Đẩy mạnh phân quyền và phân cấp là bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính
Ngày 12/6, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 144/2025/NĐ-CP, quy định chi tiết về việc phân quyền và phân cấp trong quản lý nhà nước về xây dựng, giao thông, nhà ở và hạ tầng kỹ thuật. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
Nghị định quy định cụ thể về thẩm quyền, trình tự và thủ tục thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan và người có thẩm quyền trong lĩnh vực quản lý nhà nước về xây dựng, giao thông. Việc phân quyền và phân cấp nhằm bảo đảm nguyên tắc phân cấp triệt để giữa cơ quan nhà nước ở trung ương và chính quyền địa phương.
Trong đó, Nghị định tập trung vào các lĩnh vực như xây dựng, giao thông, nhà ở, bất động sản và hạ tầng kỹ thuật. Các quy định mới nhằm tăng cường hiệu quả quản lý, đồng thời giảm thiểu chồng chéo và bỏ sót chức năng, nhiệm vụ.

Nghị định quy định rõ về phân quyền trong lĩnh vực xây dựng và giao thông, cũng như phân cấp trong hoạt động đầu tư xây dựng, nhà ở, bất động sản, phát triển đô thị và hạ tầng kỹ thuật. Việc phân cấp và phân quyền phải bảo đảm sự thống nhất trong quản lý của Chính phủ và phát huy tính chủ động, sáng tạo của chính quyền địa phương.
Các nguyên tắc chính được áp dụng bao gồm phân cấp triệt để cho chính quyền địa phương và chỉ giữ lại ở trung ương những vấn đề liên quan đến quốc phòng, an ninh quốc gia, hoặc các dự án quan trọng quốc gia.
Nhiệm vụ và thẩm quyền trong các lĩnh vực
Trong lĩnh vực hoạt động đầu tư xây dựng, Nghị định quy định rõ thẩm quyền cấp chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng và chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng thuộc về Sở Xây dựng các tỉnh, thành phố.
Trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản, Sở Xây dựng thực hiện trách nhiệm quản lý nhà nước về kinh doanh bất động sản cấp tỉnh, bao gồm cả việc cho phép chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản.
Về giao thông, Bộ Xây dựng được phân quyền phê duyệt quy hoạch mạng lưới đường bộ và quy hoạch kết cấu hạ tầng đường bộ, cảng biển và đường thủy nội địa. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền cấp lại, điều chỉnh chứng chỉ thẩm tra viên an toàn giao thông đường bộ và cấp phép vận tải quốc tế.
Trách nhiệm triển khai và quy định chuyển tiếp
Bộ Xây dựng chủ trì phối hợp với các Bộ, cơ quan ngang Bộ và địa phương để tổ chức thực hiện Nghị định. Các Bộ, cơ quan ngang Bộ và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải bảo đảm nguồn lực cần thiết để thực hiện các nhiệm vụ được phân cấp.
Nghị định cũng quy định chuyển tiếp rõ ràng để đảm bảo các văn bản, giấy tờ đã được cấp trước khi Nghị định có hiệu lực vẫn tiếp tục có giá trị pháp lý.
Với các quy định mới, Nghị định 144/2025/NĐ-CP đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc cải cách hành chính, hướng tới một nền hành chính công hiệu quả, minh bạch và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.