ở giá trị kinh tế hay sự khan hiếm mà còn ở hương vị độc đáo và cách chế biến đơn giản. Để chế biến châu chấu, người ta chỉ cần chần qua nước sôi, vặt sạch cánh, rút ruột cẩn thận, sau đó cho một ít mỡ lợn vào chảo, đảo đều cho đến khi châu chấu chuyển sang màu vàng cánh gián. Món ăn này không chỉ là một trải nghiệm ẩm thực mới mà còn là cách để tận dụng nguồn thực phẩm tự nhiên.
Từ một loài côn trùng nhỏ bé trên đồng ruộng, châu chấu đã trở thành biểu tượng của sự trù phú tự nhiên, mang đến giá trị kinh tế cao và làm phong phú thêm bản đồ ẩm thực đặc sắc của Việt Nam. Quá trình biến đổi này là một câu chuyện thú vị về cách mà một sản vật địa phương có thể vươn mình, chinh phục thị trường và trở thành đặc sản ‘vàng’ được săn đón.